به گزارش خبرنگار تابناک کرمانشاه، استان آذربایجان شرقی یکی از استان‌های ایران است. این استان بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین استان ناحیه شمال غربی ایران محسوب می‌شود. استان آذربایجان شرقی از سمت شمال به جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان، از سمت غرب و جنوب غرب به استان آذربایجان غربی، از سمت شرق به استان اردبیل و از سمت جنوب شرق به استان زنجان محدود شده است. این استان دارای آب و هوای سرد کوهستانی بوده و کل محدوده استان را کوه‌ها و ارتفاعات تشکیل داده‌اند. مساحت استان آذربایجان شرقی ۴۵۴۹۱ کیلومتر مربع است که از این جهت، یازدهمین استان بزرگ ایران محسوب می‌شود. استان آذربایجان غربی دارای آثار تاریخی متعدد و جاذبه های گردشگری فراوانی است که در اینجا به معرفی ۴ اثر تاریخی این استان می پردازیم.
ایل گلی تبریز
شاه گلی(استخر شاه) سابق و ایل گلی(استخر مردم) فعلی از گردشگاه های زیبا و دلکش تبریز و ایران است که در جنوب شرقی تبریز، بر دامنه تپه ای واقع شده است . ایل گلی، استخری بزرگ است که مساحت آن ۵۴۶۷۵ متر مربع می باشد. در جنوب آن تپه ای است که آن را از بالا تا پایین همسطح استخر پله بندی کرده و نهر آبی از آن به طرف پایین روان است. از سمت جنوبی و از وسط استخر خیابانی کشیده شده که استخر را به صورت شبه جزیره ای درآورده است و در مرکز استخر، عمارت باشکوه دو طبقه ای ساخته شده است. در پیرامون استخر از روزگاران قدیم، درختان کهنسالی سر به هم آورده که انعکاس عکس آنها در آب، به زیبایی آن محوطه می افزاید. تمام تپه های جنوبی استخر به شکل بسیار زیبایی چمنکاری و گلکاری شده و در روزهای گرم تابستان استراحتگاه مردم تبریز و مسافران سایر شهرها می باشد. نادر میرزای قاجار می نویسد: این آبگیر در اوایل حکومت قاجار، ملک یک سلسله از مساوات تبریز و انباشته از خاک و ریگ بود. قهرمان میرزا پسر هشتم عباس میرزا نایب السلطنه که در آن هنگام حکمران آذربایجان بود آن ملک را در مقابل سالی سی و پنج خروار غله بخرید، سپس در آبادی و عمران آن همت گماشت و از اعتمادالسلطنه نقل است که: عمارت دریاچه عبارت از کلاه فرنگی دو طبقه بسیار آبادی است و بزرگی این دریاچه به درجه ای است که به قدر دو آسیا سنگ آب در آن وارد می شود ولی مدت شش ماه از آب پر می گردد. در مورد تاریخ بنای این عمارت اطلاعات مستندی در دست نیست. عمارت فوق در سال ۱۳۴۶ به علت کثرت رطوبت و فرسودگی تخریب شده و به جای آن در سال ۱۳۴۹ بنای عمارت زیبای دو طبقه ای با همان طرح قبلی ساخته شد.
ربع رشیدی تبریز
ربع رشیدی مجموعه ای دانشگاهی با قدمت 700 ساله واقع در دامنه ی کوه سرخاب تبریز است. این بنا در محلی با صفا و بر بلندای تپه ای جای گرفته است. مجموعه ربع رشیدی توسط خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی وزیر غازان خان (از حاکمان دوره ایلخانی) بنا شد. دلیل نام گذاری ربع رشیدی به سبب بنای اولیه این دانشگاه است که شامل چهار دانشکده واقع در چهار طرف آن بوده است. این مجموعه یک شهر علمی با کتابخانه هایی شامل هزاران جلد از کتب معروف آن زمان بوده و آزمایشگاه های کشاورزی، مدرسه، مهمانسرا، مسجد، کارگاه های صنعتی، دارالایتام، حمام، بیمارستان و مدارس عالی را در خود جای می داد. مجموعه دانشگاهی بزرگ ربع رشیدی را سه قسمت اصلی می سازند که شامل ۱_ ربع رشیدی (قسمت اصلی) ۲_ شهرستان رشیدی (مجتمع مسکونی و تاسیسات جنبی) ۳_ ربض رشیدی (بخش مسکونی اعیان نشین) بوده است. در حال حاضر تنها بخشی از این مجموعه با ارزش وجود دارد و عملیات مرمت و باز
سازی آن شروع شده است.
خانه بهنام تبریز
خانه تاریخی بهنام در دوران زندیه و اوایل قاجار، به عنوان خانه مسکونی ساخته شد. در زمان پادشاهی ناصر الدین شاه قاجار و با پا گرفتن معماری کارت پستالی در ایران، این خانه بازسازی شد و با نقاشی های بسیار فاخر تزیین شد. در حال حاضر این خانه به همراه بناهای دیگری چون خانه گنجه ای زاده، خانه قدکی، خاانه صدقیانی و خانه جواهریون، مجموعه معماری دانشگاه هنر تبریز را تشکیل می دهند. خانه بهنام شامل یک ساختمان اصلی، به عنوان ساختمان قشلاقی در ضلع شمالی حیاطش است و با ارسی هفت دری بسیار زیبایی در میانه نمای قرینه آن خود نمایی می کند. خانه بهنام علاوه بر ضلع شمالی اش ساختمان کوچک ییلاقی در ضلع جنوبی حیاط خود با ایوانی بالاتر از سطح حیاط اصلی دارد. همانند بسیاری از خانه های قدیمی ایرانی، این خانه نیز دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی می باشد ولی دارای سلسله مراتب ورودیبسیار منحصر به فردی است. خانه بهنام توسط فضایی هشت ضلعی بسیار زیبا با مصالح آجری و کاشی کاری های فیروزه ای رنگ، ورودی اصلی خود را از دیگر بناهای مجموعه معماری شاخص کرده است. در بازسازی اخیر این خانه، تاکنون چند نگارگری ایرانی فرسکو (fresco، دیوار نگاره) کشف شده است.
از دیگر خانه های تاریخی تبریز، خانه مشروطه است که در حال حاضر از موزه‌های شهر تبریز به شمار می رود. این بنا در محله راسته کوچه واقع در غرب بازار تبریز قرار گرفته است. خانه مشروطه به سبک معماری دوره قاجار ساخته شده و ملک شخصی حاج مهدی کوزه کنانی معروف به ابوالمله بوده است. وی به دلیل حمایت از مشروطه این خانه را در اختیار مشروطه خواهان گذاشت. معماری این خانه توسط معمار معروف تبریزی به نام حاج ولی معمار در سال ۱۲۴۷ هجری شمسی بنا شد. خانه مشروطه تبریز از دیگر خانه هایی است که حیاط مرکزی آن فضای احساسی گرم و صمیمی به بنا بخشیده و امروزه به مجموعه اداری تغییر کاربری داده است. به سبب نورگیر زیبایی که در بالای سرسرای این بنا قرار گرفته، طبقات اول و دوم به همدیگر اشرافیت دارند و می توانید از طبقه بالا، طبقه زیرین را مشاهده کنید. از تزئینات و زیبایی های این بنا می توان به پنجره های اورسی چوبی با شیشه های رنگی، درهای منبت کاری شده و نقاشی ها و تزئینات دیوارهای آن اشاره کرد. در حال حاضر خانه مشروطه به دلیل نقش ویژه در جنبش مشروطیت به موزه مشروطه و حیاط اندرونی به مجموعه اداری تبدیل شده است.