به گزارش تابناک ایلام،پیکره ادبیات کرمانجی نو؛ پیکرده ای بدقواره و شعر زده است که نه تنها تناسب اندام ندارد بلکه از مشکل لاغری مفرط نیز رنج میبرد. این ادعا را میتوان با مقایسه ای ساده بین شعر و نثر به عنوان دو بال ادبیات به اثبات رسانید. دوبالی (شعر/نثر) که اولی بیش از اندازه بزرگ و دیگری بسیار نحیف شده است. مسلماً توسعه ی ادبی به عنوان یکی از شاخصه های توسعه فرهنگی، نیازمند رشد همزمان تمامی سبک ها و تکنیک ها، ژانرها و گونه های ادبی است.
رشد بیش از حد یا کمتر از حد معمول هریک از این شاخص ها منجر به رکود و عدم پویایی ادبی می شود.همان وضعیتی که ادبیات کرمانجی نو بدان مبتلاست و این عدم تناسب بین تکنیک ها و گونه های ادبی در را میتوان با نگاهی بسیار ساده به قفسه کتابفروشی های ایلام و کرماشان درک کرد؛ قفسه هایی مملو از نظم و خالی از نثر! و ادبیاتی راکد و بدقواره...
اما همیشه تفکراتی پیدا میشوند که جسارت مخالفت با جریان فکری غالب را داشته باشند. روزنامه نگاری به عنوان یکی از مهمترین فعالیت ها در جهت منثور کردن ادبیات سابقه ای طولانی دارد . اما جریان نوپای روزنامه نگاری کرمانجی نو تاریخ دور و درازی ندارد و زوان ئیمه مهمترین و اولین و جدی ترین تلاش ژورنالیستی کرمانجی نو است.
تلاشی که اهمیت نثرنویسی را در فضایی شعر زده درک کرده و به فعالیت عملی پرداخته است. و پس از قریب به دو دهه که از انتشار اولین شماره های «زوان ئیمه» میگذرد، انتشار کتاب «زوان ئیمه» سعی در احیای همان تفکر هوشمندانه و علمی را دارد.
این کتاب تازه چاپ شده و مجموعه مقالاتی که در آن آمده است(که مربوط به سالهای انتشار هفته نامه پیک ایلام و بخش کردی آن با عنوان زوان ئیمه در سال های پایانی دهه هفتاد است) نماینگر پیوند تئوری و عمل در اندیشه های «کامران رحیمی» نویسنده و پژوهشگر و روزنامه نگار فعال ایلامی است.
هنگامی که رحیمی از لاغری نثر و چاقی شعر کرمانجی نو سخن میگوید و آن را شاخصه ی عدم توسعه میداند مطمئناً این کتاب نیز نمایانگر روحیه ی عملگرای اوست که از نخستین سالهای فعالیت ادبی و ژورنالیستی وی در دهه ی هفتاد شکل گرفته است. چراکه دلیل این عدم توسعه را درک کرده و با دیدی متفاوت از روح زمانه دست به قلم شده و به فعالیت پرداخته است.
« زوان ئیمه» را میتوان یکی از تالیف های ماندگار علی حیات نیا پژوهشگر و نویسنده ایلامی دانست که از اهمیت تاریخی و ژورنالیستی خاصی برای نسل جدید برخوردار است. زوان ئیمه نمایانگر سیر تطور و رشد روزنامه نگاری کوردی در اولین سال های شکل گیری است و همزمان نمایانگر پتانسیل بالفعل شده ی کرمانجی نو برای نثرنویسی است.
مقالاتی که در این کتاب به آنها پرداخته شده نمونه ای بارز از توانایی بالقوه ی کرمانجی نو برای پرداختن به مسائل روانشناسی و اجتماعی و ادبی، ترجمه و خبرنگاری در قابل نثر و گزارش نویسی است که خوشبختانه نویدبخش آینده ای روشن برای ادبیات ماست .
چراکه بی گمان پویایی یک زبان را باید در گنجینه ی منثور آن زبان جستجو کرد. زبان نثر توانایی ریخته شدن در قالب زمان و مکان جدید را دارد و مسلماً ادبیاتی که از پشتوانه ی مکتوب و منثور محکمی برخوردار نباشد رو به خشکیدن میگذارد.
«زوان ئیمه» و قلم کامران رحیمی را باید جدی ترین تلاش در تاریخ ژورنالیستی کرمانجی نو دانست که با دیدی فرامنطقه ای و فرا استانی سعی در کوردی نگاری و تثبیت زبان کوردی و آشتی دادن کرمانجی نو با روح زمانه و دنیای مدرن داشته است. «زوان ئیمه» پتانسیل بالفعل شده ی ادبیات ما در نثرنویسیت.
بدون هرگونه نقادی کلیشه ای و ساختاری باید کمی عمیقتر نگریست و تفکری که در پس این کتاب نهفته است را مورد تقدیر قرار داد. جریان فکری و ادبی مهمی که با دیدی علمی و آکادمیک و ناسیونالیستی سعی در احیای فرهنگ کوردی در قالب فاکتورهایی همچون آشتی ادبیات و زمانه، نثرنویسی، فرااستانی بودن، معیارسازی زبان کوردی در کرمانجی نو و... را دنبال میکند. و مسلماً انتشار کتاب فاخر «زوان ئیمه» دال بر پویایی و هوشمندی این جریان ادبی دارد.
بدون تعارف باید فکر و قلم رحیمی را ستود و تقدیر کرد از مولف و ویراستار و تمامی دست اندرکاران تهیه و چاپ این کتاب که گامی مهم و هوشمندانه در جهت متناسب کردن قواره ی ادبیات کرمانجی نو برداشته اند./ز
منبع: تابناک
