بسم الله الرحمن الرحیم
درس اخلاق حضرت حجت الاسلام والمسلمین استاد علوی زاده
حوزه علمیه امام خمینی ارومیه
ارزش علم و تفقه در دین از نگاه اهل بیت
امام باقرعلیه السلام به فرزندش امام صادق علیه اسلام می فرمایند : یا بُنَیَّ اِعرِف مَنازِلَ الشّیعَةِ عَلی قَدرِ رِوایَتِهِم وَ مَعرِفَتِهِم فَاِنَّ المَعرِفَةَ هِیَ الدِّرایَةُ لِلرِّوایَةِ وَ بِالدِّرایاتِ لِلرِّوایاتِ یَعلو المُؤمِنُ اِلی اَقصی دَرَجاتِ الایمانِ اِنّی نَظَرتُ فی کِتابٍ لِعَلیٍّ (علیه السلام ) فَوَجَدتُ فِی الکِتابِ : اَنَّ قِیمَةَ کُلِّ امرِئٍ وَ قَدرَهُ مَعرِفَتُهُ. إنّ اللَّه- تبارکَ وَ تَعالى- یُحاسِبُ الناسَ على قَدرِ ما آتاهُم مِنَ العقولِ فی دارِ الدّنیا. پسرم! مقام و منزلت شیعیان را از اندازه نقل احادیث و شناختى که (در باره مفاهیم و معارف حدیثى) دارند بشناس! زیرا که شناخت و معرفت، در حقیقت، همان درک آگاهانه (علوم و مفاهیم) حدیث است. و با همین درک آگاهانه محتواى احادیث است که مؤمن به بالاترین پایههاى ایمان (شناخت اعتقادى و عملى) مىرسد. من در نامهاى از على «علیه السلام » به این نوشته برخوردم: ارزش و ارج هر کس معرفت او است. خداى متعال مردمان را به میزان خردى که در دار دنیا به ایشان ارزانى داشته است حسابرسى مىکند.میزان الحکمة حدیث 13691
هر سخن را به هر کسی نمی گویند سخنان قیمتی را به کسی میگویند که ارزش آن سخن را درک کند و بفهمد. خداوند به جبرئیل دستور می دهد تا به پیامبر اسلام برساند که به سلمان وقت و جلسه خصوصی بگذارد و سخنانی که به سلمان گفته شده را به هر کس نمی گفتند و کانَ اکْثَرُ عِبادَةِ سلمان التَّفَکُّرَ . سخن حکمت آموز را به هر کسی نقل نمی کنند که اگر غیر این باشد ظلم است به حکمت. در این عالم هر چیزی حساب و کتاب دارد و اندازه هر کس را تفکّراو در دین تعیین می کند .
در حوزه هم این گونه است هر کس نمی تواند آیت الله قاضی شود ، هر کس نمی تواند مرحوم امام رحمة الله شود اینها به خاطر تفکّرو تفقّه در دین بود که به اینجا رسیدند .
برای به دست آوردن معرفت لازم است در روایات تفکر کنیم اگر انسان با خود عهد کند که روزی یک حدیث را بخواند و در آن ساعتها تفکر کند آن وقت هست که تفکرانسان می شود تفکر معصوم . بعضی وقتها هست که انسان یک کلامی را از بزرگان می بیند و با خود می گوید این کلام چه قدر شبیه به کلام ائمه هست ! چگونه می شود که یک نفر مثل کلام معصوم سخن بگوید؟ جوابش این است که تعمق و تفکر وی در احادیث ائمه باعث شده است که این گونه باشد .
خیلی وقت ها طلاب محضر آیت الله بهجت می رسیدند و از ایشان سوال می کردند که آقا ما می خواهیم عطرو بوی دین را داشته باشیم ایشان می فرمودند که بروید از کتاب وسایل الشیعه احادیث مبارزه با نفس را بخوانید و در آن تفکر کنید . هر روز یک روایت و در آن ساعاتی تفکر .
اگر انسان بخواهد به نهایت ایمان برسد باید در روایات تفکر و تعمق بکند و قدر و منزلت هر کس به اندازه معرفت اوست و به هر کس هر اندازه داده شده است از وی طلب می کنند از پیغمبر اکرم صلوات‌اللَّه وسلامه‌علیه نقل شده است که فرمودند: «إنَّ لکلِّ حقِّ حقیقتاً.» هر چیزی دارای حقیقتی است و یک روح و یک معنا و یک حقیقت دارد. روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، محمد بن حسن فتّال نیشابوری، ج ۲، ص ۴۱۴.
و هم چنین از امام جعفرصادق علیه السلام روایت شده است که فرمودند: «خَبَرٌ تَدْرِیهِ خَیرٌ مِنْ عَشَرَةٍ تَرْوِیهِ. إنَّ لِکُلِّ حَقٍّ حَقِیقَةً و لِکُلِّ صوابٍ نوراً ثُمَّ قال: إنّا و الله لا نَعُدُّ الرَّجُلَ مِنْ شِیعَتِنا فَقِیهاً حَتَّی یُلْحَنَ لَهُ فَیَعْرِفَ اللَّحن» (محمدباقر مجلسی، بحارالأنوار، ج2، ص 113، باب16)؛ اگر معنای یک روایت را بدانی، بهتر از ده روایت است که ندانسته برای مردم نقل کنی. هر حقی حقیقتی و هر راستی نوری دارد. به خدا قسم! ما کسی از شیعیان خود را فقیه نمی دانیم جز این که با وی به رمز و اشاره سخن بگوییم و او مقصود ما را بفهمد.
حفظ روایات با تفکر در آن خیلی فرق دارد احتمال دارد شخصی هزار روایت را حفظ کند ولی نتواند یکی از آنها را در زندگی خود پیاده کند و آیات قران هم این گونه هست هر کس به اندازه معرفتش از قرآن برداشت می کند .
در روایت از رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله وارد شده است که : کونوا لِلعِلمِ وُعاةً ، و لا تَکونوا لَهُ رُواةً (کنز العمّال : 29335.) دریابنده علم باشید، نه روایت کننده آن. برای علوم ظرف باشد نه فقط راوی باشید
از امام حسن عسکری روایت شده است که در زمان پدرم امام هادی عالم جوانی با دشمنان اهل بیت مناظره کرده بود و ولایت اهل بیت را به او ثابت کرده بود و جمعی خدمت امام هادی علیه السلام بودند از بنی هاشم و بنی عباس ، اتفاقا آن عالم وارد مجلس شد و خواست در پایین مجلس بنشیند که امام علیه السلام عرض کردند که به بالای مجلس بیایند و این عالم جوان آمد در وسط مجلس خواست بنشیند که امام علیه السلام دوباره عرض کردند که به بالای مجلس بیایند و این عالم آمد و در کنار امام در بالای مجلس نشست و این کار باعث تعجب حاضرین شد و عده ای از امام علیه السلام سوال کردند که علت این کار چه بوده است در حالی که در این جمع ما که از این جوان با شرفتر بودیم از لحاظ نسب و خاندان ؛ چرا این جوان را مقدم داشتین ؟
امام علیه السلام عرض کردند: که کاری که این جوان انجام داده خیلی با ارزش است و آن این که این عالم جوان با یک ناصبی که دشمن اهل بیت بوده است بحث می کند و با منطق و استدلال ولایت اهل بیت را به این شخص را ثابت می کند و باز سوال کننده قانع نشد و امام علیه السلام فرمود قرآن بین من وشما حاکم باشد و امام علیه السلام این آیه را قرائت کردند یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ الَّذینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ وَ اللَّهُ به ما تَعْمَلُونَ خَبیرٌ (مجادله؛ 11) و خداوند در قرآن فرموده است : که درجه را بر اساس علم می دهد و نه بر اساس نسب و شرف و کسی که مال و ثروت دارد ! و علم باعث بالا رفتن درجه می شود و این درس بزرگی برای ما می باشد و خداوند حکیم است و به هرکس هرچه می بخشد براساس لیاقت و تلاش آنها است.
بعد از فتنه 88 یکی از منصوبین دفتر مقام معظم رهبری در قم سخنرانی می کردند؛ ایشان می گفتند که 10 درصد از گردانندگان فتنه 88 دین را اشتباهی متوجه شده بودند می گفتند هر چه ما می گوییم درست است و دیگران اشتباه می کنند.
آیت الله پهلوانی در مورد علامه طباطبایی می فرمودند که کنگره های زیادی را برای علامه طباطبایی برگزارمی کنند ولی هیچ کدام درباره علت های موفقیت های ایشان که عبارت بود از توسل و استاد ماهر، بحث نمی کنند .
جلسه اخلاق حوزه علمیه امام خمینی ارومیه
نویسنده : مهدی شاهی زاده علیار
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۱
شبخ علی تهرانی هم درس اخلاق میدادخدا کنه عالم عامل باشند
