ملاک اعتبارِ منع پزشک از روزه
سوال: اگر پزشک شخصى را از روزه گرفتن منع کند آیا با توجه به اینکه بعضى از پزشکان اطلاعى از مسائل شرعى ندارند، عمل به گفته او واجب است؟
جواب: اگر مکلّف از گفته پزشک یقین پیدا کند که
روزه براى او ضرر دارد و یا از گفته وى یا منشأ عقلایى دیگرى براى او خوف
از ضرر حاصل شود، روزه گرفتن براى او واجب نیست، بلکه جایز هم نیست.
منع پزشک غیر امین
سوال: بعضى از پزشکان که به مسائل شرعى ملتزم نیستند، بیماران را از روزه گرفتن به دلیل ضرر داشتن منع مىکنند، آیا گفته این پزشکان حجت است یا خیر؟
جواب: اگر پزشک امین نباشد و گفته او هم اطمینان
آور نباشد و باعث خوف ضرر نشود، گفته او اعتبارى ندارد و در غیر این صورت
نباید روزه بگیرد.
روزه با وجود منع پزشک
سوال:چشم پزشک مرا از روزه گرفتن منع کرده و گفته است که به علت ناراحتى چشم به هیچ وجه نباید روزه بگیرم، ولى من به گفته او توجه نکرده و شروع به روزه گرفتن کردم که باعث بروز مشکلاتى براى من در اثناى ماه رمضان شد. بهطورى که در بعضى از روزها هنگام عصر احساس ناراحتى مىکنم، لذا متحیّر و مردّد هستم بین اینکه روزه نگیرم و یا ناراحتىام را تحمل کرده و روزه را تا غروب ادامه دهم. سؤال این است که آیا اصولاً روزه گرفتن بر من واجب است؟ و در روزهایى که روزه مىگیرم و نمىدانم قدرت ادامه آن را تا غروب دارم یا نه، آیا روزهام را ادامه دهم؟ و نیّت من چگونه باید باشد؟
جواب: اگر از گفته پزشک متدیّن و امین اطمینان حاصل
کنید که روزه براى چشم شما ضرر دارد و یا خوف ضرر داشته باشید، روزه گرفتن
براى شما واجب نبوده و بلکه جایز هم نیست، و با خوف ضرر نیّت روزه صحیح
نیست و در صورت عدم خوف ضرر نیّت روزه اشکال ندارد، ولى صحّت روزه متوقف
بر این است که براى شما واقعاً ضرر نداشته باشد.
سوال: در سال گذشته توسط پزشک متخصص
موردعمل جراحى کلیه قرار گرفتم. وى مرا از گرفتن روزه تا آخر عمر منع نمود،
ولى در حال حاضر هیچ مشکل و دردى احساس نمىکنم و حتى بهطور طبیعى غذا
مىخورم وآب مىنوشم و هیچیک از عوارض بیمارى را هم حس نمىکنم، وظیفه
من چیست؟
جواب:اگر خود شما از ضرر روزه خوف ندارید و حجت شرعى هم بر آن ندارید، واجب است روزه ماه رمضان را بگیرید.
روزه نگرفتن به دستور پزشک و کشف خلاف
سوال: اگر پزشک به بیمارى بگوید که روزه
براى شما ضرر داد و او هم روزه نگیرد، ولى بعد از چند سال بفهمد که روزه
براى وى ضرر نداشته و پزشک در تشخیص خود اشتباه کرده است، آیا قضا و کفّاره
بر او واجب است؟
جواب: اگر از گفته پزشک متخصص و امین و یا از منشأ عقلایى دیگر، خوف از ضرر پیدا کند و روزه نگیرد، فقط قضا بر او واجب است.