به گزارش تابناک یزد،کارونسرا ها یا رباط ها مکانی برای
استراحت بازرگانان بوده اند. يزد از روزگاران قديم از مراکز مهم تجارت
ايران بوده و به طور معمول، همواره گروهى از بازرگانان شهرهاى ديگر نيز در
اين شهر زندگى مى‌کرده‌اند. همين موقعيت تجارى باعث شد که کاروان‌سراهاى
متعددى در منطقه احداث شوند و برخى از آن‌ها در حال حاضر نيز ديده
مى‌شوند.در استان يزد سه نوع کاروانسرا وجود دارد:
کاروان‌سراهاى تاجرنشين يا سرا که جزئى از بافت بازار است و يک فضاى تجارى
محسوب مى‌شود. مثل کاروان‌سراى على آقاى شيرازى و کاروان‌سراى سادات در
بازار پنجه علي.
کاروان‌سراهاى درون شهرى که به عنوان فضاهاى اقامتى در محله‌‌هاى مسکونى
مجاور بازار واقع شده و بيشتر مورد استفاده ساکنان آبادى‌هاى اطراف قرار
مى‌گرفته‌اند، مانند کاروان‌سراى بافقى‌ها، کاروان‌سراى ده بالايى‌ها،
کاروان‌سراى بُندَر‌آبادى‌ها، کاروان‌سراى مُشير و کاروان‌سراى اميرچخماق.
کاروان‌سراهاى بين شهرى مثل کاروان‌سراى خرگوشى در جاده قديم يزد – اصفهان،
کاروان‌سراى خرانق در جاده يزد – خراسان، کاروان‌سراى دهشير در جاده يزد –
شيراز و رباط زينالدين در جاده يزد – کرمان و رباط ميبد در جاده قديم
يزد – تهران
برخی از کاروانسراهای مشهور استان یزد عبارتند از:
رباط ابوالقاسم رشتی : اين رباط يا کاروان‌سراى بزرگ و خوش طرح، وسط آبادى
عقدا و در کنار شاهراه بنا شده و از آثارى است که به شکل و شيوه رباط‌هاى
شاه‌عباسى به همت حاج ابوالقاسم رشتى از تجار مشهور عصر خود ساخته شده است.
رباط ابوالقاسم رشتی
رباط داراى بادگيرى بلند است که از فاصله دور ديده مى‌شود. در صفه شمالى روبروى در ورودى، يک لوحه سنگى به خط نستعليق به ديوار نصب شده که نام واقف و بانى رباط بر آن حک شده است.
رباط ابوالقاسم رشتی
رباط خرگوشی : اين رباط که از بناهاى دوره شاه‌عباس صفوى است نزديک باتلاق گاوخونى (آبادى عقدا) بر سر راه قديمى (مالرو) واقع شده است.
رباط خرگوشی
بيابان خرگوشى در کناره شرقى و جنوبى گاوخونى واقع شده و رباط آن نيز به همان نام خرگوشى معروف شده است. اين رباط ۶۰ کيلومتر تا عقدا و ۱۲۰ کيلومتر تا ندوشن فاصله دارد و راه آن از طريق خليل‌آباد سروعليا و بعد از طريق آبادى کايون است.
رباط خرگوشی
اين رباط بسيار عالى و بزرگ از سنگ و آجر ساخته شده است. طول و عرض آن
در حدود ۸۰ در ۸۰ متر است و قسمت‌هاى زيادى از آن خراب شده است.
رباط ساغند: اين رباط که در آبادى ساغند از بخش رباطات واقع شده،
کاروان‌سرايى بزرگ و خوش طرح است که اهل محل آن را از ساخته‌هاى تجار يزدى
مى‌دانند که براى رفاه و اقامت مسافران در حدود ۱۲۰ سال قبل ساخته شده است.
رباط زین الدین: در ۶۰ کيلومترى جاده فعلى يزد – کرمان واقع شده و تاريخ
احداث آن همزمان با مجموعه گنجعلى خان کرمان است.کاروانسرا، طرحى مدور
دارد که پنج برج پيوسته آن را حفاظت مى‌کنند و يکى از نمونه‌هاى نادر در
ميان کاروان‌سراهاى کشور است.
رباط زین الدین
ساختمان بنا، آجرى و با کيفيت خوبى اجرا شده است. اتاق‌ها، صفه‌هاى استراحت مسافران، شاه‌نشين، شترخان و بادگير، فضاهاى داخلى کاروانسرا را که در سال‌هاى اخير مرمت شده است تشکيل مى‌دهند.در طراحى معمارى فضاهاى رباط زينالدين، اعداد يک، پنج و دوازده ملحوظ شده‌اند. اعدادى که در مذهب تشيع از احترام و تقدس بالايى برخوردارند.چاپارخانه و يک چشمه کوچک و فضايى مشجر رباط را فرا گرفته است. با توجه به موقعيت بسيار خوب و کيفيت مطلوب ساختمان رباط، براى تبديل آن به تأسيسات رفاهى بين راهى امروزين طرح‌هايى تدارک ديده شده است.
رباط زین الدین
تاپ توریسم