می‌توان با تمرکز بر رویکرد گردشگری اسلامی و تنظیم راهبردها و برنامه‌های منظم و منسجم وابستگی خود را به منابع نفتی کاهش داد و به سمت منابع درآمدی جایگزین، بالاخص گردشگری حرکت کرد و به عنوان یک منبع پایدار از آن بهره‌مند شد. به گزارش «تابناک تهران»؛ صنعت گردشگری یکی از منابع مهم درآمدزایی برای هر کشوری است، این صنعت به عنوان یک فرصت برای ایجاد درآمد و اشتغال شناخته می‌شود که نقش قابل توجهی در استفاده از سرمایه های اجتماعی و فرهنگی و عرضه آن به دیگر کشورها دارد. این مهم مستلزم توسعه یک ساختار قوی همکاری میان نهادهای بخش خصوصی و دولتی است. صنعت سفر و گردشگری تنها محدود به گردشگران نمی‌شود، بلکه افرادی را که به هر دلیلی از کشوری به کشور دیگر یا از شهری به شهر دیگر سفر می‌کنند هم دربرمی‌گیرد. در شرایط فعلی گردشگری می‌تواند اقتصاد خوبی برای کشور به ارمغان بیاورد.
تاریخ و تمدن جزو لاینفک هویت هر کشور است. کشورهایی که از این موهبت برخوردارند و به خوبی از ظرفیت گردشگری آن بهره گرفته‌اند پیشرفت قابل‌توجهی در صنعت گردشگری خود ایجاد کرده‌اند. کشور ایران نیز از جمله کشورهایی است که با تمدن و تاریخ چندین هزارساله خود، نظر هر گردشگری را به خود جلب می‌کند. ایران با یادگارهایی از دنیای کهن، تاکنون 21اثر تاریخی و باستانی خود را در فهرست یونسکو به ثبت رسانده است.
صنعت گردشگری دارای آثار اقتصادی و اجتماعی قابل‌ملاحظه‌ای است. ایجاد اشتغال و دستیابی به درآمد ارزی پایدار و مناسب و همچنین شناخت متقابل فرهنگی در راستای صلح و وفاق بین المللی از آثار اجتماعی و اقتصادی این صنعت است. کسب درآمد ارزی برای کشور میزبان و بهبود تراز پرداخت‌ها، افزایش درآمدهای مالیاتی از محل فعالیت‌های اقتصادی مرتبط با گردشگری، ایجاد تعادل منطقه ای، تعدیل ثروت، دگرگون ساختن فعالیت‌های اقتصادی و سوق دادن درآمد از مناطق شهری به روستاها و بالاخره جلوگیری از برون‌کوچی روستاییان از اثرات اقتصادی گردشگری محسوب می‌شود.
تمرکز بر رویکرد گردشگری
ایران به عنوان کشوری غنی در‌خصوص دارا بودن منابع توسعه گردشگری و به سبب فرهنگ، تمدن و ویژگی‌های آب و هوایی با معضلاتی همچون میزان بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک محصولی مواجه است؛ به همین منظور می‌تواند با تمرکز بر رویکرد گردشگری اسلامی و تنظیم راهبردها و برنامه‌های منظم و منسجم وابستگی خود را به منابع نفتی کاهش داده و به سمت منابع درآمدی جایگزین، بالاخص گردشگری حرکت کند و به‌عنوان یک منبع پایدار از آن بهره‌مند شود.
بر اساس آمارها صنعت گردشگری سومین صنعت مولد شغل و سرمایه بعد از صنعت نفت و خودرو سازی است. این صنعت هم‌اکنون مورد توجه کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه قرار گرفته است؛ صنعت گردشگری در ایران از ظرفیت های بسیار بالایی برای رشد و توسعه برخوردار است. بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، ایران رتبه دهم جاذبه‌های باستانی و تاریخی و رتبه پنجم جاذبه‌های طبیعی را در جهان داراست. بر اساس نظریه برخی کارشناسان این صنعت به‌دلیل آماده نبودن بسترهای اقتصادی مناسب برای جذب گردشگر در ایران از توسعه خوبی برخوردار نبوده است.
سهم 119میلیون دلاری از گردشگری
بر اساس آمار سازمان گردشگری، سهم صنعت گردشگری ایران از تولید ناخالص داخلی، حدود 119میلیون دلار (معادل 2.4درصد) است که پیش‌بینی می‌شود در سال1402، به چهار درصد افزایش یابد. همچنین در حال‌حاضر، 475هزار ایرانی در صنعت گردشگری و صنایع مرتبط با آن مشغول به کارند که این میزان، 1.2درصد از کل نیروی کار فعال در ایران را تشکیل می‌دهد و بر اساس برنامه‌های دولت، باید تا سال1402، به 3.2درصد افزایش پیدا کند.
کمبود زیرساخت ها
آقای علی قنبری، کارشناس گردشگری با اشاره به اینکه صنعت گردشگری یکی از منابع مهم کسب درآمد برای ایران محسوب می‌شود، به «صبح نو» می‌گوید: «گردشگری در ایران از ظرفیت‌های بسیار بالایی برخوردار است که می‌تواند مسائل و مشکلات اقتصادی ایران را حل کند. اگر برای گردشگران تمهیدات خوبی در زمینه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در کشور فراهم شود هر گردشگر می‌تواند برای دو تا سه نفر در کشور درآمد زایی کند. شرایط بسیار مناسبی برای حضور و هزینه‌کرد گردشگران خارجی وجود دارد؛ اما باید زیرساخت ها در این زمینه به‌خوبی فراهم شود. اگر زیرساخت‌ها فراهم شود ایران می‌تواند جزو نخستین کشورهای مناسب برای گردشگران خارجی محسوب شود.»
او ادامه می‌دهد: «اگرچه ایران ظرفیت بسیار بالایی برای جذب گردشگر دارد؛ اما آماده نبودن زیرساخت های داخلی، کافی نبودن ظرفیت هتل‌ها، کمبود وسایل حمل و‌نقل برای رفت‌و‌آمد گردشگران، کمبود مترجم و نرم افزارهای لازم برای گردشگری باعث شده که جذب گردشگر در ایران مناسب نباشد.»
صنعت گردشگری می‌تواند جایگزین خوبی برای صادرات باشد
آقای آلبرت بغزیان، استاد اقتصاد دانشگاه تهران با اشاره به اینکه زیرساخت‌ها در ایران هنوز تکمیل نشده است، می‌گوید: «بدون تردید اگر شرایط برای جذب گردشگر داخلی و خارجی به‌خوبی فراهم شود، این صنعت می‌تواند به اقتصاد ایران بسیار کمک کند. در شرایط فعلی و با وجود تحریم‌هایی که آمریکا برای ایران ایجاد کرده، صنعت گردشگری می‌تواند جایگزین خوبی برای صادرات باشد.»
او با بیان اینکه گردشگران خارجی می‌توانند بدون هیچ مانعی به ایران سفر کنند، می‌افزاید: «هنوز ظرفیت برای جذب گردشگران خارجی در ایران به‌خوبی فراهم نشده، به همین منظور نمی‌توانیم بگوییم که صنعت گردشگری تا چه میزان می‌تواند به اقتصاد کمک کند؛ چرا که جذب گردشگر تنها مختص جاذبه‌های گردشگری نیست و زیرساخت‌هایی که برای آشنایی گردشگر خارجی نیاز است هنوز تکمیل نشده است. اگرچه ایران دارای جاذبه های گردشگری و کشوری چهار فصل است؛ اما نرم افزاری که بتواند در راستای پذیرش گردشگر مناسب باشد، وجود ندارد به همین دلیل ارگان های مختلف باید در این زمینه اقداماتی انجام دهند.»
درآمد 30میلیارد دلاری
استاد اقتصاد دانشگاه تهران ادامه می‌دهد: «کشورهای ترکیه و اسپانیا سالانه گردشگران زیادی جذب می‌کنند و از این صنعت حدود 30میلیارد دلار درآمدزایی دارند؛ اما ما نمی‌توانیم خود را با این کشورها مقایسه کنیم چراکه در ایران محدودیت‌های زیادی برای گردشگران خارجی وجود دارد.»
برای بهبود فضای گردشگری و جذب توریست باید کمبود هتل ها و اقامتگاه های مناسب برای گردشگران خارجی، سیستم حمل و‌نقل هوایی و... در حد مطلوبی گسترش یابند تا بتوان در جایگاه واقعی ایستاد و از منابع موجود به درستی استفاده کرد چراکه گسترش صنعت گردشگری می‌تواند جانشین خوبی برای فروش ثروت‌هایی مثل نفت وگاز باشد و همچنین در کاهش بیکاری، افزایش سطح درآمد ملی، ارز‌آوری و سایر مسائل اجتماعی و اقتصادی برای کشور مفید واقع شود.
منبع: روزنامه صبح نو
