مردان بیشتر از زنان بیمار می شوند و زودتر می میرند

این یک افسانه است؛ مردان قوی تر از زنان نیستند؛ دست کم از نظر بدنی. آمار این را بهتر توضیح می دهد. در هنگام تولد، نسبت جنسی نوزادان پسر به نوزادان دختر 105 در برابر 100 است. این نسبت چندی پس از تولد به 92 دختر در برابر 75 نوزاد پسر تغيير میکند؛ اگرچه در نوجوانی دوباره به یک تعادل می رسد. خانم ها همچنین از آقایان بیشتر عمر می کنند. در ایران نرخ امید به زندگی زنان 76 سال است و برای مردان 73 تا 74 سال. که البته همه در خانواده اغلب مادربزرگانی داریم که سالها بیشتر از پدربزرگمان عمر کرده و سایه شان بیشتر بالای سرِ ما بوده است. این است که انگار عوامل ژنتیکی و محیطی دست به دست هم داده اند تا مردان کمتر از زنان عمر کنند. و البته از آنجا که مردان کمتر نسبت به سلامت خود توجه نشان می دهند، اغلب زمانی به فکر درمان بیماری می افتند که کار از کار گذشته است؛ که این کیفیت زندگی مردان را هم کاهش می دهد. این می شود که حسن قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می گوید که از این امید به زندگی 75 ساله، 10 سال آن به معلولیت و در جا افتادگی آخر عمر می گذرد؛ معلولیتی که بیشتر شامل حال آقایان میشود تا خانم ها.
تنها در 3 بیماری
اکنون، این طور که دکتر جولایی، رئیس پژوهشکده سلامت دانشگاه علوم پزشکی شیراز می گوید، به جز در سرطان سينه در همه انواع دیگر سرطان، مردان بیش از زنان مبتلا می شوند. این نکته را نباید ناگفته گذاشت که مردان و زنان هر دو به سرطان سينه دچار می شوند ولی میزان ابتلا در زنان «به خاطر تفاوت های بیویولوژیک و هورمونی» بیشتر از مردان است. دکتر جولایی، این وضع را این گونه گزارش می کند: «از مجموع همه بیماری ها، زنان تنها در سه نوع بیماری بیشتر از آقایان مبتلا میشوند؛ نخست کمبودهای تغذیه ای، دوم مشکلات روحی و روانی و سرانجام مشکلات استخوانی و عضلانی. در همه بیماری های دیگر، شمار مردان مبتلا بیشتر از خانم هاست».در میان این بیماری های 3 گانه، آیا ابتلای بیشتر بانوان به اختلالات روحی و روانی نتیجه این نیست که مردان این اختلالات را کمتر از زنان گزارش می کنند؟ دکتر جولایی این گونه پاسخ می دهد که اگرچه معمولا زنان بیشتر از مردان مشکلات روحی و روانی را گزارش می کنند ولی مطالعات خانه به خانه نشان داده که در مجموع ابتلای زنان به این اختلالات از مردان بیشتر است؛ او می گوید: «در سراسر کشور که میانگین استان فارس هم در همین حدود است، میزان بانوان مبتلا به این اختلالات از آقایان 6 درصد بیشتر بوده است. در میان اختلالات روحی و روانی خانم ها مشکلات بیشتری از نظر اضطرابی و خلقی نشان دادند و مردان بیشتر با مشکلات ناشی از مصرف مواد مخدر یا الکل روبرو بودند با این حال در مجموع میزان ابتلای بیماران روحی و روانی مرد نسبت به زن کمتر بوده است».
و این طور که معلوم است، در میان انواع سرطان هم مردان بیشتر از زنان به بیماری هایی چون سرطان ریه، مری، خون، کبد، مغز و... دچار می شوند و میزان ابتلای به نوع وخیم انواع سرطان ها در آقایان دو برابر خانم هاست؛ ضمن اینکه اگر بانوان به سرطان دهانه رحم هم دچار می شوند، آقایان سرطان پروستات می گیرند.
کار که از کار گذشت
ماجرا این است: شمار مردان مبتلا به سرطان در مقایسه با بانوان 1.5 برابر است؛ آقایان دو برابر بیشتر از بانوان به بیماریهای قلبی و عروقی دچار می شوند. 3 برابر بیشتر حادثه می بینند؛ 4 برابر بیشتر در حوادث ترافیکی مجروح شده یا جان خود را از دست می دهند، و ابتلا به ویروس اچ آی وی/ ایدز در میان آنان 4.5 برابر بیشتر از بانوان است. این آمار را رئیس پژوهشکده سلامت دانشگاه علوم پزشکی شیراز به سرویس گزارش «خبرجنوب» ارایه میدهد. این طور که معلوم است مردان آن قدر به این بیماریهای توجه نمی کنند تا کار از کار بگذرد و وضع بحرانی شود. دکتر جولایی میگوید: «به سادگی نمی توان ابتلای بیشتر آقایان به انواع بیماری ها را به به ژنتیک نسبت داد و آنچه پژوهش های من نشان می دهد برخی روحیات در آقایان باعث بروز بیماری در آنان می شود. برای نمونه بانوان نشانه های بیماری را جدی میگیرند و درد را سریع تر دریافت می کنند. ضمن اینکه بانوان از بیان درد و بیماری ابایی ندارند ولی آقایان اینکه مشکلی داشته باشند را یک نقطه ضعف می دانند به همین خاطر بیماری را مطرح نمی کنند تا به بحران تبدیل شود».
به باور دکتر جولایی، عوامل محیطی هم در بیمار شدن بیشتر آقایان نقش دارد. شاید این توضیح را این گونه بتوان توضیح داد؛ برای نمونه کجا دیده اید بانویی بالای یک ستون برق رفته و مشغول اتصال برق باشد یا اینکه شمار بانوان در کارهای سختی چون معدن مگر چقدر است؟ این می شود که مردان به خاطر اینکه بیشتر در محیط کار به سر می برند و بیشتر هم به کارهای سخت میپردازند، بیشتر در خطر انواع بیماری ها قرار دارند و بیشتر هم می میرند. همان گونه که امید به زندگی آقایان از خانم ها در سراسر جهان و نه تنها ایران، کمتر است. ضمن اینکه بسیاری از نظریه پردازان تکامل گرا معتقدند که جنس مرد از جنس زن از نظر بدنی ضعیف تر است؛ درست بر خلاف باور عام.
تا اینجای کار، انگار زنان اضافه وزن بسیار بیشتری هم از آقایان دارند؛ برای نمونه در مطالعه سال 2005 نزدیک به 70 درصد از بانوان در فارس اضافه وزن داشته اند. مردان در میان جنس خودشان تنها 54 درصد چاق تر بوده اند. در سال 2015 همچنان 54 درصد مردان چاق بوده اند ولی شمار بانوان دچار اضافه وزن به 74 درصد رسیده است. اما در این شرایط که آقایان بسیار بیشتر از بانوان به انواع بیماری ها دچار میشوند و جان خود را از دست می دهند شاید این اضافه وزن زیاد موضوع قابل توجهی هم نباشد؛ آخر یکه تازی مردان و عرصه چند هزار ساله مردسالارانه به قیمت عمر کمتر و کیفیت زندگی پایین تر برای آقایان تمام شده است.