به گزارش تابناک قم، فهیمه فتاحی زاده در نشست خبری بازآفرینی پایدار شهری که در خانه تاریخی لاجوردی قم برگزار شد، عنوان کرد: بافت های ناکارآمد شهری 5گونه دارد؛ بافت تاریخی، بافت ناکارآمد میانی یا فرسوده، سکونتگاههای غیر رسمی، بافتهای روستایی که به مرور وارد شهر شدند و اراضی ناهمگن شهری از گونههای بافت ناکارآمد هستند.
وی افزود: حدود65درصد جمعیت شهر قم در گونههای بافت فرسوده ساکن هستند، مساحت شهر قم 12هزار و 900هکتار است که بیش از 4هزار هکتار از آن بافت فرسوده است، حدود 32درصد بافت ناخالص شهری و 70درصد بافت خالص شهری را گونههای بافت ناکارآمد تشکیل میدهد.
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری بیان کرد: در استان قم حاشیه نشینان توانمند شدند و نسبت به شهرهای دیگر وضعیت بهتری دارند؛ به دنبال این هستیم که جذب اعتبار برای این بخش داشته باشیم تا بتوانیم خدمات بهتری را ارائه دهیم.
وی ادامه داد: بازسازی، نوسازی، بهسازی، مرمت و احیا و توانمند سازی از رویکردهای بازآفرینی شهری است؛ بافت تاریخی در استان قم اهمیت بسیاری دارد و اغلب در اطراف حرم تشکیل شده است و جذب توریست مذهبی دارد، باید به این بخش نگاه ملی و بین المللی داشت، به دلیل عناصر ارزشمندی که در این بافت وجود دارد، رویکرد مرمت و احیا در دستور کار قرار دارد.
فتاحی زاده تصریح کرد: در بافت فرسوده در برخی موارد نیاز به حفظ بنا وجود ندارد؛ در بافت فرسوده گاهی نیاز به تخریب و بازسازی وجود دارد ولی اغلب، رویکرد ساماندهی، بهسازی، مرمت و احیا است؛ عدم پایداری، دسترسی سخت و ریزدانگی سه فاکتور فیزیکی برای شناسایی بافت فرسوده بود ولی با مطالعات جدید در استان قم معیارها تغییر کرد و معیارهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، زیر ساختهای شهری و جمعیتی برای تشخیص بافت فرسوده مورد بررسی قرار میگیرد؛ بر اساس همین تحقیقات جدید، بافت ناکارآمد میانی یا فرسوده از هزار و 74 هکتار به هزار و 589هکتار تغییر یافت که 315هکتار از آن، بافت تاریخی استان است.
وی گفت: برای بازآفرینی شهری، هرجایی که دولت به تنهایی وارد شده است و بدون در نظر گرفتن الگوی زیست، تغییراتی ایجاد کرده است، با مشکل رو به رو شده ایم ولی هرجا که مردم با توجه به شرایط، وارد میدان شدند بهتر عمل کردند و رویکرد فعلی، شهرسازی با مشارکت مردمی است.
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری خاطرنشان کرد: یکی از مهم ترین اقدامات در استان قم، تشکیل ستادهای بازآفرینی شهری و برگزاری جلسات ماهیانه است، ذیل این ستاد کارگروههای مختلف با موضوعات اقتصادی، سلامت و اجتماعی وجود دارد و تصمیم گیریهای کلان در این ستاد و کارگروهها انجام میشود.
وی اظهار کرد: تفاهم نامه همکاری برای ساماندهی بافتهای تاریخی با همکاری شهرداری، شرکت بهسازی اطراف حرم و شرکتهای زیرساخت امضا شد و اقدامات در بافت های تاریخی شروع شده است و برخی طرحها به بهره برداری رسیده است.
فتاحی زاده عنوان کرد: گاهی طولانی شدن مدت پروژه به دلیل انجام کارهای زیربنایی استاندارد است؛ به همین دلیل در اجرای پروژهها و طرحهای نیاز به مشارکت و همراهی مردم داریم تا احیا و بهسازی این بافتها به صورت مناسب انجام شود.
وی در خصوص پروژه بهسازی محله باغ پنبه بیان کرد: فاز اول و دوم این پروژه 70درصد پیشرفت داشته است؛ همچنین نهایت تلاش بر این است که بتن ریزی تا قبل از ایام محرم در این محله انجام شود تا تردد ساکنین با مشکل مواجه نشود؛ همچنین در تلاش هستیم تا پایان برنامه ششم توسعه تمامی بافتهای تاریخی بهسازی شود.
فتاحی زاده اظهار کرد: برآورد هزینه برای بهسازی بافتهای تاریخی 10میلیارد تومان است که از محل اعتبار برای کلانشهر های مذهبی4میلیارد و400میلیون تومان به صورت نقدی جذب شد؛ اقدامات تنها عملیات عمرانی نیست و دو موضوع اشتغال و آموزش اهالی محل نیز مورد توجه است؛ نهاد توسعه محلی در سال 95برای اولین بار در خانه لاجوردی احداث شد و امسال نیز برای دو محله دیگر این نهاد تشکیل میشود و جهت برنامههای آموزشی ارائه خدمت میکند.
وی اضافه کرد: در بافت تاریخی و قسمتی از بافت فرسوده تراکم و پیچیدگی بسیاری وجود دارد و امکان ایجاد فضای سبز و طرح های بهبود نما و منظر شهری وجود ندارد، ولی اگر بتوانیم اعتبارات خوبی جذب کنیم، توسعه فضای شهری در بافت تاریخی در برنامه قرار میگیرد، ولی با شرایط اقتصادی فعلی این امکان وجود ندارد.
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری تصریح کرد: 23پروژه اجرایی برای بازآفرینی شهری در بافت ناکارآمد وجود داشت که در سالهای برنامه پنجم توسعه اجرایی شد، همچنین اکنون 12طرح فعال وجود دارد که سه طرح آن تکمیل شده است و 9پروژه دیگر در حال اجرا است.
وی ادامه داد: سال به سال استقبال مردم از تسهیلات بافت فرسوده کم میشود، سود این تسهیلات 18درصد است که بنا بود 10درصد آن توسط دولت پرداخت شود که به دلیل مشکل اعتباری این مقوله اجرایی نشد.
فتاحی زاده اظهار کرد: موضوع مسکن پیچیده است و نمیتوان برای بافتهای مختلف با یک برنامه مشترک پیش رفت؛ در بافت فرسوده اگر شرایط لازم مهیا نشود، مهاجرت صورت میگیرد و ممکن است افراد جایگزین تبعههای غیر ایرانی و غیر بومی باشند و این موضوع باعث ایجاد مشکلات اجتماعی میشود و مشکلاتی که در حاشیه شهر وجود داشت، با شرایط موجود به مرکز شهر منتقل میشود.