کشمکش‌ها بر سر مذاکرات درباره خروج ریل از داخل شهر همچنان ادامه داشت تا این‌که شرکت راه آهن شروع به ساخت دیوار بتنی در حریم ریل کرد. دیواری که به گفته معاون استاندار قم قرار است از مجاوران ریل در برابر خطرهای راه آهن محافظت کند.
به گزارش تابناک قم، قم شهری با بافت گسسته است. این گسست در بافت البته چند عامل دارد که مهم‌ترین آن وجود رودخانه است. «این طرف و آن طرف رودخانهش در گفت و گوی روزانه مردم شنیده می‌شود و در زندگی آنها هم اثر گذاشته است.
یکی دیگر از عوامل مهم گسست، بافت ریل راه آهن است که مسئولان شهری مدتی طولانی است از جمع‌آوری آن صحبت می‌کنند. حتی در دوره‌ای در سال 92 جمع‌آوری بخشی از ریل از سوی رئیس وقت دولت تصویب شد اما با روی کار آمدن دولت جدید، سیاست جدیدی در این رابطه رقم خورد.
«عباس آخوندی» وزیر راه و شهرسازی در ابتدای حضورش در این منصب، بر نقش ریل در شهرها تأکید و تصریح کرد که بنا ندارد ریل را در هیچ شهری جمع‌آوری کند. او معتقد است؛ ریل در داخل شهرها یک ظرفیت است برای پررنگ کردن حمل و نقل ریلی و کاهش ترافیک و تلفات جاده‌ای.
کشمکش‌ها بر سر مذاکرات درباره خروج ریل از داخل شهر همچنان ادامه داشت تا این‌که شرکت راه آهن شروع به ساخت دیوار بتنی در حریم ریل کرد. دیواری که به گفته معاون استاندار قم قرار است از مجاوران ریل در برابر خطرهای راه آهن محافظت کند.
مرگ سالانه 2 نفر روی ریل
«محسن بهشتی» اظهار کرد: سالانه به طور متوسط 2 نفر در اثر رفت و آمد روی ریل جان خود را از دست می‌دهند و این دیوار از این موضوع جلوگیری می‌کند.
مردمی که در نزدیکی ریل راه آهن زندگی می‌کنند اما نظرات مختلفی درباره این موضوع دارند.
«فاطمه قراچورلو» یکی از آن‌هاست که از وضع فعلی دیوار بتنی اطراف ریل راضی است. او گفت: این دیوار هم منظر شهری را بهتر کرده و هم موجب شده خانواده‌ها نسبت به رفت و آمد فرزندانشان اطراف ریل راه آهن احساس امنیت داشته باشند.
«مجتبی محمودی» اما معتقد است وجود این دیوار حس بدی به مناطق حاشیه ریل بخشیده و سیمای بدی به این محله‌ها داده است. وی اظهار كرد: وجود ریل چه با دیوار و چه بدون دیوار موجب آزار و اذیت مردم می‌شود.
«زهرا اسدی» دیگر شهروند این منطقه هم معتقد است، این دیوار از نظر سیما و منظر شرایط خوبی ایجاد نکرده و می‌شد طور دیگری برای ریل حفاظ گذاشت.
وی در عین حال از گسستی که این دیوار میان بافت‌های شهری ایجاد می‌کند هم گله‌مند است. گسستی که اختلاف طبقاتی در شهر را دامن زده و حس جدا بودن مردم یک منطقه از باقی شهر را القا می‌کند.
مخالفت شورا و شهرداری
رئیس شورای اسلامی شهر قم هم اظهار کرد که نه شورا و نه شهرداری هیچ یک با این دیوار موافق نیستند.
«ولی‌الله بیاتی» با اشاره به مخالفت شهردار قم با دیوارکشی و احیای خطوط راه‌آهن در داخل شهر قم اظهار کرد: با احیای خطوط راه‌آهن از ایستگاه مرکزی تا جمکران کاملاً مخالفیم و نباید بار دیگر این مسیر احیا شود.
رئیس شورای اسلامی شهر قم افزود: متأسفانه در زمان دیوارکشی راه‌آهن قم نظر شورای اسلامی شهر و شهرداری را جویا نشدند و بدون هماهنگی با مدیریت شهری (شهرداری و شورای شهر) این کار انجام شد. وی ادامه داد: این دیوارکشی هم از نظر منظر شهری اشتباه است، هم این‌که وجود دیوار با این شکل و شمایل به صلاح نیست چراکه ایمنی کاملی ندارد و ممکن است موجب آسیب شود.
«محسن عابدینی‌پور»، عضو شورای اسلامی شهر قم و شهردار سابق قم هم یکی از مخالفان سرسخت دیوار بتنی اطراف خط ریل راه آهن است. وی اظهار کرد: این دیوار علاوه بر گسستی که در بافت شهری به وجود آورده، موجب اختلافات قومیتی هم می‌تواند بشود.
وی همچنین به موضوع نبود زیرگذرهای مناسب برای عبور و مرور اطراف ریل اشاره کرد و افزود: بهتر بود ابتدا این زیرگذرها ساخته می‌شد، سپس به دیوارکشی ریل اقدام می‌کردیم. وقتی مردم به سادگی نمی‌توانند عبور و مرور داشته باشند، چگونه می‌توان احساس رضایت شهروندی را در آنها بیدار کرد. «نعمت‌الله عواطف رستمی» سخنگوی شورای اسلامی شهر قم از دیگر مخالفان دیوار بتنی اطراف ریل راه آهن است.
وی در این زمینه اظهار کرد: به تاریخچه موضوع که نگاه کنیم متوجه می‌شویم قرار بوده راه آهن زمانی از وسط شهر به خارج از شهر منتقل شود اما به هر علت این اتفاق نیفتاده است.
وی افزود: حالا که این راه آهن داخل شهر مانده، به نظر می‌رسد نصب دیوار نوعی خط کشی بین مردم ایجاد كرده است و این کار به نوعی بی‌اعتمادی نامحسوس میان مردم به وجود می‌آورد.
سخنگوی شورای اسلامی شهر قم با اشاره به این‌که تأمین امنیت اطراف ریل موضوع مهمی است گفت: می‌شد با قدری سلیقه از روش‌های دیگری استفاده کرد تا چشم‌انداز قسمتی از شهر نازیبا نشود و ایمنی هم شکل بگیرد.
وی با اشاره به این‌که موضوع مهم دیگر عبور و مرور مردم روی ریل است افزود: باید ابتدا شرایط لازم برای آمد و شد شهروندان اطراف ریل فراهم و بعد این دیوار ساخته می‌شد تا مردم به زحمت نیفتند.
عواطف رستمی گفت: برخی زیرگذرها سال‌های پیش ساخته شده اما در حال حاضر مسیرها روشنایی ندارد و برای تردد امن نیست. بهتر بود ابتدا این زیرگذرها احیا می‌شد و بعد این دیوار را می‌ساختند.
وی ادامه داد: شورای اسلامی شهر و شهرداری هم باید اقداماتی انجام می‌دادند تا جلوی ساخت این دیوار گرفته شود و اعتماد میان مردم شکل بگیرد.
سخنگوی شورای اسلامی شهر قم معتقد است؛ باید در این زمینه شفاف سازی کرد تا مردم بدانند که دیوار به چه دلیل ایجاد شده است. وقتی بدون هیچ توضیحی این دیوار را میان مردم ایجاد می‌کنیم، پذیرش این‌که این کار و تنها برای حفظ جان مردم است، برای شهروندان دشوار می‌شود.
عواطف رستمی با اشاره به حرف و حدیث‌هایی که درباره سیاسی بودن اختلافات دولت و شورای اسلامی شهر در موضوع راه آهن مطرح می‌شود تصریح کرد: شورا به مسائل شهر قم با عینك سیاسی نگاه نمی‌کند و تلاش می‌کند موضوعات را با در نظر گرفتن نفع مردم پیش ببرد.
وزیر راه: ریل داخل شهر ماندنی است
سفر اخیر عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی به قم البته با تایید تصمیم‌های صورت گرفته در این مدت در زمینه راه آهن قم همراه بود.
وی در سخنانش در شورای اداری شهر قم تأکید کرد که ریل داخل شهر ماندنی است و ایستگاه مرکزی شهر قم باید با اتصال خط‌های حمل و نقلی برون شهری و درون شهری به یک هاب مسافربری بزرگ و حتی یک فضای شهری قابل استفاده برای عموم مردم تبدیل شود. ساخت یک خیابان 35 متری از ایستگاه راه آهن به سمت حرم مطهر و تلاقی خطوط مترو با خط راه آهن سریع السیر تهران - قم - اصفهان از دیگرتأکیدهای آخوندی در این سفر بود.
وی همچنین در گفت‌وگو با خبرنگاران در بازدید از بافت قدیمی شهر قم، ایجاد دیوار بتنی راه آهن را کاری برای حفظ جان مردم دانست و بر ادامه این طرح تأکید کرد.
در هر صورت این دیوار مانند هر طرح شهری دیگری نقاط قوت و ضعفی دارد. مردمی که در جوار این دیوار زندگی می‌کنند، هر روز در برابر چشمشان یک سازه بتنی بدقواره می‌بینند اما از طرفی اگر این دیوار بتواند به کاهش تلفات ریل در داخل شهر کمک کند، خود یک فرصت است.
به گفته برخی کارشناسان بهترین راه برای حفظ خطوط ریلی داخل شهرها انتقال آنها به زیر زمین باشد. قطارهای دیزلی امکان انتقال به زیر زمین را ندارند اما نسل‌های جدید قطارهای برقی این امکان را به تصمیم‌گیران می‌دهند. هر چند نوسازی تمام شبکه ریلی کشور کاری نیست که یک شبه صورت بگیرد اما اگر قرار است شهرها مأمنی برای خطوط راه آهن باشند، راهی به جز بالا بردن کیفیت قطار و زیرزمینی کردن ریل‌ها وجود ندارد.
منبع: همشهری
