به گزارش تابناک قم، ساعت 12 و 15 دقیقه ظهر بود که ساکنان ساختمانی در مسکن مهر 57 همان طور که در خانههایشان نشسته بودند، با صدای انفجار از جا پریدند. دیوارها ترک برداشت، درها از جا کنده شد و ساکنان وحشتزده از خانههایشان بیرون آمدند. مادر و دختری که در خانه مشغول استراحت بودند، دچار سوختگی شدند و واحدهای بسیاری آسیب دید.
هنوز ساکنان ساختمان از این اتفاق که برایشان افتاده بود در بهت بودند که نظام مهندسی ساختمان هشتم شهریور بیانیهای صادر کرد که این ساختمان هیچ تأییدیهای از نظام مهندسی دریافت نکرده و ساکنان اقدام به استفاده از گاز شهری بدون نصب رگلاتور کاهنده فشار گاز کردهاند.
شنیدن این خبر اما داغ اهالی این ساختمان را تازه کرد. حمیدرضا فرهادی یکی از ساکنان این ساختمان است که از روزهای انتهایی سال گذشته در آن ساکن شده. او میگوید پیش از ساکن شدن او، با وجود نیمهکاره بودن ساختمان، بسیاری از واحدها از ساکنان پر شد. این در حالی بود که تاسیسات ساختمانی نیمه کاره بود.
دود دعوای پیمانکار و مجری در چشم اهالی
به گفته فرهادی، اهالی این مجتمع هزینهها را به طور کامل پرداخت کردهاند و به پیمانکار بدهی ندارند؛ اما پیمانکار با کسری مالی روبهرو شده و با مجری دچار چالش است. همین چالشها موجب شده گازکشی به طور کامل انجام نشود و مجری رگلاتور را نصب نکند تا مطالباتش پرداخت شود. اهالی هم که از سال 87 منتظر تکمیل شدن خانههایشان هستند صبرشان تمام شده و از انشعاب اصلی بدون رگلاتور گاز میگیرند.
تأسیسات ناقص این ساختمان البته به گاز محدود نمیشود؛ تأسیسات آب و آسانسور و... نیز همچنان ناقص است. با این حال این استفاده غیراستاندارد از گاز بود که بعد از 2 سال برای ساکنان ساختمان حادثه به وجود آورد.
آن طور که این شهروند قمی میگوید؛ چند بار فشار گاز 60 پوند حتی صدایی شبیه به انفجار در علمک گاز به وجود آورد و حتی پای پلیس به میان کشیده شد اما شرکت گاز شیر کنترل را نبسته است.
به گفته او، خانمی باردار در این حادثه آسیب دید و کودکش را از دست داد و به همسایگان خساراتی وارد شد. شرکت گاز اعلام کرده ساکنان ساختمان نمیتوانند از بیمه برای جبران خسارات خود استفاده کنند.
«سیدمحمد هاشمی» ساکن دیگر این ساختمان است. او میگوید یک سال و نیم پیش به او گفته بودند؛ در یک ماه واحد را تحویل خواهند داد. او هم با صاحبخانه تسویه حساب کرده و در نهایت مجبور شده در خانه نیمهکاره ساکن شود.
هاشمی میگوید؛ اهالی این ساختمان بارها مقابل استانداری و مسکن و شهرسازی تجمع کردهاند تا کسی به مشکلشان رسیدگی کند و پیمانکار را مجبور کند تعهداتش را انجام دهد؛ اما هیچ اقدامی صورت نگرفته و در نهایت سکونت در ساختمان نیمهکاره این بلا را سر ساکنان آورده است.
نهادهایی که اقدام نکردند
ساکنان این ساختمان میگویند؛ مجری بارها گفته ساختمان تأییدیه نظام مهندسی را در ایمنی گاز دارد و باید مطالباتش پرداخت شود تا تأییدیه را نشان دهد. این سخنی است که مجری حتی در جلسه اتحادیه صنف خود بیان کرد اما نظام مهندسی ساختمان میگوید؛ این ادعا بیمورد است.
امین مقومی، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قم، با تأکید بر اینکه هیچ مدرکی دلیل بر تأیید مهندس ناظر درباره تأسیسات گاز این پروژه در سازمان نظام مهندسی وجود ندارد، گفت: ساکنان این ساختمان اقدام به استفاده غیر قانونی از انشعاب اصلی کردهاند که فشار بالایی دارد و مهندس ناظر هم این موضوع را گزارش داده است.
وی با اشاره به اینکه ناظر در موضوع این پرونده قصور نداشته اظهار کرد: هیچ مدرکی دلیل بر تأیید کتبی ناظر وجود ندارد.
کاوه نوری، نایبرئیس نظام مهندسی ساختمان استان، هم با تأکید بر صادر نشدن تأییدیه تأسیسات گاز این مجتمع از سوی نظام مهندسی ساختمان، گفت: فشار گاز در شبکه شهری به طور مستقیم 60 پوند است که اگر رگلاتور نصب نشود، این فشار برای لولهها و شیرهای داخل ساختمان بسیار زیاد است. او میگوید: تأسیسات داخل ساختمان بر اساس مبحث 17 در نهایت تا 10 پوند فشار را میتواند تحمل کند.
وی با اشاره به اینکه ناظر تأسیسات این ساختمان در 2 نوبت به صورت تصادفی از ساختمان بازدید کرده و ماجرای استفاده غیرقانونی اهالی از گاز شهری را گزارش داده است، اظهار کرد: مهندس ناظر پروژه 2 نامه یکی به شهرداری و دیگر به شرکت گاز فرستاده و ماجرا را شرح داده اما این 2 اقدامی برای جلوگیری از حادثه انجام ندادهاند.
نایبرئیس نظام مهندسی ساختمان استان با اشاره به اینکه گزارش تنها ابزار یک مهندس ناظر است، گفت: ناظر نه نیروی قضایی است و نه قدرت اجرایی دارد. تنها کاری که میتواند انجام دهد، درج همین گزارشها است که در این مورد به خصوص به نظر میرسد ناظر بیش از وظیفهاش تلاش کرده است.
وی با اشاره به اینکه مالکان به هیچ وجه مجاز به استفاده غیر قانونی از گاز نبودهاند گفت: اگر ناظر تصادفی در جریان این امر قرار نمیگرفت، همین نامهنگاریها هم صورت نگرفته بود.
زخم باز مشکلات مسکن مهر
نوری در پاسخ به این سؤال که چقدر از ساختمانهای مسکن مهر درگیر این مشکلات هستند دارند تصریح کرد: ساختمانهایی که تأییدیه نظام مهندسی را دارند، از حداقل استانداردهای ایمنی برخوردار هستند؛ اما برخی ساختمانها، که تعدادشان هم کم نیست، مورد تأیید واقع نشدهاند به هر حال مردم به دلیل مشکلاتی که در تهیه مسکن دارند، در این ساختمانها ساکن شدهاند.
وی با بیان اینکه بد نیست شهرداری نگاهی دوباره به پروندههای ساختمانهای مسکن مهر بیندازد و این نوع خطرها را بررسی کند، گفت: در این مورد به خصوص اگر شهرداری یک مکاتبه اداری انجام داده بود، شاید کار به اینجا نمیرسید.
حادثه ساختمان مهر 57 در واقع هشداری بود برای اداراتی که معمولا تا فاجعهای اتفاق نیفتد، هشیار نمیشوند. تعداد واحدهای نیمهکارهای که پیمانکاران به تعهداتشان عمل نمیکنند و شهروندان کمبضاعت به اجبار در آنها ساکن شدهاند، کم نیستند.
ساختمانهای نیمهتمام مسکن مهر هر کدام شبیه به بمبی خاموش در پردیسان قد افراشتهاند و استفاده از تأسیسات ناقص و تجهیزات ناتمامشان هر روز ممکن است حادثهای بیافریند.
هرچند شهروندان هم موظف به رعایت مقررات و استفاده ایمن از زیرساختها هستند، زخم باز مشکلات مسکن مهر، همچنان مردم را آزار میدهد و حل کردن این مشکلات پیچیده از عهده شهروندان برنمیآید.
منبع: همشهری