به گزارش تابناک رضوی؛ حجتالاسلاموالمسلمین مجتبی الهی خراسانی در خصوص شخصیت و علت شهرت علامه طبرسی اظهار کرد: شهرت علامه طبرسی بهخاطر احاطه علمی و فوقالعاده بر علوم تفسیر، فقه، کلام و سیره است. همچنین جامعیت و آمیختن دقتهای ادبی و دقتهای فقهی با تتبعات روایی و مهارتهای تفسیری وی، مورد اعجاب همگان بوده است.
وی ادامه داد: تربیت شاگردان و پرورش عالمان زبردست توسط علامه طبرسی در مشهد مقدس نیز عامل توجه و شهرت بیشتری برای ایشان شده است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) تصریح کرد: تألیفات فوقالعاده و جامعیت علمی این استاد بزرگ باعث شده که ایشان جزو بزرگان ادب عربی در تاریخ محسوب شوند و نکات ادبی و دانشهای زبانی موجود در آثار ایشان بسیار چشمگیر باشد.
الهی خراسانی خاطرنشان کرد: علامه فضلبنحسن طبرسی معروف به امینالاسلام در طبرس (عربیشدة تفرش) بهدنیا آمده است و بعد از هجرت به خراسان، در مشهد اقامت کرد. وی مسافرتهایی نیز در این بین داشته و در نهایت در سبزوار از دنیا رفت و در جوار امام رضا(ع)، جایی که اکنون باغ رضوان نامیده میشود مدفون شد.
وی درباره این عالم شیعی قرن پنجم، افزود: وی عالمی دارای تألیفات متعدد، بدیع و سودمند است. اغلب آثار ایشان شهرت جهانی دارد. کتاب تفسیری «مجمعالبیان» که به تعبیر خود ایشان، تفصیل و توسعه تفسیر تبیان شیخ طوسی است، کتابی مفصل، عمیق و بیانگر رویکرد جامع و اجتهادی ایشان در فهم و تفسیر قرآن است. کتاب «المؤتلف من المختلف» نیز اثری فقهی با رویکرد مقارن است و نماد نگاه تطبیقی و همدلانه عالمان شیعه در فقه مذاهب است. چه این که این کتاب، در نقطه مقابل کتاب« الخلاف» شیخ طوسی که به تفاوتهای فقهی بین شیعه و غیر شیعه پرداخته، حاوی موارد مشترک بین مذهب شیعه امامیه و سایر مذاهب است. لذا این کتاب با تصحیح و تعلیق شایستهای توسط بنیاد پژوهشهای اسلامی مجدداً منتشر شد و حائز جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد و از سوی مجمع تقریب، بین مذاهب اسلامی مورد تأکید و ترویج قرار گرفته است.
این استاد حوزه علمیه تاکید کرد: مرحوم طبرسی تفسیر مختصرتری هم دارد با نام« جوامعالجامع» که چندین دهه بهعنوان یک کتاب تفسیری درسی مورد توجه قرار گرفت و در زمره آثار تصویری متوسط، جزو بهترین آثار است.
الهی خراسانی اضافه کرد: از جمله آثار دیگر ایشان کتاب « اسرارالامانة» و کتاب « مشکاتالانوار» در خصوص احادیث خاص و ناب از ایشان است.
وی در ادامه پیرامون ویژگیهای این عالم بزرگ عنوان کرد: ایشان در نقل اقوال و مراجعه به آراء، فارغ از هرگونه تعصب، آثارش را نگاشته و در نکات ادبی و نکتهسنجی شهرت فراوان دارد. از خصوصیات بارز ایشان، دقت فوقالعاده و تسلط ادبی ایشان در همه آثار است.
رئیس میز تخصصی توسعه و توامندسازی علوم انسانی در ادامه افزود: آرای ایشان در همه بحثهای فقهی و تفسیری قابل توجه بوده است. از آرای منسوب به ایشان این است که تمام گناهان، گناه کبیره هستند و ما تقسیم گناه به کبیره و صغیره نداریم، وصیت بر شخص اهل کتاب را جایز میدانستند و در بعضی از مباحث مالی، آراء متفاوتی از دیگران داشتند.
الهی خراسانی در خصوص نگارش کتاب «مجمعالبیان» علامه طبرسی، افزود: این قضیه معروف است و در اغلب کتب تراجم و شرح حال علما آمده که: علامه طبرسی پس از سکتهای به تصور اینکه ایشان بهرحمت خدا پیوسته، به خاک سپرده شد. ایشان داخل قبر به هوش آمده و پس از این که خود را داخل قبر میبیند و هیچ راهی برای رهایی از قبر نمییابد، نذر میکند که اگر نجات یابد و زنده از قبر بیرون بیاید، کتابی در تفسیر بنویسد. همان شب کفندزدی برای دزدیدن کفن ایشان، نبش قبر میکند و پس از باز کردن کفن، علامه دست دزد را میگیرد و دزد وحشت میکند و پس از فرونشستن وحشت دزد، علامه طبرسی ماجرا را برای دزد تشریح کرده و با درخواست ایشان، دزد، علامه را به منزلشان میبرد و علامه به او هدایایی میدهد و کفندزد نیز توبه میکند. به این ترتیب، علامه مشغول به نگارش تفسیر مجمع البیان میشود و این اثر سترگ، پدید میآید.
وی در حاشیه این قضیه افزود: نذر علمی برای رهایی از مشکلات، شیوه دیرین بسیاری از علما بوده و میتواند اینک نیز این سنت پسندیده، مورد توجه قرار گیرد.
این پژوهشگر علوم انسانی تصریح کرد: در خصوص رحلت علامه طبرسی، شائبهی مسمومیت ایشان توسط برخی مخالفین بر سرزبانها بوده؛ اما همه بر آن اتفاق نظر ندارند.
منبع؛ ایسنا