غلامرضا شریعتی روز چهارشنبه در سمینار ملی یک روزه مدیریت منابع آب و سازگاری با خشکسالی در سالن همایش سازمان آب و برق خوزستان اظهار داشت: باید برمبنای مدیریت خطرپذیری حرکت کرده و براساس رویکردهای غیرسازهای بکوشیم تا چیدمان توسعه کشور، متاثر از نیازهای بومشناختی و ملاحظات بنیادین مبتنی بر آمایش سرزمین تعریف شود.
به گزارش"تابناک" وی اضافه کرد: تنها در آن صورت میتوان مطمئن بود که تنش آب و هوایی نمی تواند همچون بلایی آسمانی زیرساختهای توسعه مملکت را با رکود و جراحتی ژرف مواجه سازد.وجود پنج رودخانه دائمی کارون، دز، کرخه، جراحی و زهره تاییدی بر لزوم استقرار و تداوم برگزاری سمینار هایی با موضوع مدیریت منابع آب در این استان است.
استاندار خوزستان ادامه داد: این رودخانه ها با گذر از مناطق کوهستانی وارد دشت خوزستان می شوند و علاوه بر تامین آب اراضی کشاورزی و تامین انرژی برق آبی، زمینه های فراوانی از پرورش آبزیان ، صید و صیادی ، تفریح و گردشگری را به وجود آورده اند و با اشکال پرپیچ و خم خود به اقلیم خشک و نیمه خشک استان، طبیعتی زیبا و جذاب و با طراوت بخشیده اند .
وی تاکید کرد: برداشت های بی رویه و ناصحیح از این منبع خدادادی، بدون توجه به عکس العمل های منفی آن خسارات جانی و مالی فراوانی را به بار می آورند.
شریعتی با بیان این که موقعیت جغرافیایی و اقلیمی کشور یکی از علل بروز برخی مشکلات است تصریح کرد: در کل میزان بارندگی در زمستان و بهار نسبتا خوب است در حالی که در این فصول نیاز به مصرف آب بهخصوص در کشاورزی پایین است، اما در تابستان که نیاز به مصرف آب شرب و کشاورزی افزایش پیدا میکند یا بارندگی نداریم یا اینکه خیلی کم است بنابراین مدیریت مکانی و زمانی آب در ایران همواره چالش اصلی مدیریت منابع آب بوده است.
وی توضیح داد: علاوه بر این بیشتر مشکل استان در سال آبی 97-96 کاهش بارندگی در استان های بالادست وسرچشمه های رودخانه های استان، بوده که باعث کاهش شدید حجم دخیره آب سدها شده است.
استاندار خوزستان اظهار داشت: عامل دیگر بحران آب ، ضعف در مدیریت منابع آب است چون توزیع زمانی و مکانی آب در کشور یکسان نیست ناگزیر باید منابع آب را از طریق ذخیره پشت سدها مدیریت زمانی، و یا از طریق انتقال از مناطق پرآب کشور به مناطق کمآب مدیریت مکانی کنیم، که این عمل نیازمند یک مدیریت بسیار هوشمندانه بوده است، مدیریتی که با حداقل تنشهای اجتماعی اتفاق بیفتد.
وی با تاکید بر این که دید ما به آب نباید تفکر سازه ای باشد ، بیان کرد: آب فقط یک ماده نیست بلکه با مسائل فرهنگی، مسائل اجتماعی، سیاسی و امنیتی نیز ارتباط دارد.
شریعتی افزود: با ساخت سد میتوان آب را کنترل کرد، اما بدون در نظر گرفتن مسائل پائیندست، حقابه محیط زیست و مدیریت مصرف، تنشهای اجتماعی ایجاد میشود.
وی توضیح داد: در سالهای اخیر الزاماتی برای صنایع در بازچرخانی و تصفیه آب لحاظ شده است، بخش اعظم آب شرب بدون اینکه تصفیه شود تا در آبیاری برای کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد، از دست رفته و به طور مستقیم وارد شبکه فاضلاب میشود و حتی این آب با ورود به زیرزمین، منابع آبی دیگر را نیز آلوده میکند.
استاندار خوزستان گفت: مدل توسعه برای هر شهر و منطقهای متفاوت است، باید تعیین کنیم که هر بخش از کشور به چه سمتی حرکت و در چه زمینهای توسعه پیدا کند لذا باید در سطح کلان بر اساس پارامترهای زیادی که یکی از آنها آب است تصمیم بگیریم که در چه زمینهای توسعه انجام گیرد.
وی یادآور شد: نیاکان ما درک لازم برای مدیریت منابع آب را داشتند، یعنی قدر آب را میفهمیدند، احداث قنات و سازگاری با شرایط خشکسالی از اقدامات مهم اثبات کننده این نگرش بوده است سیستم استخراج قنات به گونهای است که نمیتوان بیش از ظرفیت آبخوان از آن آب استخراج کرد.
شریعتی ادامه داد: در حالی که امروزه مادر بعضی موارد کل آب را به سطح زمین برده و مصرف کردیم ، حتی سطح زیرکشت را نیز افزایش دادیم، جال آنکه استفاده از روشهای نوین آبیاری حتماً باید بدون افزایش سطح زیرکشت انجام شود.
وی با اشاره به این که دولت هزینههای هنگفتی برای تسهیلات بانکی به کشاورزی برای آبیاری تحت فشار صرف کرده ، گفت: میتوان در بخش کشاورزی تعاونیهای مردم نهاد تشکیل داد و از این طریق کشاورزان را آگاه و برای افزایش راندمان در کشاورزی از روشهای نوین استفاده کرد.
استاندار خوزستان در پایان به برخی اقدامات مهم استانی از قبیل راه اندازی پروژه آب غدیر و آبرسانی به آبادان و خرمشهر، تامین بخشی از حق آبه تالاب ها در شرایط خشکسالی، انتقال آب به کانون های ریزگرد، کاهش چشمگیر خاموشی ها و تقریبا حذف خاموشی های با برنامه، به رغم کاهش شدید تولید نیروگاه های برق آبی بدلیل کاهش آب ذخیره سدها،برخورد با برداشت های غیرمجاز آب، برنامه ریزی و تقسیم بندی سهمیه های آب کشاورزی و اعمال برخی محدودیت ها جهت تامین آب شرب و سایر اولویت های مصرف آب، تشکیل مستمر جلسات ستادهای خشکسالی و کمیته های تابعه اشاره کرد.