گذر خان هم می‌تواند یکی از زیباترین و جذاب‌ترین معابر شهر باشد و انجام این کار آنچنان سخت نیست. کافی است هر کس سهم خود را در این زیبایی بپردازد تا همه از نتیجه آن سود ببرند.
به گزارش تابناک قم، از در حرم مطهر حضرت معصومه(س) در خیابان ارم که بیرون بیایی کافی است خیابان را رد کنی تا وارد یکی از معابر تاریخی شهر قم شوی. تابلویی که میراث فرهنگی در این گذر نصب کرده است، قدمت این گذر را ۳۰۰ سال قبل نشان می‌دهد.
مدرسه علمیه آیت‌الله بروجردی یا همان مدرسه معروف خان در ضلع شرقی میدان آستانه و جنب همین بازارچه گذر خان واقع شده است که یک در اصلی آن در قدیم از داخل گذرخان باز می‌شد و امروز طلاب از دری که در خیابان ارم تعبیه شده است رفت و آمد می‌کنند. یک حمام قدیمی و یک مسجد پر خاطره هم در این معبر وجود دارند.
وقتی در این مسیر راه می‌روی هم مردانی می‌بینی با دشداشه‌های عربی و هم زنانی با ساری‌های پاکستانی....شاید نزدیکی به حرم و سابقه عرب‌های مهاجر از عراق موجب شده امروز هم زائران غیر ایرانی این مسیر را برای تهیه مایحتاجشان انتخاب کنند.
دیوارهای کثیفی که رنگ سبز بی‌رمقشان به مردگی می‌زند، اعلامیه‌هایی از پیرمردها یا گاهی جوان‌هایی که از خطوط چهره‌شان تنها چند خطی باقی مانده، سایه‌بان‌هایی با شکل‌های مختلف که هر کدام یک مغازه‌دار را از تیغ تیز آفتاب در امان می‌دارند و وضعیت آشفته‌ای ناشی از پارک موتورسیکلت‌ها و کالاهای فروشندگان وضعیت گذرخان را به بدترین شکل درآورده بود. اما امروز وقتی پا به این گذر تاریخی بگذارید شرایط متفاوتی از گذشته می‌بینید.
کف به وسیله سنگ‌های زیبایی پوشیده شده. بیشتر مغازه‌ها در‌های شیشه‌ای برقی دارند و سایه‌بان‌های غیرهمشکل برداشته شده. بدنه‌ها به صورت یکدست درآمده و شرایطی زیباتر از گذشته دارد. با این حال آنچه انسان از یک معبر تاریخی انتظار دارد در این گذر دیده نمی‌شود.
البته کار مرمت این معبر تاریخی در فاز دوم در حال پیگیری است و هنوز هم می‌توان منتظر تغییرات مثبت در آن بود اما اسماعیل فتحی مدیرعامل سازمان زیباسازی و احیای بافت شهرداری قم می‌گوید برای رسیدن به نتیجه مطلوب مردم هم باید در زیباسازی معبر به شهرداری و میراث فرهنگی کمک کنند.
وی با اشاره به اجرای فاز دوم این طرح از سوی شهرداری منطقه 7 اظهار داشت: این پروژه مشارکتی است که شهرداری و میراث فرهنگی در آن نقش داشتند.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری قم با اشاره به وضعیت آشفته‌ای که پیش از اجرای این طرح در گذر خان وجود داشت گفت: کف، بدنه، تابلوها، کرکره‌ها و .... در این معبر تغییر کرد.
وی هم به این موضوع اذعان دارد که معبر گذرخان برای تبدیل شدن به یک اثر زیبای تاریخی هنوز راه زیادی دارد. فتحی در این زمینه می‌گوید برای اینکه کار به صورت صد درصدی انجام شود و طرح به صورت کامل خود را نشان دهد باید بدنه‌سازی را در این معبر جدی گرفت و اکنون می‌شود گفت 40 درصد طرح اجرا شده است.
مدیرعامل سازمان زیباسازی و احیای بافت شهرداری قم افزود: نکته مهم برای رسیدن به چیزی که انتظارش را داریم همکاری مردم با شهرداری در این زمینه است. این موضوع در تمام معابر تاریخی کاربرد دارد یعنی شهروندان می‌توانند با هزینه کردن به صورت سنتی و کارشناسانه در املاک خود در این بافت‌ها به دستگاه‌ها کمک کنند.
وی معتقد است در مورد گذرخان هم بخشی از کار به دوش مردم و کسبه‌ای است که در آنجا ملکی دارند. این افراد می‌توانند با بدنه سازی مغازه‌هایشان و رعایت استانداردهایی که برای این معبر در نظر گرفته شده هم به ملکشان ارزش بیشتری ببخشند و هم مسیر را زیباتر کنند.
اقدامات سازمان زیباسازی و احیای بافت شهرداری قم در حوزه احیای بافت تنها به گذرخان محدود نمی‌شود. این سازمان در حال حاضر طرحی را برای از میان برداشتن زوائد بصری در خیابان آذر قم که آن هم از معابر تاریخی و قدیمی شهر است در دست اجرا دارد.
ساماندهی منظر بصری معابری که به حرم مطهر حضرت معصومه منتهی می‌شود از دیگر اولویت‌های این سازمان است که کارشناسان روی آن کار می‌کنند. همه اینها در صورتی به ثمر می نشیند که مردمی که در این معابر زندگی می‌کنند کسبه‌ای که به کار در آنها مشغولند و همه ما که در حال رفت و آمد به این خیابان‌ها هستیم بتوانیم به گونه‌ای در این زیباسازی سهیم باشیم. این کار را می‌شود با پرداختن به نمای خانه مطابق استانداردهای آن معبر خاص سامان دادن به وضعیت بالکن‌ها پرهیز از ایجاد سد معبر در پیاده رو و خیابان و سر و سامان دادن به وضعیت تابلوها انجام داد.
گذر خان هم می‌تواند یکی از زیباترین و جذاب‌ترین معابر شهر باشد و انجام این کار آنچنان سخت نیست. کافی است هر کس سهم خود را در این زیبایی بپردازد تا همه از نتیجه آن سود ببرند.
منبع: همشهری
