به گزارش تابناک، در شرایط قدرت افراد در کنار وجود تقوا به انگیزههای درونی بسیار قوی دیگری برای در امان ماندن از انجام اشتباهات در بدنه حکومتی مملکت نیاز دارند.
بهراد بهشتی در گفتوگو با ایسنا، شکلگیری انقلاب اسلامی ایران را نتیجه عملکرد بد و دیکتاتور گونه محمدرضا پهلوی دانست و اظهار کرد: ایجاد فضای خفقان در جامعه، نقض گسترده حقوق بشر، جلوگیری از ایجاد آزادیهای سیاسی و ایجاد احزاب فرمایشی در جامعه در کنار روحیه دینستیزی خاندان پهلوی برای مبارزان انقلابی که به دنبال اصلاح و بهبود شرایط حاکم بودند راهی بهجز براندازی حکومت پهلوی باقی نگذاشت.
وی درباره وضعیت حاکم بر فضای سیاسی پیش از انقلاب سال 57 افزود: رژیم پهلوی با دستگیری، زندان و سرکوب مخالفان خود همه راههای اصلاحی به نفع مردم و جامعه را مسدود کرد و شاه بدون توجه به نیازها و مطالبات اصلی عامه جامعه با تعداد معدودی از وفاداران خود چرخه قدرت را به دست گرفت این در حالی است که حتی دولت ملی مصدق و یا دولت علی امینی نیز نتوانستند اصلاحات بنیادینی را به سود مردم در جامعه وقت ایران ایجاد کنند.
این کارشناس مسائل مذهبی-فرهنگی با اعتقاد به اینکه انقلاب اسلامی ایران نتیجه همکاری مشترک همه گروهها بود،گفت: در این میان رهبری مدبرانه و آگاهانه امام خمینی (ره) که از همه نقطهضعفهای رژیم پهلوی بهخوبی آگاه بود نیز فضا را برای سقوط رژیم پهلوی فراهم کرد.
بهشتی شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی را موردتوجه قرارداد و تصریح کرد: در این شعار کلیدی استقلال در برابر مفهوم استعمار قرار میگیرد چراکه در زمان حکومت محمدرضا پهلوی برخی کشورها ازجمله انگلیس و روسیه در ابتدا و سپس آمریکا به دنبال نفوذ سیاسی و اقتصادی در خاک ایران بودند این در حالی است که در جریان انقلاب اسلامی ایران مردم ثابت کردند که به دنبال استقلال سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بدون نیاز به کشورهای غربی هستند.
وی آزادی را از کلیدیترین شعارهای انقلاب سال 57 دانست و ادامه داد: در فضای بسته، استبدادی و دیکتاتوری محمدرضا پهلوی هیچ مخالفی در عرصه سیاسی توان مقابله، اظهارنظر و ابراز عقیده را نداشت و هرگونه نقد به سیستم و نظام حکومتی با نیروهای ساواک، زندان، شکنجه و حتی اعدام پاسخ داده میشد و باوجود آزادی حاکم بر فضای اجتماعی و اقتصادی ایران پیش از انقلاب اسلامی مخالفان سیاسی حکومت پهلوی در سختترین شرایط خفقان زندگی میکردند و همین مسئله مردم را به این نتیجه رساند که تاز مانی که ایران فاقد آزادیهای مشروع مردم است جامعه روی بهروزی و سعادت را نخواهد دید.
این کارشناس مسائل مذهبی- فرهنگی در تبیین مفهوم جمهوریت در شعار نخستین انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد: مردم در برابر نظام استبدادی و دیکتاتوری محمدرضا پهلوی به دنبال دموکراسی و آزادیهای مدنی بودند و به دلیل عدم موافقت خود با یک نظام تک سالاری حاکم بر همه آحاد جامعه که توان اخذ تصمیمات کلان را از بدنه اجتماع سلب میکرد در پی تأثیرگذاری مستقیم در شرایط زندگی خود بودند و همین مسئله نیز باعث شد که امام خمینی (ره) در توصیف شرایط خفقان و تکمحوری حاکم بر ایران اعلام کنند که حکومت پهلوی باید به زبالهدان تاریخ انداخته شود.
بهشتی مفهوم اسلاميت در انقلاب اسلامی ایران را مورد تأکید قرارداد و اظهار کرد: مردم ایران از دیرباز به ارزشهای اخلاقی و دینی متعهد و معتقد بودند اما باید توجه داشت که تعبیر و توصیف بیشتر مردم از اسلام و روایت موردنظر ملت از اسلامیت همان مفهومی بود که در سخنان دکتر علی شریعتی، مرتضی مطهری و امام خمینی (ره) بهروشنی آشکار بود؛ مردم به دنبال اسلام عقلانی، بهروز و توأم با آزادی، استقلال و جمهوریت بودند و میتوان گفت که علی شریعتی در میان متفکران ابتدای انقلاب بزرگترین منادی گسترش چنین اسلامی در میان مردم بود.
وی درباره تعبیر امروز مردم و گروههای منطقه از اسلام گفت: ما امروز با اسلامهای ارتجاعی، ضد حقوق بشر و مخالف آزادی و دموکراسی روبهرو شدهایم بهطوریکه در تعبیرهای داعشی و طالبانه از دین قرائتهای خشونتطلبانه و متحجرانه از اسلام به چشم میخورد اما در زمان انقلاب اسلامی مردم به دنبال اسلام واقعی توأم با دموکراسی و آزادیهای مشروع بودند.
بهشتی با یادآوری شیوه حکومتداری امام علی (ع) افزود: همه حکومتها نیازمند نظارتهای مستمر و دقیق مردم هستند چراکه تمرکز بیشازحد قدرت در یک نقطه توان گاه مهارناشدنی است و به همین دلیل نیز لازم است سازوکارهای نظارت بر قدرت و نیز راههای جلوگیری از استبداد و دیکتاتوری در جامعه لحاظ شود همانگونه که امام علی (ع) بهطور مرتب مردم را ترغیب به نظارت بر امور حاکمان و امربهمعروف و نهی از منکر آنها میکردند.
وی بابیان اینکه ضعفا و عامه مردم باید بتوانند بدون لکنت زبان از حقوق طبیعی خود برخوردار شوند، تصریح کرد: دستگاههای پایش و نظارت مردم بر حکومت باید بهطور مستمر در جامعه وجود داشته باشد و مطالبه گری و پرسش گری مردم میتواند در قالب تشکیل احزاب قدرتمند و اعمال شفافیت بیشتر در ضوابط اطلاعرسانی در جامعه اعمال شود.
بهشتی تصریح کرد: حاکمیت نیز باید در مواجهه با خطاها، مشکلات و هشدارهای مردم با دقت و توجه به رفع مشکلات موجود در بدنه خود بپردازد.
این کارشناس مسائل مذهبی- فرهنگی با تأکید بر اینکه ایران امروز نیاز ویژه به تمرین دموکراسی دارد، ادامه داد: فرهنگ احترام به نظر مخالف و تحمل پذیرش نقد از بدنه خانواده و محیطهای اجتماعی باید به جامعه سرریز کند چراکه اگرچه کشور ایران پس از گذشت 35 سال از پیروزی انقلاب اسلامی ازنظر رسیدن به استقلال در جایگاه مناسبی قرار دارد اما آزادی و دموکراسی ازجمله مسائلی هستند که همچنان نیازمند تغییر و بهبود است.