جشنواره فیلم فجر با فرجامی متفاوت از دورههای پیشین، به سرانجام رسید و
به جای تقسیم سیمرغهای بلورین میان چهرههای شناخته شده و راضی نگه داشتن
طیف وسیعتری از سینماگران سرشناس، عمده جوایز به فیلم «ابد و یک روز» و
سینماگران نقش آفرین در این اثر سینما تعلق گرفت اما این تغییر رویکرد بزرگ
چه تاثیری بر سینمای ایران خواهد داشت؟
به گزارش «تابناک»؛ سی و
چهارمین جشنواره فیلم فجر شب گذشته به پایان رسید اما بنابر سوابق گذشته
حواشی اهدای سیمرغهای بلورین به رسم معمول تا مدتها نمود عینی خواهد شد و
طبیعتاً مهمترین حاشیه برای این دوره از جشنواره، توجه ویژه و بینظیر
داوران به یک فیلمساز جوان و نخستین اثر بلند سینماییاش خواهد بود: «سعید
روستایی» کارگردان «ابد و یک روز».
تاکنون هیچ سینماگر جوانی این
امید را نداشت که در نخستین حضورش با یک فیلم بلند سینمایی در جشنواره فیلم
فجر، ستاره این رویداد باشد و این ذهنیت نیز به سوابق جشنواره بازمیگردد
که عمدتاً جوایز به چهرههای شناخته شده و پرسابقه تعلق میگرفت. البته
معمولاً پرسابقهترین سینماگران نیز نمیتوانستند در شب اختتامیه بیش از 6
یا 7 سیمرغ را از آن خود سازند.
سیاست
حاکم بر دورههای پیشین جشنواره تقسیم جوایز میان فیلمسازان به قصد راضی
کردن جمع بیشتر و همچنین حمایت از تولیدات بیشتر سینمای ایران است تا بدین
ترتیب در فصل اکران، فیلمهای بیشتری بتوانند در پوسترهای تبلیغاتیشان به
برد سیمرغ بلورین جشنواره به عنوان یک عنصر تبلیغاتی جذاب تکیه نمایند اما
غیبت بسیاری از سینماگران پیشکسوت و پرسابقه و ظهور پررنگ جوانهای
بااستعداد قاعده بازی را تغییر داد.
تعلق گرفتن 9 سیمرغ بلورین اصلی
جشنواره به یک کارگردان متولد سال 1368 متاثر از حضور نسلی در سینماست که
قدرت فیلمسازیشان را تحمیل میکنند و باعث میشوند تا هیات داوران به
نشانه تسلیم دستها را بالا ببرند اما داوران علیرغم شایستی ابد و یک روز
میتوانستند مصلحت گرایی کنند و به اهدای سه یا چهار جایزه به «ابد و یک
روز» اکتفاء کنند.
این اقدام میتوانست یک توجیه دیگر نیز داشته
باشد و همانگونه که در برنامه هفت و در دیالوگ مهدی فخیم زاده داور بخش
سودای سیمرغ و بهروز افخمی مجری هفت مطرح شد، برجسته شدن یک فیلمساز در
اولین تجربه فیلمسازیاش میتواند فیلمساز را در خلاء قرار دهد و زمینه ساز
بیانگیزگی یا تکرار فیلمساز برای تکرار موفقیتش شود و در واقع یک فیلمساز
مستعد را نابود نماید. بنابراین با همین استدلال بخشی از جوایزی که شب
گذشته به فیلم سعید روستایی تعلق گرفت، نباید نصیب این فیلمساز و همکاران
میشد.
فخیم
زاده در این باره گفت، هیات داوران مکلف به انتخاب بهترینها بوده و اینکه
سرنوشت برندگان جوایز جشنواره متاثر برد این جوایز به چه سمت و سویی
میرود، ارتباطی با ماموریت هیات داوران نداشته، بلکه به هوشیاری برندههای
این جوایز مربوط میشود که این موفقیت بیسابقه در کارنامه حرفهایشان
حکم باتلاق پیدا نکند و فیلمساز با فراموش کردن درخشش در جشنواره، با جدیت
به دنبال ساخت فیلمهای بهتر و متفاوت باشد.
«تابناک» درباره سرنوشت
«سعید روستایی» و فیلمسازانی که در نخستین حضورشان در جشنواره فیلم فجر
درخشیدهاند، به صورت جداگانه به ارزیابی سوابق خواهد پرداخت اما در اینجا
آنچه حائز اهمیت است، تاثیر عمیق حمایت اینچنینی از یک «فیلم اولی» در
جشنواره فیلم فجر توسط هیات داوران جشنواره سی و چهارم است.
ابوالحسن
داوودی، محمد داوودی، مجتبی راعی، سید جمال ساداتیان، منوچهر شاهسواری،
مهدی فخیم زاده و نیکی کریمی، هفت داور بخش سودای سیمرغ، با تغییر سنتهای
کلیشهای جشنواره، راه تازهای پیش روی سینماگران جوان گشودند و انگیزه را
برای حضور سینماگران مستعد و جوان در سینمای ایران به شدت افزایش دادند.
بدین سبب تنها میتوان امید داشت راهی که این جمع در پیش گرفتند، با پذیرش
حاشیهها، در دورههای بعدی نیز استمرار داشته باشد.