برگزاری ایدهشوها فرصت خوبی برای تجاریسازی ایدههای فناوران است اما به علت اینکه مراکز رشد دانشگاهها، پارکهای علم و فناوری و ارگانهای دولتی مرتبط با حوزههای فناوری هنوز به جای انجام وظیفه خود به عنوان تسهیلگر در حال تصدیگری امور هستند، خروجیهای مطلوبی در این زمینه حاصل نمیشود.
به گزارش ایسنا، شاخص ارزیابی مدیران استان در حوزه اشتغال وکارآفرینی، سنجش میزان تسهیلات اعطایی است در حالیکه کارنامه ارزیابیها باید نسبت به میزان عملکردهای مثبت آنان سنجیده شود و فرهنگسازی در این زمینه نقش مهمی دارد که همواره نادیده گرفته شده است.
در نشستی که با رویکرد همفکری در زمینه جایگاه ایدهپردازان حوزه کسب و کار و نقش رویدادهای تعاملی میان سرمایهگذاران و صاحبان ایده در شکلگیری تیمهای کارآفرینانه و شرکتهای دانشبنیان در دفتر خبرگزاری ایسنا برگزار شد، رئیس پارک علم و فناوری استان همدان اظهار کرد: برگزاری همایشها و نمایشگاههایی با عناوین سرمایهگذاری بر روی ایدهها باید دارای چارچوب و برنامهها و اهداف مشخصی باشد.
مجید کزازی با بیان اینکه بررسی نیازهای سرمایهگذاران و صاحبان ایده به عنوان مخاطبان اصلی چنین رویدادهایی نیازمند مطالعات و نیازسنجیهای اولیه، تبلیغات و فراخوانهای وسیعتر و مشخصتری است، افزود: حضور افراد متخصص و صاحبنظر در تیم برگزارکننده برنامههایی مانند نمایشگاههای اقتصاد و سرمایه و الکامپ از جمله واجباتی است که شاید زیاد مورد توجه قرار نگرفته و بر همین اساس از سوی فناوران استقبال نشده است.
وی درباره برگزاری ایدهشوها و بازارهای تبادل و فناوری بیان کرد: پارک علم و فناوری در هر ترم تحصیلی حدود 7 رویداد برگزار میکند و فراخوان به سایر دانشگاهها و مراکز علمی و پژوهشی ارائه میشود.
کزازی با تأکید بر لزوم تخصصی شدن بازارهای تبادل فناوری گفت: هر یک از رویدادهای تبادل فناوری به 3 یا 4 ماه بررسی و مطالعات نیازمند است تا با ارائه موضوعی خاص، سرمایهگذاران مایل به حضور در رویداد را شناسایی و دعوت کنیم و از صاحبان فن نیز به صورت محدود و تخصصی دعوت به عمل میآوریم.
برگزاری بازار تبادل و فناوری ماشینآلات کشاورزی و صنایع بستهبندی در دانشگاه بوعلی
وی از برگزاری بازار تبادل و فناوری در دانشگاه بوعلیسینا در زمینه ماشینآلات کشاورزی و صنایع بستهبندی در سال آینده خبر داد و گفت: فراخوان این رویداد اعلام شده و در دست اقدامات اولیه و زمینهسازی اجرای آن هستیم.
کزازی برگزاری دو بازار تبادل فناوری تا پایان سال 96 را اعلام کرد و گفت: حوزههای ساختمان، عمران و تجهیزات پزشکی از جمله موضوعات پیشنهادی برای برگزاری بازار تبادل فناوری پارک تا پایان امسال است.
وی با اشاره به هفته پژوهش و برگزاری همایش ایدههای برتر استان خاطرنشان کرد: ایدههای ارائه شده در این همایش در 8 کمیته مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد که شامل کمیته انتخاب فناوران و ایدههای برتر استان، کمیته انتخاب پژوهشگران برتر استان، کمیته برگزاری نمایشگاه و سایر کمیتههایی که به انتخاب پژوهشگران و ایدههای برتر میپردازند، است.
رئیس پارک علم و فناوری استان همدان ادامه داد: جلسات اولیه برای برگزاری این رویداد تشکیل شده و تا اواسط آبانماه پذیرش صورت میگیرد و پس از آن کمیته داوران به ارزیابی ایدههای خواهند پرداخت.
وی از برگزاری یک بازار تبادل فناوری در کنار همایش انتخاب ایدههای برتر استان خبر داد و گفت: دعوت از صاحبان ایده و سرمایهگذاران برنامهای است که امسال در کنار رویداد انتخاب ایده و فناور برتر استان اجرا میشود.
توقع حمایت دولتی، مرض مزمن برخی فناوران
کزازی، باور عمومی درباره لزوم حمایت مالی دولت از طرحها ایدههای کارآفرینانه را به عنوان مرضی مزمن معرفی کرد و گفت: این باور باید تغییر کند، دولت موظف به هموار کردن راه است و حرکت در آن مسیر بر عهده او نیست و ایدهپردازان تنها به ثبت و ارائه ایده بسنده نکنند و نسبت به تجاریسازی و اجرای آن نیز باید اقدامات خودجوش داشته باشند.
وی با اشاره به تورم تحصیلکردهها در زمان حال تأکید کرد: در آینده ما با تورم فناوری مواجه خواهیم شد و فناوریهایی که تولید شده و بازاری برای عرضه به دست نیاوردهاند، فراوان به وجود خواهند آمد.
کزازی ادامه داد: پارکهای علم و فناوری باید به عنوان تسهیلگر و مشاورهدهنده به فناوران عمل کنند در حالیکه نگاه موجود به این ارگان به گونهای است که فناوران و صاحبان ایده توقع حمایت کامل از سوی پارکها برای تولید، فروش و حضور در نمایشگاههای داخلی و خارجی را دارند و این نوع نگرش نیاز به اصلاح و بازنگری دارد.
وی با تأکید بر اینکه اغلب فناوران استان تن به کار و فعالیت نمیدهند، گفت: بخشی از انتقادات به ارگانهای دولتی برمیگردد و اینکه شاخصهای موجود در زمینه توسعه اشتغال براساس میزان تسهیلات اعطایی از سوی بانکها و مؤسسات مرتبط با حوزه اشتغال استان است و همین امر موجب علمی نبودن عملکرد دستگاههای دولتی درباره توسعه کسبوکار میشود.
رئیس پارک علم و فناوری استان همدان ادامه داد: در ارزشیابی و فرهنگسازی مشکل داریم در حالیکه حاکمیت باید در زمینه تسهیلگری ورود کند و رسانهها و مسئولان را در فرهنگسازی و تصمیمگیری دخیل کند.
پارک علم و فناوری دبیرخانه کشوری آموزش کسبوکار
کزازی با اشاره به دورههای آموزشی مرتبط با حوزههای کسبوکار در پارک علم و فناوری گفت: پارک علم و فناوری به عنوان دبیرخانه کشوری حوزه آموزش کسبوکار فراخوانهای دورههای متعددی را همواره منتشر میکند و به برگزاری دورههای آموزشی میپردازد.
وی شرکت در نمایشگاههای بینالمللی حوزههای فناوری را نیز بیان کرد و افزود: پارک هزینه شرکت فناوران علاقمند به حضور در نمایشگاهها را تقبل میکند و با اقدام به برگزاری ایدهشوها با صرف هزینههای اجرایی آنها در زمانهای متناوب، فضای کسبوکار را برای نخبگان و فناوران تسهیل میکند.
کزازی با بیان اینکه خیل ثبت اختراعات استان ما کیفی نیست، افزود: در سال 94 تعداد 306 و در سال 95 تعداد 675 و در سال 96 تا کنون 327 مراجعه به پارک علم و فناوری برای ساخت نمونه اولیه ایدهها داشتهایم که پس از دریافت فرم معرفی ایده، تعداد 83 نفر در سال 94 و تعداد 74 نفر در سال 95 مورد پذیرش در پارک علم و فناوری استان قرار گرفتهاند.
وی تعداد ایدههای موفق و خروجی از پارک علم و فناوری و مرکز رشد را 50 درصد اعلام و بیان کرد: در رقابتهای بازار جهانی پارکی وجود ندارد و تنها نشان موفقیت محصولات و فناوریهای ارائه شده میزان خرید و اقبال از سوی مشتریان است.
رئیس پارک علم و فناوری استان همدان تسهیلات داخلی در سال 95 را حدود یک میلیارد تومان اعلام کرد و ادامه داد: علاوه بر این میزان تسهیلات داخلی که در اختیار فناوران قرار گرفته، 3 میلیارد تومان نیز مصوب و از محل صندوق نوآوری و شکوفایی کشوری اعطا شد.
ایجاد یک شغل پایدار با یک دهم هزینه
کزازی خاطرنشان کرد: در این حوزه اگر مسئولان عنایت داشته باشند، شرکتهای استفادهکننده از مبلغ یک میلیارد تومان اعتبارات داخلی پارک حدود 20 تا 30 میلیون تومان درآمد از فروش فکر خود داشته و شرکتهای دانشبنیان با ارائه محصولات تولیدی خودفروشی بالاتر از این میزان داشتهاند.
وی با بیان اینکه در شرکتهای دانشبنیان به ازای هر 40 تا 50 میلیون سرمایهگذاری یک شغل پایدار ایجاد میشود، ادامه داد: این رقم در شرکتهای بزرگ به میزان 400 تا 500 میلیون تومان بوده و در کشور ایجاد یک شغل پایدار در شرکتهای دانشبنیان برابر یک دهم شرکتهای بزرگ مانند نفت و پتروشیمی است.
وی با بیان اینکه کارآفرینان افراد خلاقی نیستند، گفت: افراد کارآفرین عموما جسارت به هم درگیر کردن چرخ دندههای کسبوکار را دارند و سرمایهگذاران و صاحبان ایده را جذب و در کنار هم تیم کاری موردنظر خود را ایجاد میکند.
رئیس پارک علم و فناوری استان همدان اعلام کرد: برخی از صنعتگران نیاز بازار و مشکلات موجود در محصولات عرضه شده خود را نمیشناسند و همین امر موجب شده صنعت را بینیاز به دانشگاه بدانند و این درحالیست که صنعتگران نمیدانند مشکل محصولاتشان چیست که در بازار اقبالی ندارند تا با کمک پژوهشگران دانشگاهی آن را رفع کنند.
وی با تأکید بر اینکه شاخص ارزیابی مدیران استان از سنجش میزان تسهیلات اعطایی تغییر کند، اظهار کرد: کارنامه ارزیابیها باید نسبت به میزان عملکرد سنجیده شود و در این زمینه فرهنگسازی گسترده صورت گیرد.
یکی از نخبگان موفق استان همدان نیز در نشست کارآفرینی ایسنا، درباره ثبت اختراع ایدهپردازان و مخترعان گفت: ثبت اختراع به معنای رفع نیاز و حل مشکلی نیست و بحث تجاری کردن ایدههای موضوعی جدا از ثبت ایدههاست.
اسکندر بابایی با اشاره به عدم اطلاعات و توانایی اغلب ایدهپردازان در زمینه تجاریسازی ایدههای خود اظهار کرد: ساخت نمونه اولیه یا پروتوتایپ ایده، فاز اولیه تجاریسازی بوده و مطالعات بازار مجزا از مباحث فنی و تولیدی و تولید انبوه محصولات است.
مدیرعامل شرکت سیستمگستر سینا با اشاره به بازدید از 5 واحد تولیدی در روستای نگارخاتون شهرستان فامنین تصریح کرد: در بازدید از تعدادی واحد تولیدی که به خرید ماشینآلات و تولید محصولات میادرت کرده بودند و بازاری برای عرضه محصولات خود نداشتند، نشانی از این حقیقت است که طرح تجاری و مطالعاتی در مورد بازار مصرف محصولات صورت نمیگیرد.
تجاریسازی ثبت اختراع در گرو نیازی است که برطرف میکند
بابایی با بیان اینکه ثبت اختراعی که مشکلی از جامعه حل نکند، به تجاریسازی نخواهد رسید، خاطرنشان کرد: مبالغی که از طریق بنیاد علمی نخبگان برای تجاریسازی ایدهها تخصیص مییابد، هیچ هزینهای در جهت تبدیل فکر به محصول تجاری را پوشش نمیدهد البته در جریان تبدیل فکر و ایده به محصول تنها پول تأثیرگذار نیست و فاکتورهای فراوانی در این راستا دست به دست هم میدهند و یک ایده را به تجاریسازی میرسانند.
وی بازدید از شرکتهای موفق را به عنوان یکی از پیشنیازهای آموزشی کسبوکار معرفی کرد و گفت: مقایسه کردن عملکردهای یک سازمان میتواند موجب آموزش بسیاری از مفاهیم شود و شامل حوزههای تولیدی و نمایشگاهی میشود.
این نخبه موفق استان افراد توانمند در حوزه ایدهپردازی را عموما دارای توانمندی تجاریسازی ایدهها ندانست و تأکید کرد: افرادی که ایدهپردازی میکنند، شاید توانایی اجرای آن را نداشته باشند و در اینجا نیاز به فرآیندی مطرح میشود که افراد توانمند در حوزه اجرا در کنار ایدهپردازان قرار بگیرند و با تعامل و همکاری به اجرای ایدهها بپردازند.
دولت به جای تصدیگری، تسهیلگری کند
مدرس کارآفرینی اتاق بازرگانی استان همدان نیز در نشست کارآفرینی ایسنا در سخنانی برگزاری ایدهشوها را به عنوان فرصتهای خوبی برای تجاریسازی ایدهها معرفی کرد و گفت: دولت هنوز در حال تصدیگری امور است و چنانچه مراکز رشد، پارکهای علم و فناوری و دانشگاهها به تسهیلگری میپرداختند خروجی بهتری در این زمینه به دست میآمد.
محمدجواد وثاق با اشاره به برگزاری بازار تبادل فناوری اخیر در استان اظهار کرد: برگزاری ایدهشو و بازار تبادل فناوری بسیار میتواند مثبت باشد اما به شرطی که ایدهپردازی را به افراد بیاموزیم.
وی لزوم برگزاری بازار تبادل فناوری تخصصی را بیان کرد: الفبای حضور در فنبازار و تعامل با سرمایهگذاران را باید به ایدهپردازان بیاموزیم و پیش از برگزاری چنین رویدادهایی کارگاههای آموزشی برای آنان برگزار کنیم همچنان که در برگزاری بازار تبادل فناوری اخیرا پتانسیل استان به خوبی نمایان نشد.
وثاق با بیان اینکه فستیوالهای بینالمللی در حوزه فناوری سالی یکبار برگزار میشود، گفت: علت این بازه زمانی برای برگزاری چنین رویدادهایی داشتن فرصت آزمون و خطا، یادگیری و به مرحله تجاریسازی رسیدن ایده افراد و آمادگی آنان در رویارویی با سرمایهگذاران است.
وی با تأکید بر اینکه تحقیق بازار در همدان اجرا نمیشود، خاطرنشان کرد: فناوران و ایدهپردازان همدانی در تجسس و بررسی نیاز بازار تنبلاند و چنانچه بررسی کنند و بدانند فعالیت در چه زمینههایی به اشباع رسیده و چه بخشی از جامعه احتیاج به ایدهپردازی و سرمایهگذاری دارد، در انتخاب ایده و پرداختن به آن بهتر عمل خواهند کرد و با دید بازتری نسبت به بازار پیش میروند.
این مدرس کارآفرینی بر فقدان تسهیلگر دولتی در امر فناوری تأکید کرد و گفت: با وجود تسهیلگران دولتی، پارک علم و فناوری نقش فنبازارهای تبادل فناوری و تعامل ایدهپردازان و سرمایهگذاران را ایفا خواهند کرد.
وی مطلع بودن کارشناسان ارگانهای دولتی مرتبط با حوزه فناوری را مهم ارزیابی کرد و افزود: کارشناسان پارک به امر ایدهپردازی و تجاریسازی ایدهها اشراف داشته باشند و بتوانند ایدههای ارائه شده را به خوبی ارزیابی و مورد حمایت خود و یا در معرض توجه سرمایهگذاران قرار دهند.
ارگانهای حوزه فناوری استان تعاملی با هم ندارند
وی ادامه داد: عدم وجود تعاملات خاص بین ارگانهای مرتبط با حوزه فناوری در استان و تصدیگری امور به جای تسهیلگری از جمله مشکلات موجود در حوزه فناوری استان همدان است.
مدیر گروه کارآفرینی همکوک با تأکید بر مشکلات بازاریابی که تولیدکنندگان محصولات صادراتی استان با آن مواجهند، خاطرنشان کرد: در جلسات متعددی که در ادارت مرتبط با حوزههای بازرگانی و صنعت برگزار شده، شرکتهای بزرگ استان نیاز به مشارکت شرکتهای متخصص در امر بازاریابی محصولات خود را اعلام کردهاند اما در مرحله عمل خلاف آن را نشان میدهند.
وثاق درباره فرهنگ و آموزش گفت: آموزش به ایدهپردازان فقط محدود به مفاهیم کسبوکار نیست بلکه آموزش نحوه تیمسازی، روانشناسی و نحوه تصمیمگیری، روابط عمومی و تعامل با افراد متعدد و تحمل اخلاق آنان، نحوه مواجهه با ابهامات و عدم قطعیتها از جمله مفاهیمی است که در کنار هم میتواند افراد را در ایجاد یک کسبوکار موفق و اجرای ایدههای کارآفرینانه راهنمایی کند.
وی آموزش کسبوکار را صرفا منوط به تنظیم بیزنسپلن و تحقیق بازار ندانست و تأکید کرد: افرادی که قدرت اجرایی خوبی دارند، عموما ایدهپردازان خوبی نیستند و تعامل دو گروه ایدهپرداز و عملگرا میتواند در نهایت به اجرای ایدههای فناوران و کارآفرینی منجر شود.