براساس اظهارنظر بسیاری از کارشناسان، مشهد بهدلیل موقعیت ژئوپلتیک مناسب
میتواند به یکی از قطبهای فرهنگی و اقتصادی ایران تبدیل شود پتانسیلی که
تاکنون به دلیل توجه کافی نداشتن به بالفعل تبدیل نشده است.
در واقع
مسافرت سالانه بیش از ٢٥میلیون زائر به مشهد در کنار نزدیکی این شهر به
بازارهای آسیای میانه و امکان اتصال این کشورها به آبهای خلیج فارس موجب
شده تا این شهر از پتانسیل خوبی برای سرمایهگذاری برخوردار باشد. علاوه
براین به دلیل استقرار بسیاری از صنایع استان در شهرکهای صنعتی اطراف مشهد
این شهر در کنار اقتصاد متاثر از توریسم مذهبی به یکی از قطبهای تولید
مواد غذایی و قطعهسازی خودرو تبدیل شده است، با این حال به نظر میرسد
بهدلیل عدم ارائه نقشه جامع، جذب سرمایهگذار در مشهد فقط منحصر به توسعه
بازارهای تجاری شده و بخش تولید و زیرساختها مورد غفلت قرار گرفته است.
برگزاری همایش سرمایهگذاری در مشهد فرصتی شد تا این مسئله را با برخی
کارشناسان مطرح کرده و نظرات آنها را جویا شویم.
جبران لطمهها، سالها زمان میبرد یکی از پیش کسوتان عرصه تولید خراسان رضوی نیز با اشاره به اینکه
از ١٠سال قبل نسبت به افزایش روند تجاریسازی در مشهد به مسئولان مدام
هشدار میدهیم، گفت: در دهه اخیر در مشهد به جای اینکه در بخش تولید
سرمایهگذاری شود، بیشتر سرمایهها به بهانه اینکه ما زائرپذیر هستیم به
سمت ساخت برج و مجتمعهای تجاری رفت، این مسئله موجب شده تا مشهد به جای
اینکه یک شهر تولیدی باشد به مرکزی برای عرضه کالاهای چینی تبدیل شود.
محسن شرکا افزود: در دهه اخیر بر تعداد جوانان جویای کار در شهر افزوده شده
است؛ اما بهدلیل سرمایهگذاری نکردن در بخش زیرساختها و احداث واحدهای
تولیدی مولد نمیتوانیم برای این جوانان شغل ایجاد کنیم.
وی تصریح کرد:
تجاریسازی مشهد یکی از بزرگترین ظلمهایی بوده است که به این شهر شده؛
چراکه با این اقدام به جای اینکه از سرمایهها برای بخش مولد بهره ببریم،
موجب شدیم تا سرمایهها صرف عرضه و خرید یک سری کالاهای وارداتی بیکیفیت
شود که هیچ نتیجهای برای جوانان ما ندارد.
ظهور میزان و پدیده، نتیجه نبود نقشه راه سرمایهگذاری
همچنین رئیس خانه صنعت معدن و تجارت خراسان رضوی با اشاره به مشکلات موجود
در حوزه جذب سرمایه، گفت: بحث اصلی در زمینه جذب سرمایه بر سر
زیرساختهاست.
حسن حسینی با بیان اینکه در خراسان رضوی پتانسیل بالایی
برای جذب سرمایههای داخلی و خارجی وجود دارد، عنوان کرد: اما متاسفانه
نقشه راهی در این زمینه وجود ندارد، البته تصویب سند آمایش استان گام موثری
است و میتواند در آینده راهگشا باشد. وی با اشاره به تاکیدات فراوان مقام
معظم رهبری به تولید بهعنوان ستون فقرات اقتصاد مقاومتی، خاطرنشان کرد:
متاسفانه ارادهای برای حل مشکلات اقتصادی کشور وجود ندارد؛ طبیعتا زمانی
که از صنعت با حاشیه سود ١٢درصد، بهرههای بانکی ٢٤درصد دریافت میشود
نتیجه به پدیده و تبرک و موسسات غیرمجاز ختم میشود.
وی با اشاره به
روند پیچیده اخذ مجوز برای واحد تولیدی در کشور، گفت: درحالحاضر کسی که
بخواهد یک واحد تولیدی راهاندازی کند با مشکلات زیادی مواجه است؛ اما کل
این روند در کشورهای توسعهیافته یک هفتهای انجام میشود.
توسعه یک بعدی، ممنوع
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با اشاره به اینکه مشهد دارای پتانسیلهای
فراوانی برای سرمایه گذاری است، گفت: با این حال احساس میشود که به برخی
حوزههای سرمایهگذاری در این شهر بهعنوان مثال تولید کمتر توجه شده و
بیشتر بر بخش تجاری در مشهد توجه شده است.
رجایی افزود: این مسئله موجب
شده است تا سرمایهگذاری در برخی بخشهای تجاری در این شهر اشباع شده و
سرمایهگذاریهای صورت گرفته هدر رود، این در حالی است که هم اکنون بخش
زیرساختها در این شهر بهشدت از کمبود سرمایه رنج میبرد.
وی تاکید
کرد: از این رو باید نقشه راهی برای جذب سرمایهگذاری در مشهد تدوین شده و
به صورت مدون و دقیق انواع مزیتها و پتانسیلهای سرمایهگذاری در این شهر
به سرمایهگذاران داخلی و خارجی معرفی شود. عضو مجمع نمایندگان خراسان رضوی
در مجلس تاکید کرد: در صورت تحقق این مسئله بهطور حتم سرمایهگذاری در
این شهر افزایش مییابد.
انتقاد از نحوه استقرار صنایع همچنین
استاد دانشگاه فردوسی مشهد نیز با بیان اینکه روش گذشته سرمایهگذاری در
مشهد موجب شده تا میلیاردها تومان سرمایه هدر رود، گفت: در دهه اخیر به اسم
اینکه مشهد زائرپذیر است اطراف حرم مطهر امام رضا(ع) را تجاریسازی کرده و
مجتمعهای ساختیم که جنس قاچاق توزیع میکنند.
دکتر لطفی افزود: این
درحالی است که هر ساله هزاران جوان تحصیل کرده از دانشگاه فارغ التحصیل
میشوند؛ اما به دلیل سرمایهگذاری نکردن در بخش تولید از پیدا کردن کار
ناتوان هستند.
وی با انتقاد از نحو استقرار صنایع در مشهد گفت:
درحالیکه در برخی دیگر از شهرها صنایع مادر مستقر شده و دولت در دهههای
گذشته سرمایهگذاریهای کلانی کرده است، در اطراف مشهد در برخی مواقع شاهد
استقرار دهها کارخانه هستیم که یک محصول تولید کرده و فعالیت آنها توجیه
اقتصادی ندارد.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: بهترین راهکار جذب
سرمایهگذاری در مشهد تهیه یک نقشه راه مناسب و معرفی آن به سرمایهگذاران
است.
موسویزاده