به گزارش تابناک یزد،در این نوشته رباط ها یا کاروانسراها ی راه اصفهان و یزد را معرفی می نماییم. از ابرقو به سوى اسفندارون (از توابع اصفهان) يک جاده قديمى کاروان‌رو قرار دارد که امروزه متروک شده و رفت و آمدى در آن صورت نمى‌گيرد، مگر عبور گاه به گاه شتردارانى که زغال و چوب حمل مى‌کنند. در اين راه دو رباط کهنه هنوز وجود دارد.رباط اول در ۳۰ کيلومترى آبادى تيزک و ۴۲ کيلومترى شهر ابرقو واقع شده و بناى آن از سنگ و ملاط گچى به ابعاد ۱۹×۱۹ متر است و هر ضلع آن چهار اتاق گنبدى شکل دارد و يکى از دهنه‌ها، در ضلع شرقى، مدخل رباط است.
رباط ابرقو
رباط دوم به فاصله شش کيلومتر از رباط اول
قرار گرفته و به رباط شاه‌نشين معروف است. اين رباط به ابعاد ۳۰×۳۰ متر
است و از سنگ ساخته شده و راه ورود آن از ضلع شمالى است. ارتفاع ديوارهاى
آن سه متر است. در ميان رباط يک آب‌انبار بوده و بين اضلاع شرقى و جنوبى و
غربى، سه صفه اتاق مانند ساخته شده است. رباط، چهار برج در چهار گوشه و سه
گاو پهلوى متصل به اتاق‌ها دارد.
نزديک رباط، يک بناى سنگى وجود دارد که مشتمل است بر يک صفه در وسط و يک
اتاق در طرفين آن (با گنبد سنگى) که از بناى رباط کهنه‌تر به نظر مى‌آيد.
کاروانسراى حوض جعفر و کاروانسراى اله‌آباد در بخش رباطات مربوط به عصر قاجاريه.
رباط شاهزاده در آبادى خرانق، بخش رباطات مربوط به عصر قاجاريه.
کاروانسرای شاهزاده
رباط و برج ارجنان در جاده عقدا به اردکان.
رباط ارجنان
رباط نارستان در ۱۸ کيلومترى جنوب غربى عقدا مربوط به ۱۰۷۱ هجرى قمری.
علاوه بر اين‌ها، در حدود ۳۰ کاروانسراى زير نيز در شهر يزد وجود دارد:
کاروانسراى ابوالمعالى در محله بولمير يزد، کاروانسراى افشار که بانى آن
حاجى محمد صادق افشار است، کاروانسراى بيابانکى‌ها در خيابان قيام،
کاروانسراى پنجه على در سر چهار سوقِ بازار خان، کاروانسراى سيد حيدرى در
نزديکى بقعه سيد شمس‌الدين، کاروانسراى شيرازى‌ها در خيابان قيام،
کاروانسراى على آقا در بازار تبريزى‌ها، کاروانسراى فهادان در نزديکى
جنوب و مغرب حسينيه، کاروانسراى لرد تازيان نزديک امام‌زاده جعفر،
کاروانسراى والى در خيابان قيام، کاروانسراى وکيل در بازار خان،
کاروانسراى مشير در بازارچه مشير، کاروانسراى مرزاکور در محله قصاب نزديک
خواجه خضر، کاروانسراى پسته، کاروانسراى پشت سيد نزديک بازار مصلى،
کاروانسراى تخت استاد، کاروانسراى خواجه، کاروانسراى در سيد،
کاروانسراى دو در در محله مصلى عتيق، کاروانسراى سادات (کاروانسراى
کلاهدوزها)، کاروانسراى شاهزاده، کاروانسراى عرب‌ها در خيابان قيام،
کاروانسراى کرمانى‌ها، کاروانسراى کوچه ميرقطب، کاروانسراى گلشن از آثار
محمد تقى‌خان، کاروانسراى گودال مصلى، کاروانسراى گودالک در محله گودال
مصلى، کاروانسراى لب خندق، کاروانسراى محله تل در کوچه برخوردار و … .
رباط مشیر