نان يكي از موادغذايي مهم در سفره غذايي ايرانيان است كه از ديرباز در زندگي مردم كشورمان داراي قداست خاصي بوده به نحوي كه تا همين سال‌هاي اخير اگر تكه‌اي نان در گذر و معبري افتاده بود، آن را برداشته، مي‌بوسيدند و به دور از گام‌هاي رهگذران در كناري مي‌گذاشتند.
اما اين روزها با رنگ باختن بسياري از ارزش‌ها و سنت‌هاي گذشته، عملاً در اين رابطه نيز بي‌توجه شده‌ايم به نحوي كه بخش زيادي از نان مصرفي خود را ضايع كرده و دور مي‌ريزيم.
اين در حالي است كه اين روزها كه بحران كم‌آبي تمام كشورمان را فرا گرفته، علاوه بر صرفه‌جويي و مديريت بهينه آب و منابع آبي، مي‌توان با مديريت مصرف صحيح مواد غذايي، در مورد آب مجازي كه در فرآيند توليد اين مواد غذايي، عملاً از چرخه بازيافت خارج مي‌شود، صرفه‌جويي خوبي كرد.
به عنوان نمونه براي توليد يك كيلوگرم گندم یک‌هزار و ۳۰۰ ليتر آب مصرف مي‌شود كه با دورریز آن در واقع اين مقدار آب رادور ريخته و از چرخه بازيافت خارج كرده‌ايم.
با اين وجود، آمارها حكايت از ضايعات بالاي نان در كشورمان و حتي يزد كه از استان‌هاي بسيار كم‌بارش كشور است و در سال‌هاي اخير با مشكلات عديده‌اي در اين رابطه مواجه شده است، دارد.
«حمیدرضا رحیم دل» رییس مدیریت پسماند شهرداري يزد در اين باره به خبرنگار ايسنا – منطقه يزد، مي‌گويد: سرانه توليد نان در يزد روزانه بین 400 تا 500 گرم است.
وي در مورد ميزان ضايعات و دورريز نان در قابل پسماند نيز بيان مي‌كند: متاسفانه يزدي‌ها قريب 20 تا 30 درصد نان توليدي در استان را ضايع مي‌كنند كه اين مقدار به دلیل عدم تغییر قیمت نان از سال گذشته تاكنون تفاوت چندانی نداشته است.
«جلال پیروزی‌فرد» رییس اتحادیه نانوایان يزد هم در گفت‌و گو با ایسنا عنوان مي‌كند: هر چند شناسایی بيشترين مصرف‌کنندگان نان در جامعه کار خيلي راحتی نیست اما پرمصرف‌ترین اقشار در حوزه نان معمولاً طبقات دوم و سوم جامعه هستند كه عمدتاً نيز نانوایی‌ها داراي آرد يارانه‌اي دولت استفاده مي‌كنند.
وي با تاكيد بر اهميت فرهنگ‌سازي در مورد جلوگيري از اسراف نان در بين آحاد جامعه، از برگزاري جلسات مستمر و نظارت جدي اتحاديه در جهت افزايش كيفيت نان توليدي در استان مي‌گويد.
اين مسئول متذكر مي‌شود: البته قبل از ماه مبارك رمضان، در مقطعي کیفیت پایین نان در يزد را شاهد بوديم كه ناشي از کیفیت پايين آرد نانوايي‌‌ها بود ولي خوشبختانه با شروع ماه رمضان مشكل رفعه شد.
پيروزي‌فرد افزايش قيمت نان را نيز روشي براي كاهش ضايعات آن مي‌داند و مي‌گويد: البته در حالي هيچ تغيير نرخي را در اين بخش شاهد نيستيم كه هر سال افزايش هزینه‌‌های بیمه، قيمت انرژی و دیگر مخارج را داريم.
وی در بخش ديگري از سخنانش ضايعات نان را با اسراف آب در شرايط بحران كم‌آبي موجود مي‌داند و تصريح مي‌كند: در ازاي خمير كردن هر کیلو آرد كه به طور میانگین از آن چهار عدد نان تولید می‌شود، حدود 300 تا 600 میلی‌لیتر آب مصرف مي‌شود كه البته نيمي از آن نيز در هنگام پخت از دست می‌رود.
رییس اتحادیه نانوایان يزد با بيان اين كه هر نانوايي نيز براساس میزان تقاضا و جمعیت منطقه روزانه بین 1500 تا 5000 عدد نان عرضه مي‌كند، ميزان آب مصرفي در اين بخش را جداي از آب مصرفي براي توليد گندم مصرفي و با توجه به سرانه توليد نان استان يزد با جمعيت افزون بر يك ميليون و 150 هزار نفر، حجم بالايي ذكر مي‌كند.
پیروزی‌فرد در پايان نيز با اشاره به پيشينه ديرين و اعتقادات ديني مردم يزد در مورد قداست نان، خواستار فرهنگ‌سازي بيشتر در مورد جلوگيري از اسراف نان به ويژه در بين نسل جوان جامعه مي‌شود.