ماه پیش مجمع عمومی سازمان ملل متحد هدف توسعه پایداری را تا سال 2030 مشخص نمود و جهان به نقطه عطفی در تلاش های توسعه جهانی دست یافت؛ مجموعه‌ای از اهداف به منظور بهبود زندگی میلیونها انسان.
اگرچه سوابق عملکرد سازمان ملل متحد در هفتاد سال گذشته عالی نبوده است اما تلاش‌های این سازمان در تشویق جهان به منظور رسیدن به اهداف مشترک قابل تقدیر می‌باشد.
در سال 2000، سازمان ملل متحد اهداف توسعه هزاره را تعیین نمود و قوانینی وضع کرد که تا هیچ شخصی در جهان به علت فقر شدید رنج نکشد. در آن زمان، تعداد کمی از مردم باور داشتند که این اهداف تا سال 2015 به انجام برسد. اگرچه فقر در جهان حذف نشد اما شاهد پیشرفت بسیاری در از بین بردن آن بوده‌ایم.
از سال 1990، تعداد افرادی که در فقر شدید (با درآمد کم تر از 1.25 دلار) زندگی می‌کردند به میزان 33 درصد کاهش پیدا کرد. علت اصلی این کاهش برنامه اهداف توسعه هزاره سازمان ملل متحد بوده است. میزان دسترسی مردم به آب آشامینی سالم 15 درصد افزایش یافته است (به 1.9 میلیارد نفر رسیده است). میزان مرگ و میر کودکان نیز بیش از پنجاه درصد کاهش یافته است.
همین طور از سال 2000 میزان ثبت نام در مدارس ابتدایی از 83 درصد به 91 درصد رسیده است و تعداد افراد مبتلا به HIV نیز به میزان 40 درصد کاهش یافته است. میزان رسمی توسعه در کشورهای در حال توسعه نیز 66 درصد افزایش پیدا کرده است.
ابعاد پایداری با خود یک کلیّتی دارد که در اهداف توسعه هزاره (MDG) لحاظ نشده است. کشورهای توسعه یافته دیگر تسهیل گر پیشرفت نیستند و با تعیین شاخص های تولید ناخالص ملی نمی‌توانند باعث کاهش فقر، افزایش سلامتی و استانداردهای زندگی در جوامع عقب مانده شوند. در عوض، این کشورها باید برای رسیدن به اهداف مورد توافق متعهد و فعال باشند و یا حتی در نیل به این اهداف، سیاست های داخلی خود را نیز اصلاح سازند.
به این مفهوم، اهداف توسعه پایدار هزاره منعکس کننده تعهدها است: اینکه ما همگی شهروندان جهانی هستیم. این تعهدات سنگ بنای قوانین بین المللی انسان دوستانه و دادگاه‌های فراملی در خصوص خشونت ها هستند. این اهداف همچنین قانون "وظیفه حمایت" را به وجود می آورد که طی آن از جوامع بین‌المللی خواسته می‌شود تا از مردم کشوری در مقابل با خشونت و بی‌رحمی حمایت کند.
همه اینها به کرامت انسانی برمی‌گردد. مهم نیست که شما چه شخصی هستید و یا کجا به دنیا آمده‌اید. از شما باید در خصوص حقوق طبیعی‌تان از قبیل جلوگیری از قتل عام و یا فقر شدید محافظت شود. دبیر کل سازمان ملل متحد بر حس کرامت انسانی در بحث های منتهی به توسعه اهداف پایدار تاکید کرده است.
پس دقیقا اهداف بعدی توسعه چه خواهد بود؟ پیش نویس این دستور کار شامل 17 هدف می‌شود: از بین بردن فقر در هر شکلی، ایجاد امنیت دسترسی به غذا، حمایت از کشاورزی پایدار، ایجاد آموزش و پرورش با کیفیت، دسترسی به انرژی و آب پاک و اقدامی فوری در خصوص تحولات آب‌و‌هوایی که خود 169 هدف دارد.
رسیدن به این اهداف جاه‌طلبانه نیازمند مکانیزم ارزیابی موثر و واقعی‌ست. مکانیزمی که بهترین ضوابط را مشخص سازد و اجازه ندهد تلاش کشورها از محور اصلی خارج شود. بر اساس پیش نویس این دستور کار، روند کنترل و نظارت توسط هر یک از کشورها انجام می‌گیرد تا هر یک از دولت‌ها بتوانند آن را بر اساس اولویت‌های ملی خود سامان دهند.
اما این به عهده جوامع بین‌المللی است که مطمئن شود همه دولت‌ها اهداف خود را تعیین کرده‌اند و ضرب‌العجل آنها را نیز مشخص نموده‌اند. بدون وجود مکانیسم‌های پاسخگویی، طرح اهداف توسعه هزاره نمی تواند به صورت موثر مردم را به آگاهی برساند و یا بر اساس اهداف کوتاه مدت، سلامت، کرامت و موفقیت همه انسان‌های زمین را تضمین کند. نشست بعدی که میزبان بیشترین تعداد از سران مهم کشورهای جهان خواهد بود، در نظر دارد فرصت‌های ایده‌آل در خصوص ایجاد این سازوکار فراهم سازد.
همانطور که گفته شد این اهداف کاملا جاه‌طلبانه است و با تعهدی پایدار از طرف کلیه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه می توان گامی بزرگ تا سال 2030 در خصوص توسعه پایدار برداشت.
مترجم: محسن راعی (پایگاه خبری خبری شهرداری کرج)
