تابناک فارس به نقل از فارس: بیش از یک دهه از جدال استان فارس با غول خشکسالی می‌گذرد!
سال‌های کم‌بارش و نعمتی که گهگاه دریغ شد، دشت‌های پهناور فارس را رنجور ساخت و تالاب‌ها و چشمه‌ها را نگران و مضطرب. هجوم به سمت سفره‌های زیر زمینی و حفر چاه‌های غیرمجاز یا بدون مطالعه فنی، بحران آب را در فارس جدی‌تر و ملموس‌تر کرد. البته طی این سال‌ها، آسمان گاهی نعمتش را ارزانی داشت اما بعضا کفاف تجدید منابع سدها و چشمه‌ها را نکرد.
بنابراین کاهش بارندگی نسبت به سال‌های قبل، استفاده بی‌رویه و بدون کنترل از منابع آب زیر زمینی، حفاری چاه‌های غیرمجاز و سوءمدیریت‌های گذشته و در نهایت الگوی نادرست مصرف، این استان را در زمینه منابع آبی با چالش‌های جدی مواجه کرده است. به طوری که اکنون، یک سوم روستاهای فارس درگیر تنش آبی هستند.
طبیعی است بخش‌های جنوبی استان که در اقلیم گرم قرار دارند، بیش از سایر نقاط، پنجه در پنجه کم‌آبی انداخته و با این وصله ناجور، دوئل کرده‌اند!
بخش‌های بیرم و صحرای باغ در لارستان، گله‌دار و اسیر در مهر، خیرگچ چاهورز و علامرودشت در لامرد، بخش‌های فورگ و منطقه بکر در داراب و... تابستان‌های به مراتب خشن‌تری را سپری می‌کنند و تنش آبی در روستاهایی که آبرسانی سیار در آنجا انجام می‌شود یا با فرسودگی شبکه مواجه هستند، بیش از سایر روستاها رنج‌آور است. تابستان‌های داغ، هرم زمین و نبود آب در گله‌دار و اسیر از توابع شهرستان مهر، موضوعی است که تازگی ندارد.
همین چهار ماه پیش بود که فرماندار مهر از سهمیه 20 دقیقه‌ای آب در این مناطق خبر داد و اعلام کرد که آب شهر گله‌دار در مجموع از سه حلقه چاه آهکی تامین می‌شود که امسال به دلیل سیلاب زمستان گذشته، دسترسی به دو حلقه چاه با مشکل مواجه و آب سهمیه‌بندی شده است.
بهره‌برداری از چاه جدید تا پایان تابستان جاری
معاون سازمان آبفای استان فارس در گفتگو با خبرنگار فارس با اشاره به وضعیت منابع آبی در بخش گله‌دار می گوید: چاه جدیدی که مقرر بود در منطقه گله دار حفر شود اکنون حفر شده و برق‌رسانی و تجهیز آن در دست اقدام است که تا پایان تابستان جاری، عملیات آن تکمیل می شود.
حق‌شناس ادامه می‌دهد: در دو بخش اسیر و گله‌دار، تعداد روستاهایی که آبرسانی سیار در آنجا انجام می‌شود، اندک است و بیشتر روستاها از چاهی که در مجاورت آن وجود دارد، بهره‌مند می شوند.
معاون آبفای فارس بیان می‌کند: سرانه تولید در این مناطق استاندارد است و برای هر یک نفر، ۴۰۰ لیتر آب وجود دارد اما جوابگوی مصرف نیست.
وی خاطرنشان می‌کند: گرمای بی‌سابقه تابستان امسال، مصرف آب را در این مناطق افزایش داده و الگوی مصرف نیز رعایت نمی‌شود که این روند بحران آب را تشدید می‌کند.
حق‌شناس با اشاره به وضعیت بخش بیرم از توابع شهرستان لارستان نیز می‌گوید: فرهنگ مصرف در بیرم این‌گونه است که از منابع آب شیرین‌کن استفاده می‌کنند و از چاه‌های آب شرب، مصرف خاصی ندارند .
وی می‌افزاید: بنابراین کیفیت آب در بیرم، متکی به چاه‌های موجود در این منطقه نیست چرا که از آب شیرین‌کن استفاده می‌کنند.
آب شیرین‌کن؛ مسکنی موقت برای زخمی خواهان التیام
کشمکش بر سر رسیدن به کیفیت مطلوب در منطقه بیرم، موضوعی که طی دو سه سال اخیر به ویژه در فصل گرما تشدید یافت. در این مدت اهالی بیرم یا آب شرب برای مصرف نداشتند یا آب موجود از کیفیت مطلوبی برخوردار نبود.
نماینده لارستان در بحرانی‌ترین وضعیت بیرم، در تابستان دو سال قبل اعلام کرد که مشکل را با وزیر نیرو و آب منطقه‌ای فارس مطرح کرده و سه راه‌حل وجود دارد: راه حل نخست کوتاه مدت بوده و این است که کف شکنی چاه‌ها به سرعت انجام شود؛ راه حل میان‌مدت لایروبی سدها، حفر چاه جدید و ایجاد 66 کیلومتر انشعاب از خط فاز یک سد سلمان که معادل 150 میلیارد تومان هزینه دارد که ما بتوانیم آب را تأمین کنیم.
راه حل بلندمدت نیز پیگیری خط 2 سد سلمان فارسی که پنج شهرستان را در برمی‌گیرد و پروژه ملی است که فاز یک مطالعاتی آن انجام شده است و فاز 2 آن در دست بررسی است و بیش از 2 هزار میلیون تومان هزینه نیاز دارد که همت مسؤولان را می‌طلبد.
تا اینکه در زمستان 1400 ، آب شیرین‌کن در بیرم مستقر شد و تا حدی معضل آبرسانی را کاهش داد. اما وجود این دستگاه، مسکنی موقت است و علاج کار تکمیل خط انتقال آب از سد سلمان فارسی است.
اقدام و عمل جهادی‌ها برای اجرای خط انتقال آب بیرم
مدیر بسیج سازندگی لارستان نیز در گفتگو با با خبرنگار فارس با اشاره به وضعیت آبرسانی به بخش‌ها و روستاهای لارستان می‌گوید: در حال حاضر روستای آب‌کنه در بیرم، از بی آبی رنج می‌برد.
محسن چرخی می‌افزاید: اکنون خط انتقال آب به دو بخش بیرم و صحرای باغ، توسط گروه جهادی شهید مالکوم ایکس در دست اقدام است.
وی خاطرنشان می‌کند که در حال حاضر برای کف‌شکنی در چهار روستا بخش صحرای باغ، مشکل حاد وجود دارد که عملیات باید مجدد احیا شود.
مدیر بسیج سازندگی لارستان ادامه می‌دهد: بیش از یک سال است که روستاهای این بخش با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند.
چرخی اظهار می‌دارد: در حال حاضر، خریداری شده اما به دلیل کاهش بارندگی، منابع آبی کم شده و نمی‌توان از آب سد بهره‌برداری کرد بنابراین در این شرایط بیشتر به آب چاه متکی هستیم.
وضعیت آب و راه؛ عمده‌ترین مطالبات مردم فارس
ایمانیه، استاندار فارس، طی ماه‌های اخیر خواستار تعیین بودجه برای حل بحران اب این استان شد و از مجلس خواست بودجه ویژه‌ای در این مورد در نظر گرفته شود.
او همچنین با تشکیل کارگروه سازگاری با کم آبی در استان(ذیل کارگروه ملی) مسئولان مرتبط را بر استفاده صحیح از منابع آبی و توزیع متناسب آن، متمرکز کرد. اقدامی که البته نیازمند عزمی جدی و جهادی است تا موثر واقع شود.
مشکلات مرتبط با راه و آب، موضوعاتی بود که استاندار فارس در آخرین شورای اداری استان که چهار روز قبل برگزار شد، مطرح کرد و عنوان داشت که بیشترین مطالبات مردم در سفرهای شهرستانی، مربوط به این دو حوزه است.
او در این زمینه عنوان کرد که با اختصاص بودجه‌های کمی که در این خصوص ارائه می‌شود سالیان سال طول می‌کشد تا مشکلات این حوزه رفع شود بنابراین فرمانداران و نمایندگان مردم در مجلس باید تلاش کنند تا این موضوع را احصا و جدی‌تر مطالبات را دنبال کنند.
به گزارش فارس، تا زمانی که کمبود منابع آبی در قالب یک معضل فصلی بررسی شود به همان راهکارهای فصلی و مقطعی نیز ختم می‌شود بنابراین لزوم اجرای یک برنامه راهبردی و کلان در این زمینه می‌تواند بیش از گذشته راهگشا باشد.
چنان چه این برنامه، منطقه بندی شده و با توجه به اقلیم و آب و هوای هر منطقه تفکیک شود، اثرگذاری بیشتری دارد.
با توجه به اینکه عمده مطالبات مردم فارس به دو حوزه آب و راه ختم می‌شود، رسیدگی و اجرای راهکار کارآمد برای برون‌رفت از وضعیت فعلی، ضرورتی جدی و اولویت‌دار است.
