تابناک رضوی: شهر به عزا، سیاه پوشیده است. حق هم همین است. مردمان شهر هم باید به معرفت در این ساحت برخیزند. بدانیم که این عزاداری ، فقط عرصه تجلی احساس و سبک کردن جان نیست . حتی "دَین" نیست که بپنداریم می توان به یک دهه و دو دهه سوگواری، ادا کرد. تکلیف است که شانه ها را بیشتر زیر بار تکلیف، سنگین می کند. تکلیفی که مثل نماز باید جریان داشته باشد. اولین برگ کتاب تکلیف هم معرفت است. معرفت نسبت به حوزه فکری و عملیِ حضرت فاطمه(سلام الله علیها). از سبکِ زیستی حضرت تا حیات سیاسی و معرفتی بی بی که تبیین جایگاه امامت. آنجا که به تصریح از زبان پیامبر (ص) می فرمایند: مَثَلِ امام، چونان کعبه است که بر گردش می‌چرخند و او بر گرد چیزی نمی‌چرخد. این یعنی مردمان همیشه را باید به این نکته توجه داد که نسبت خود را با امامِ زمان خویش، درست و دقیق و راهبردی تعریف کنند. جامعه اگر بتواند نسبت خود را با ولی خدا روشن کند، ادامه مسیر زندگی اش هم روشن خواهد شد. البته در تشبیه نسبت مردم با امام به نسبت آنان با کعبه و توجه به ضرورت استطاعت برای وجوب حج می توان آنانی را که به امامت ایمان آورده و عملا در این مسیر گام برمی دارند را به استطاعت رسیدگان و برخورداران معرفتی و معنوی دانست که "حاجی امامت" می شوند. اینان ظرفیت مخاطب قرار گرفتن برای یاری حق را در خویش ایجاد کرده اند. "مومن"، می تواند تعریف دقیق و تمام ساحتی این افراد باشد که به امام شناسی و یاوری حجت خدا رسیده اند. راه هم به روی همه باز است و می توانند به شانی عملی برسند که ذیل عنوان "مومن" دسته بندی شوند و به جایگاه بایسته خود در سپهر عبودیت برسند. این سخنِ فاطمی و تمثلِ راهنمای ایشان، مفهوم دیگری را نیز به ذهن می رساند که این مردم هستند که حق دارند راه خود را انتخاب کنند. حضور آنان است که حتی برای حجت خدا هم تکلیف آور می شود. این نیز مفهومی است که می توان از نخستین خطبه مولا علی (ع) در آغاز عهد خلافت ایشان فهمید آن جا که می فرمایند« اگر حضور حاضر و تمام بودن حجت بر من به خاطر وجود یاور نبود و اگر نبود عهدى که خداوند از دانشمندان گرفته است که در برابر شکمبارگى هیچ ستمگر و گرسنگى هیچ مظلومى سکوت نکنند، دهنه شتر حکومت را بر کوهانش مىانداختم و پایان خلافت را با پیمانه خالى اولش سیراب مىکردم.... » باری، سخن امام علی (ع) نیز همان سخن حضرت فاطمه (س) است در تبیین جایگاه امام در جامعه. اگر مردم آمدند، امام می آید اما اگر روی برگرداندند، امام هم تکلیفی برای به عهده گرفتن امور ندارد چه همان گونه که حضرت زهرا (س) از زبان رسول خدا (ص) بیان می کند امام چون کعبه است و در مقام خویش مستقر و اگر مردمان گردش به طواف، جان خویش را زلال نسازند، کعبه پی مردم نخواهد آمد. چنان که تا کنون به دنبال هیچ نفر برای حاجی شدن نرفته است. امام هم تا مردم به میدان نیایند، ماموریت میان داری ندارد اما وقتی آمدند، اقبال شان با استقبال امام جواب خواهد گرفت. نکته ای که در کربلا دیدیم. نامه های هزار در هزار شده کوفیان و عراقیان امام را به سوی شان "واجب الحرکت" کرد. اما آنان نه تنها به عهد خویش پای نفشردند که در چرخشی 180 درجه ای یا روی برتافتند و یا قبضه شمشیر های خود را برای ایستادن در برابر امام فشردند. نفرینی که تا قیامت دامن گیرشان است هم می تواند از این رو باشند که آمدن را بر امام واجب کردند اما خود به واجبِ یاری امام، تن ندادند. آن دعوت و این ناهمراهی، به شهادت سید الشهدا انجامید والا مردم دیگر دیارها نیز با امام نیامدند اما چون برای حضرت تکلیف ایجاد نکردند، در کنار کوفیان قرار نمی گیرند.
غلامرضا بنی اسدی
