موجود زندهای که مظلوم واقعشده است...
اما زبان اعتراض ندارد..!!!
تپهی ابوذر یک نعمت است٬ که به دست فراموشی سپرده شده است...
این پتانسیل ارزشمند٬ بهعنوان یک کلیماکس ساخته شده با فاکتورهای طبیعی است. که اگر در هر نقطه از جهان قرار میگرفت٬ از آن به نحو مطلوب قدردانی و بهره برداری میشد...
شایسته است٬ که این نعمت و پتانسیل مظلوم در نهاوند که جایی برای همهی فعالیتهای تفرجگاهی، اشتغال٬ فضای سبز و حتی یک منبع عظیم توریستی باز نموده است را مورد بحث قرار دهیم...
برادر و خواهر گرانقدر مدتزمان زیادی است، که دغدغهی حفظ محیطزیست و منابع طبیعی به شکل آشکار و متوالی در کل کشور، استان و حتی شهرستان نهاوند مطرح میشود، اما متأسفانه عملاً هیچگونه فعالیتی که به سمت حفظ و احیای این مهم پیش برود، انجام نپذیرفته است!
این حقیر بر خود واجب میدانم، با توجه به شرایط خاص بحرانی به وجود آمده برای تپهی ابوذر (بام نهاوند) طرح ایجاد کمپین حفظ محیطزیست و منابع آبوخاک را در شهرستان نهاوند پیشنهاد نمایم. لذا چنانچه این مطروحه از حمایت شما بزرگواران برخوردار شود، مطمئناً به نتیجه خواهد رسید...
این فرزند و شاگرد کوچکتان بهعنوان کارشناس در این حوزه و همچنین بهواسطه ی دیونی که بر ذمهی خود میبینم، جبراً" و بهناچار اعلام نظر مینماییم.
بنابراین نظر خود را در قالب همین مقالهی علمی- اجتماعی درباره زیست بومهای جنگلی مطرح میکنم...
مزایای پوشش گیاهی و جنگل در یک منطقه:
۱- پوشش گیاهی در ارتفاعات یک منطقه مانند ٬ اسفنج عمل کرده و باعث میشود٬ آبهای حاصل از نزولات جوی را در فصول بارش (سال آبی) از طریق ریشههای گیاه به سطوح مختلف زمین و افقهای خاک هدایت کند...
۲-آب هدایتشده به سطوح زمین به آبهای تحتالارضی اضافه میشود و باعث بالا رفتن سطح ایستابی (سطح آب زیرزمینی) در یک منطقه میشود...
۳- پوشش گیاهی باعث لطافت فضای یک منطقه شده و در فصول مختلف شرایط تعادل درجهی آبوهوایی را در یک منطقه فراهم میسازد...
۴- از دیگر مزایای پوشش گیاهی در یک منطقه؛ به وجود آوردن شرایط مطلوب برای ایجاد جبهههای بارش در فصول مختلف است(به دلیل شرایط تعرق٬ پس ازآن تبخیر و جابجایی هوای سرد و گرم٬ محرک ابرهای باردار برای بارش در یک منطقه میشود...)
۵- مانع از بین رفتن بافت و ساختمان خاک میشود... و از فرسایش خاک به طرق مختلف جلوگیری میکند...
۶- اندامهای هوایی درختان و درختچهها از جاری شدن آبهای حاصل از بارش جلوگیری کرده و بهعنوان یک مانع عمل نموده و در صورت جاری شدن آب سرعت آن را کنترل مینماید. پس میتوان گفت خطر سیلاب را که ممکن است٬ براثر رگبارها در فصول مختلف در یک منطقه به وجود میآید را از بین ببرد...
۷- پوشش گیاهی و جنگل٬ مأمنی امن برای حیاتوحش و ژنتیکهای جانوری و گیاهی میباشد. که باعث حفظ ارقام و گونههای مختلف محیطزیست میشود...
۸- میتوان با فناوری و فراوری گونههای مختلف گیاهی در رشد و تعالی صنایع چوب و داروسازی اثرگذار بود...
و شاید؛ صدها مزایای دیگر که جای بحث و بررسی دارد...
شایانذکر است٬ که جنگل بام نهاوند نیز از این مزایا مستثنا نیست...
باشد که حضور شما گرانمایگان و مسئولان دلسوز یاریگر جنگلی باشد٬ که در شهر ما تقریباً روبهزوال است...
و اما شرایط فعلی و پیامدهای آن:
۱- به دلیل خشکی پوشش کف جنگل و درختانی که بهواسطه عدم آبیاری بهموقع خشکشدهاند٬ خطر حریق چه بهصورت طبیعی و چه با دخالت عوامل انسانی بسیار جدی است...
۲- چنانچه به هر دلیلی این شرایط ادامه داشته باشد وخشکی مفرط صورت بگیرد٬ پیامدهایی چون:
الف- بوجود آمدن بیابان...
ب- فرسایش بادی خاک...
ج- فرسایش آبی خاک...
که بند ب و ج میتواند٬ اثر تخریب کننده بر مناطق مختلف شهر از جمله کوی فرمانداری٬ شهرک طالقانی٬ کوی امام حسن٬ مهدیه و دکتر حسابی داشته باشد...
د- خطر سیلاب در حوضه های مختلف به هنگام رگبارها در فصول مختلف...
ه- بالا رفتن دمای نسبی منطقه در فصل گرما...
و- مستعد شدن این زیست بوم برای به وجود آمدن یک کانون بحران ریزگرد داخلی و... که نیازمند توجه جدی میباشد...
بنابراین هرچه زودتر بایستی به فکر چاره و راه و حل های مناسب بود...
لذا اینجانب توصیه های ذخود را در قالب راهکاره ای مناسب برای شرائط بام نهاوند؛ به عنوان یک اکوسیستم ارزشمند٬ به حضور اعلام میدارم. که ضروری است٬ اقدامات ذیل تحت نظر متخصصان فنی و کارشناسان خبره و کارآمد انجام بپذیرد...
راهکارها را میتوان از نظر بازه ی زمانی به سه دسته تقسیم کرد:
۱- راهکارهای کوتاه مدت یا فوریتی؛
اقدامات کوتاه مدت شامل جمع آوری علوفه های خشک٬ جمع آوری درختان خشکیده و دور نمودن آنها از فضای جنگلی٬ نمناک نمودن بستر یا همان کف جنگل به صورت متوالی ، خصوصا در روزهایی که دما از حد متعارف بالاتر
رود...
و مهمترین راهکار در کوتاه مدت اصلاح و احیاء آبراهه ها و اجرای زهکشی سطحی به طوری که آب محدود آبیاری که با تلاش فراوان تهیه میشود٬ به هنگام توزیع بدون هرگونه هدر روی و هرز آب به طوقه ی اطراف تنه ی درخت برسد...
۲- راهکارهای میان مدت:
آبیاری به هر طریق( حتی استفاده از تانکرهای انتقال آب و یاری جستن از اهالی ٬ نیروهای مردمی و مردم نهاد مانند؛ ان.جی.او ها...)
همچنین مدیرت در از بین بردن شرائط حریق هرساله؛ مانند: تعلیف علوفه سبز توسط دام در فصل بهار٬ دستچین کردن آنها و یا استفاده از علفکش ها برای از بین بردن علوفه ی سبز کف جنگل تا قبل از خشک شدن...
۳- راهکارهای بلند مدت: تأمین آب آبیاری و رفع مشکل آب به هر طریق به صورت مادام العمر ...
که در اینجا لازم میدانم٬ استفاده از شبکه های آبیاری تحت فشار با سیستم قطره ای را توصیه نمایم...
نکته ی قابل توجه اینکه ؛ اگر تأمین آب آبیاری به حد کافی مقدور نباشد٬ بایستی نیاز آبی را کاهش داد. لذا توصیه میشود٬ از ارقام مقاوم به خشکی و کم آب بر استفاده کرد. که میتوان درخت و درختچه های کوهی مانند: بلوط٬ سرو خمره ای ٬ گز معمولی ٬ گز شاهی ٬ بادام دیم ٬ تاغ ٬ اسکنبیل و حتی اقاقیا را نام برد...
و خود این عمل در نهایت باعث تراکم پبیشتر پوشش جنگلی خواهد شد...
ضروری است٬ از جمله فعالیتهای بلند مدت اجرای فعالیتهای آبخیزداری؛ حفر پیتینگ ( که خود میتواند شرائط کاشت نهالهای ارقام مذکور را فراهم نماید) ٬ عملیات بانکت٬ اجرای کنترل فارو ٬ تراس بندی در شیب های بالا و...
را در دستور کار ٬ برای حفظ و احیای این زیست بوم قرار داد...
لازم به توضیح است؛ جهت جلوگیری از هر گونه تعرض ٬ تخریب و تغییر کاربری٬ سامان و حدود بین اراضی بام و مناطق مسکونی مشخص شود...
که این امر نیازمند سرکشی مداوم مأمورین دستگاهای ذیربط میباشد...
با ٱرزوی نهاوندی آباد٬ آزاد و بی نیاز...
والسلام...
دکترسعادت حنیفیان.