روزنامه ایران نوشت:
امروز؛ رئیس جمهوری در سومین سفر خود به شهرستانهای استان تهران، به شهرستان ری سفر خواهد کرد؛ سفری که در ادامه دو سفر پیشین، نشان دهنده توجه ویژه دولت به استان تهران است. واقعیت این است که باوجود مرکزیت سیاسی و اقتصادی، استان تهران درگیر معضلات عدیدهای است، معضلاتی چون حاشیه نشینی و آسیبهای اجتماعی و کمبود امکانات درمانی که جمعیت 14 میلیونی تهران، آن را به صورت روزانه لمس میکنند. درباره این مشکلات و چند و چون آن، که خود میتواند نشان دهنده چرایی توجه ویژه دولت به استان تهران باشد و نیز راههای حل و مدیریت این مشکلات، با «سید حسین هاشمی» استاندار تهران گفتوگو کردهایم که میخوانید.
چهارشنبه 2 دی سومین سفر استانی رئیس جمهوری به استان تهران انجام میشود. اینکه در کمتر از سه سال سه سفر در یک استان انجام شود، ممکن است بحثهایی را در استانهای دیگر ایجاد کند. شما دلیل این توجه را چه میدانید؟
ابتدا باید از رئیس جمهوری تشکر کنم که به وعده خود عمل کردند و سومین سفر کاروان تدبیر و امید به شهرستانهای استان تهران روز چهارشنبه (امروز) انجام میشود. من مخالف دیدگاه شما هستم و معتقدم تمرکز خاصی روی استان تهران در انجام این سفرها وجود ندارد. زیرا استان تهران به تنهایی 14 میلیون نفر جمعیت دارد و اگر تنها جمعیت این استان را با استانهایی مقایسه کنیم که 600 هزار یا یک میلیون نفر جمعیت دارند، به نظر میرسد که این سفرها نه سه بار، بلکه باید 4 یا 5 بار انجام شود. البته بحث ما روی این موضوع نیست، هرچند حضور رئیس جمهوری و اعضای هیأت دولت در استانها که تاکنون در غرب و جنوب استان تهران هم بوده است، فرصتی بسیار گرانبهاست و هرجا که آقای دکتر روحانی تشریف میبرند، منشأ برکات خوبی برای مردم منطقه است.
در جلسه رئیس جمهوری با برخی اعضای دولت که پیش از این سفر انجام شد، روی چه موضوعاتی تمرکز شد؟
در جلسهای که درباره این سفر خدمت آقای رئیس جمهوری بودیم و اعضای دولت هم تشریف داشتند، ایشان نزدیک به دو ساعت و نیم برای بررسی موضوعات و مشکلات این بخش وقت گذاشتند. رئیس جمهوری تک تک طرحها و کارهایی که باید در این بخش از استان تهران انجام شود را به دقت بررسی کرده و هرکدام را به صورت جداگانه کنترل کردند معتقدم همین که ایشان برای همه طرحها حوصله به خرج میدهند، نکته بسیار مهمی است. تأکید ویژه آقای رئیس جمهوری این است که این طرحها در دو سال تمام شود، یعنی تا پایان دولت یازدهم. این نکته بسیار مهمی است که در سفرهای قبلی نیز به آن تأکید میشد البته اینکه این طرحها چیست، از سوی رئیس جمهوری در این سفر اعلام میشود.
با وجود شعارهای دولت گذشته، استان تهران با جمعیت 14 میلیونی خود با کاستیهای زیادی روبه رو است. راهکار رفع این کاستیها چیست؟
وجود این محرومیتها را قبول دارم. امکانات تهران در تمام بخشها مربوط به 20 سال پیش است. اگر به 20 سال پیش بازگردیم، میبینیم که تا امروز امکانات استان تهران در همه حوزهها، چه به لحاظ پرسنل و نیروی انتظامی و چه در زمینه بهداشت و درمان، تغییر چندانی نکرده است. این امکانات به هیچ وجه جوابگوی شرایط و نیازهای جمعیت فعلی امروز تهران نیست و حتماً باید بازنگری شود. دولت هم به این شرایط واقف است و به همین دلیل است که آقای رئیس جمهوری حساسیت زیادی به طرحهای استان تهران دارند. البته نمیشود این کمبودها را یکدفعه رفع کرد، بلکه باید تلاش و برنامهریزی کرد تا بتدریج بتوانیم در راه رفع کمبودها قدم برداریم و استان تهران به سمت جایگاه واقعی خود برود.
اصلیترین مشکل کنونی استان تهران چیست؟
روزی که استاندار تهران شدم، این موضوع را با دکتر نوبخت، رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی مطرح کردم که شاخصهای بودجهای استان تهران با نیازهای استان جور در نمیآید. البته آقای نوبخت در ابتدا به من میگفت شما که اهل فضاسازی نبودید، که من در پاسخ گفتم اهل فضاسازی نیستم، بلکه با آمار و ارقام صحبت میکنم و ایشان هم استدلالهای ما را پذیرفت. زیرا با آمارها نشان دادیم که بودجه و امکانات استان حداقل برای 20 سال پیش است. تلاش اصلی ما، کم کردن این فاصله است که البته یک شبه هم شدنی نیست. در پاسخ به سؤال شما، باید بگویم بیش از 50 درصد مالیات کل استانها را استان تهران تأمین میکند و بیش از 50 درصد سپردههای مردم در بانکها نیز مربوط به این استان است. همه حرف ما در استانداری این است که اگر فقط به همین دو مورد توجه شود، بسیاری از موانع حرکت، از پیش پای ما برداشته میشود. مالیاتهای استانهای دیگر تنها برای همان استانهاست، اما برای تهران این طور نیست.
به همین دلیل است که استانها تلاش دارند مازاد درآمد داشته باشند تا بتوانند این مازاد را در خود استان هزینه کنند. اما به دلایلی که میگویم، استان تهران نتوانست از مزیت مازاد درآمد مالیاتی برخوردار شود. از ابتدای حضورم در استانداری در دولت یازدهم، درآمد مالیاتی استان تهران 18 هزار و 500 میلیارد تومان بود، این رقم در سال 93 به 25 هزار و 500 میلیارد تومان افزایش یافت و امسال نیز به 32 هزار و 500 میلیارد تومان. این افزایش، به این معنی است که استان تهران هیچ گاه نمیتواند مازاد درآمد مالیاتی داشته باشد، این درحالی است که درآمدهای مالیاتی استان سالانه در حال افزایش است.
در این شرایط، اگر سقف درآمدی مالیات تهران افزایش نمییافت، با 5 یا 7 هزار میلیارد تومان مازاد درآمد مالیاتی، میتوانستیم بسیاری از مشکلات استان را حل کنیم. گلایه ما این است که وقتی 51 درصد مالیات کل استانها در تهران تأمین میشود و امسال نیز نسبت به سال گذشته، سقف درآمد مالیاتی استان 7 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است و این به معنای افزایش درآمد مالیاتی است و از آن جایی که هیچ گاه صد درصد این درآمدها کسب نمیشود، پس حداقل بخشی از آن را به صورت تشویقی به استان تهران اختصاص دهید.
سال گذشته از این درآمدها چیز زیادی نصیب استان تهران نشد، این در حالی است که وقتی مردم مالیات میدهند، خواهان دریافت خدمات متناسب با آن هم هستند. اگر مردم تهران از من به عنوان استاندار تهران، بپرسند که چرا به اندازه مالیاتی که پرداخت میشود، خدمات دریافت نمیکنیم، باید بگوییم که حق با شماست. برای راه حل این امر، معتقدیم اگر استان مازاد درآمد مالیاتی ندارد، حداقل میبایست بخشی از این درآمدها را به صورت تشویقی به خود استان تهران اختصاص دهیم که این اقدام هم انجام نمیشود.
حتی در دورهای، به وزیر محترم کشور پیشنهاد کردیم که استان تهران حاضر است خود را اداره کند و کمک چند استان دیگر هم باشد. استان تهران میتواند براحتی، بدون وابستگی به نفت خود را اداره کند و حتی به چند استان دیگر کمک کند. چهار استان دیگر نیز به صورت قطعی همین را اعلام کردند. این اتفاق باید یک روز بیفتد تا میان استانها رقابت ایجاد شود که این امر یقیناً به نفع دولت نیز خواهد بود. در این صورت، استانها با درآمدهای ملی خواهند توانست طرحهای زیرساختی اجرا کنند. البته حالا نیز با همین امکانات و درآمد اندک، حرکت دستگاههای اجرایی ما در سالجاری نسبت به سال گذشته مثبت بوده است. حتی حرکت یک دستگاه نیز کند نیست. وقتی چنین ظرفیتی هست، با حل مشکلاتی که برشمردم، میتوانیم آن فاصله 20 ساله را در کوتاهترین زمان کمتر کنیم.
معضل دیگر استان، آسیبهای اجتماعی، بویژه اعتیاد و حاشیه نشینی است. گستردگی این معضلات در استان به چه میزان است و برای حل آنها چه رویکردی دارید؟
حاشیه نشینی در تهران مربوط به گذشته است، تاجایی که اکنون در برخی مناطق استان، تراکم جمعیت نزدیک به 850 نفر در کیلومتر مربع است. در خود تهران، تراکم جمعیت 9 نفر در کیلومتر مربع و در کشور 42 نفر در هر کیلومتر مربع است. ساماندهی این امر بسیار مهم است که در حال انجام است. اما همان طور که گفتید، در کنار این معضل، استان گرفتار آسیبهای اجتماعی نیز شده است.
وقتی در دولت یازدهم کار خود را آغاز کردیم، جایی برای جمعآوری معتادان متجاهر نبود، فقط مرکز «شفق» وجود داشت که با ظرفیت 400 نفره، بسیار غیربهداشتی بود که آن را نیز تعطیل کردیم. اکنون با همه مضیقههایی که با آنها مواجهیم، برای نزدیک به 7 هزار معتاد متجاهر فضا ایجاد کردیم که رقم قابل قبولی است. در تهران در فاز یک، زنان معتاد متجاهر را جمعآوری کردیم.
اکنون در فاز دوم، در حال جمعآوری معتادان مرد هستیم که تا روزهای گذشته نزدیک به 300 نفر جمعآوری شدند و آمادگی آن را داریم که تا 3 هزار نفر را نیز جمعآوری کنیم، هرچند برای این نیز با محدودیتهای مالی مواجهیم. جمعآوری و سم زدایی و درمان این معتادان، کار بسیار سنگینی است. اکنون برای مدیریت بهتر این امر، قرارگاه «رسیدگی به آسیبهای اجتماعی استان تهران» را ایجاد کردیم که نهادهای مختلف از جمله کمیته امداد امام خمینی(ره)، بهزیستی و نیروی انتظامی و دستگاه قضایی در آن حضور دارند که تاکنون جلسات خوبی برگزار شده و با اعتماد، تعامل و همکاری دستگاهها، تصمیمات خوبی نیز گرفته شده است. اگر بودجه لازم تأمین شود، میتوانیم نزدیک به 7 هزار معتاد را جمع آوری، نگهداری و درمان کنیم. 50 تا 60 درصد این معتادان شهرستانی و مربوط به استانهای دیگر هستند که اگر بتوانیم آنان را به استانهای خود بازگردانیم، معضل چندانی برای مدیریت استان تهران نخواهیم داشت.
درباره سرپرست خانوارها، بویژه بانوان نیز با همکاری معاونان زنان ریاست جمهوری کارهای خوبی درحال انجام است. در شهرستان «ری» طرح مقدماتی ای را آغاز کردیم و اگر این طرح جواب بدهد که امیدواریم همین اتفاق نیز بیفتد، با هماهنگی وزارت کشور و معاونت زنان ریاست جمهوری، در استانها و شهرهای دیگر نیز اجرا خواهد شد. معضل مهم دیگر تهران، پراکندگی دستگاههای ذیربط است. این همه پراکندگی از کارآمدی خواهد کاست، زیرا خروجی مورد نظر را نخواهد داشت و میتوان با تکرار تجربه «قرارگاه» این موضوع را نیز بخوبی مدیریت کرد.
در سفرهای استانی تمرکز روی پیشبرد و اتمام طرحهای پیشین است یا ارائه طرحهای جدید؟
طرحهایی که ردیف بودجهای دارند و در دو سال به اتمام میرسند، در اولویت قرار دارند. طرحهایی هم هستند که منطقه نیازمند آنها هستند که آنها نیز مورد تأکید قرار بگیرند.
علاوه بر این، طرحهایی هم هست که براساس اقتصاد مقاومتی میتوان به مردم واگذار کرد و مردم خودشان در صحنه باشند. زیرا هرچه نقش مردم را در این بخش بیشتر کنیم، مطمئن باشید که موفقتر خواهیم بود. در مجموع، براساس این شاخصها، برای طرحهای استان برنامههای خوبی تنظیم شده که امیدواریم در موعد مقرر شاهد بهرهبرداری آنان باشیم.