معمولا وقتی از حریم خصوصی در رسانهها صحبت میشود، همه نگاهها به سمت مطبوعات و شبکههای اجتماعی است و بیشتر انتقادها و هشدارها درباره حفظ حریم خصوصی در این فضا هاست و کمتر کسی درباره اهمیت حریم خصوصی در رسانههای جمعی مخصوصا تلویزیون صحبت میکند.
در ایام نوروز، تلویزیون بیش از هر رسانه دیگری با تهیه برنامههای گوناگون سعی در جذب مخاطب در شبانه روز دارد. فارغ از محتوا و رویکردی که هر کدام از این برنامهها دارند، ابعاد سرگرمی این برنامهها را میتوان به عنوان نقطه قوت آنها در نظر گرفت. اما گویا برنامه سازان این نوع برنامهها با تمرکز بیشتر بر روی سرگرم کردن مخاطب، از رعایت یک سری مسائل مهم، غافل شده اند که در این باره به آن اشاره خواهم کرد.
یکی از برنامههایی که این شبها در کانال سوم سیما پخش میشود مربوط به معرفی زوجهای جوان از قومیتهای مختلف کشور است. برنامهای با کیفیتی متوسط که نحوه سوال پرسیدن مجری از زوج ها، به شدت حریم خصوصی افراد را زیر سوال میبرد و خارج از اخلاق حرفهای رسانه هاست. در این برنامه، مجری با اشاره به خصوصیترین بخش زندگی زوجین، آنها را وادار میکند تا درباره احساسی که آنها در برخورد اول با یکدیگر داشتند، صحبت کنند. همین مسأله باعث شده که زوجین تا چندین دقیقه سکوت اختیار کنند و به جای اینکه از آن حس صحبت کنند، ترجیح میدهند طفره بروند یا به کلی گویی بسنده کنند که همه این موارد، زیبنده یک برنامه- که قطعا در آن ساعت مخاطبان نسبتا زیادی دارد-، نیست.
در همین جاست که بحث حریم خصوصی در فعالیت رسانهها اهمیت پیدا میکند و خود را نشان میدهد. با توجه به اینکه یکی از ابعاد حریم خصوصی، کنترل بر اطلاعات شخصی است، باید صدا و سیما با برحق دانستن این حریم، در جهت پایمال کردن آن قدم برندارد.
در واقع نباید این تصور ایجاد شود که به خاطر سرگرم سازی افکار عمومی، برخی شهروندان- به عنوان دعوت شونده در این برنامه ها- تحت فشار و به نوعی منگنه برای پاسخ دادن به خصوصیترین بخش زندگی خود قرار بگیرند. از طرفی دیگر خود برنامه سازان باید جواب چنین سوالهایی را در اختیار خود پاسخ دهنده و میهمان برنامه قرار دهند تا فرهنگ سازی بسیاری از مسائل حقوقی در جریان چنین برنامههایی رخ دهد. در واقع حتی اگر شرکت کننده هم موافق طرح چنین سوالاتی باشد، رسانه باید به خاطر حفظ حریم خصوصی افراد، به این مسائل ورود نکند.