٣٠ میلیارد تومان اعتبار برای اجرای بیمه درمان اعتیاد در سال ٩٣ پیش‌بینی‌شده بود
از اقدامات کلانی که قرار بود درزمینه مبارزه با اعتیاد و پدیده کارتن‌خوابی انجام شود، اجرای بیمه درمان معتادان بود که سال گذشته به سازمان بیمه سلامت سپرده شد. اما این‌طور که شواهد نشان می‌دهد این طرح نیز همچنان در دست اقدام است.
چندی پیش مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران به تشریح اقدامات انجام‌شده در این راستا پرداخت و اعلام کرد: سال گذشته ٣٠ میلیارد تومان منابع برای اجرای بیمه درمان اعتیاد پیش‌بینی‌شده بود. در گام نخست سامانه «پابا» را راه‌اندازی کردیم و در‌حال‌حاضر واحدهای ارائه خدمت استان‌های مختلف در‌حال ثبت‌کردن مؤسسات هستند. تا امروز اقدامات خوبی انجام شده؛ اما در سال٩٤ این مسئله با جدیت دنبال می‌شود تا در مراکز تعیین‌شده که با وزارت بهداشت توافق کرده‌ایم، خدمات درمانی و سلامت برای معتادان ارائه شود.
محمدجواد کبیر درباره پوشش بیمه‌ای خدمات دندانپزشکی برای معتادان به دلیل درگیری این افراد با مشکلات دندان، گفت: خدمات بیمه‌ای ما صرفاً خدمات ترک اعتیاد است. برای دریافت سایر خدمات باید بیمه بشوند که برنامه‌ای را در این راستا در دستور کارداریم که اگر این افراد تحت پوشش بیمه نباشند می‌توانند در سامانه ثبت‌نام و تحت پوشش بیمه همگانی قرار گیرند.
وی درباره چگونگی تحت پوشش بیمه قرار گرفتن کارتن‌خواب‌ها و معتادان مجهول‌الهویه خاطرنشان کرد: درصورتی‌که وزارت کشور هویت این افراد را تأیید و احراز هویت کند، مشمول این طرح می‌شوند که این اقدام با همکاری انجمن‌ها و سمن‌ها صورت می‌گیرد.
درباره بیمه درمان اعتیاد، حرف زیاد است اما هنوز اجرایی نشده است
اما جانشین دبیر شواری هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان رضوی، درباره بیمه معتادان و کارتن‌خواب‌های مجهول‌الهویه اظهار کرد: در این زمینه صحبت زیاد است اما چون اعتبار زیادی می‌برد، متأسفانه تاکنون اجرایی نشده است.
سرهنگ ماشاءا... صادقی افزود: اگر بیمه درمان اعتیاد راه‌اندازی شود، بسیاری از مشکلات ما نه‌تنها برای کارتن‌خواب‌ها بلکه برای سایر معتادان نیز حل می‌شود زیرا همواره با تعداد زیادی از معتادان مواجه هستیم که تمایل به درمان دارند ولی از پس هزینه‌های درمانی بر‌نمی‌آیند.
هزینه ٦٠٠ هزار تومانی بستری در کمپ‌های مجاز برای درمان یک ماه معتاد
وی هزینه بستری در کمپ‌های مجاز برای درمان یک ماه معتاد را بنا بر مبلغ اعلام‌شده از سوی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ٦٠٠ هزار تومان اعلام کرد و یادآور شد: یک معتاد پس از بستری قادر به کسب درآمد روزانه و پرداخت این مبلغ نیست و پیش‌بینی می‌کنم اگر بیمه درمان اعتیاد راه‌اندازی شود، گام مؤثری در راستای ریشه کردن اعتیاد انجام می‌شود.
این مقام مسئول درباره میزان شیوع ایدز میان معتادان کارتن‌خواب خاطرنشان کرد: تمامی افرادی که از سوی نیروی انتظامی جمع‌آوری می‌شوند، توسط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، آزمایش‌شده و براساس آخرین آمار از میان ٨٠٠ نفری که نوروز امسال جمع‌آوری شدند، جواب آزمایش ٢٠ نفر مثبت بود که می‌توان گفت تعدادشان اندک اما خطرناک است.
تعداد معتادان کارتن‌خواب بومی و غیربومی مشهد ٣٠٠٠ نفر است
وی با اشاره به گذشت حداقل دو سال از اجرای طرح ساماندهی معتادان کارتن‌خواب، گفت: از ابتدای سال ٩٣ این پروسه وارد مرحله جدی شد و به‌مرورزمان از وضعیت بهتری نیز برخوردار می‌شود.
صادقی ادامه داد: در اوایل سال ٩٠، جزو دو استان اول در کشور بودیم که توانستیم مرکز ماده ١٦ را در مشهد با ظرفیت ١٠٠ نفر راه‌اندازی کنیم اما به‌مرورزمان متوجه شدیم که در ایام نوروز و تابستان کارتن‌خواب‌های غیربومی از دیگر استان‌ها و شهرستان‌های استان به مشهد پناه می‌آورند و نیاز به توسعه مراکز احساس شد.
وی به راه‌اندازی مرکز خلق آباد با ظرفیت ٣٠٠ نفر در اوایل سال ٩٢ اشاره کرد و یادآور شد: تنها مرکز دولتی برای کارتن‌خواب‌های زن نیز با ظرفیت ١٠٠ نفر در مشهد ایجادشده است که تنها مرکز ویژه زنان کارتن‌خواب در کشور است.
جانشین دبیر شواری هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان با اشاره به اینکه نیاز شهر با توجه به کارتن‌خواب‌های غیربومی بیش از این تعداد بود، اظهار کرد: سرانجام با پای‌کار آمدن شهرداری و کمک‌های مالی خوبی که این نهاد انجام داد، توانستیم این ظرفیت ٤٠٠ نفر را در نوروز امسال به حدود دو هزار نفر از طریق اجاره مراکز مجوز دار خصوصی برسانیم.
وی ادامه داد: در تجربه عملی و نه تئوری مشاهده کردیم از پنج هزار معتاد کارتن‌خوابی که اعلام کرده بودیم، بسیاری از آنها پس از طی دوره یک تا سه‌ماهه از چرخه درمان خارج‌شده، برخی از غیربومی‌ها مشهد را ترک کرده و برخی نیز با تدابیر مختلف تحویل خانواده‌ها داده‌شده‌اند.صادقی بابیان اینکه در حال حاضر روی دو هزار نفر معتاد کارتن‌خواب بومی و هزار نفر معتاد کارتن‌خواب غیربومی به اجماع رسیده‌ایم، خاطرنشان کرد: بیش از ١٥ درصد این افراد معادل ٣٠٠ تا ٣٥٠ نفر، زن هستند.
وی تصریح کرد: بیش از ٨٠ درصد کل معتادان کارتن‌خواب بومی و غیربومی، فاقد جا، مکان، خانواده و شغل بوده و ازجمله افرادی هستند که پس از طی دوره درمان به دلیل نداشتن کار و مکان به مناطق آلوده برگشته و مجدداً به اعتیاد دچار می‌شوند.
جانشین دبیر شواری هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان با بیان اینکه چرخه درمان برای این معتاد کارتن‌خواب ناقص مانده است، اظهار کرد: ما نتوانستیم این افراد را بعد از خروج از کمپ، ساماندهی کنیم زیرا آیین‌نامه مراقبت‌های بعد از خروج که دو سال از تصویب آن می‌گذرد اجرانشده است.
وی به نقش ١٢ دستگاه در اجرای این آیین‌نامه قوه قضائیه اشاره کرد و گفت: به دلیل اینکه اجرای این آیین‌نامه نیاز به اعتبار داشته و اعتبار چندانی هم برای آن نیامد، در حال حاضر تنها نزدیک به ١٠ درصد اجرا شده ست.
صادقی یکی از مواد آیین‌نامه را اشتغال بعد از درمان عنوان کرد و یادآور شد: این اشتغال هرچه هم که ساده و جزئی باشد نیاز به اعتبار دارد و از ١٢ آبان ماه ٩٢ که این آیین‌نامه ابلاغ‌شده است، بیش از ٩٠ درصد آن اجرایی نشده است.
وی بابیان اینکه در ماده ٢ آیین‌نامه مراقبت‌های بعد از خروج، ١٢ راه‌حل پیشنهادشده است، خاطرنشان کرد: اخیراً با اقدامات خوبی که از سوی شهرداری و شورای شهر صورت گرفته است، مبلغ قابل‌توجهی قرار است برای اجرای این آیین‌نامه پرداخت شود که در صورت پرداخت این مبلغ حتی اگر ٣٠ تا ٤٠ درصد از آن راه‌حل‌ها اجرایی شود، گام بسیار مهمی درزمینه ساماندهی معتادان کارتن‌خواب برداشته خواهد شد.
کودک کارتن‌خواب نداریم
جانشین دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان با بیان اینکه میانگین سنی معتادان کارتن‌خواب ٢٥ سال به بالا است، تصریح کرد: چون این افراد از اعتیاد به کارتن‌خوابی رسیده‌اند، بنابراین چندین سال از سن اعتیاد آنها گذشته و اکثراً بالای ٢٥ سال سن دارند.
وی با بیان اینکه به‌هیچ‌عنوان کودک کارتن‌خواب نداریم، گفت: کودکان کاری که در خیابان‌ها مشاهده می‌شوند از سوی اقوام یا افرادی فرصت‌طلب مورد سوءاستفاده قرارگرفته و بدسرپرست یا بی‌سرپرست هستند اما کارتن‌خواب نیستند.
صادقی به حضور پررنگ خیریه‌ها درزمینه رسیدگی به کودکان بدسرپرست یا بی‌سرپرست اشاره کرد و یادآور شد: این خیریه‌ها همواره ظرفیت خالی برای به سرپرستی گرفتن کودکان دارند؛ بنابراین تأکید می‌کنم که کودک کارتن‌خواب نداریم.
اعتیاد، دلیل اصلی پیدایش پدیده کارتن‌خوابی
مدیر سرای توانمندسازی طلیعه زندگی (خانه سبز) نیز گفت: در حال حاضر یک آسایشگاه برای مددجویان زن و دو آسایشگاه برای مددجویان مرد با نزدیک به ١٢٠ تخت آماده داریم که با احتساب کف‌خواب‌ها می‌توان نزدیک به ١٦٠ نفر را پذیرش کرد.
محمدرضا احمدزاده با اشاره به امکانات ارائه‌شده در این مکان، اظهار کرد: شام گرم و صبحانه از خدمات این مرکز است که در حال حاضر به دلیل گرمای هوا تعداد مراجعان کاهش یافته است اما در پائیز و زمستان علاوه بر مراجعه حضوری این افراد، خدمات ویژه‌ای نیز در کلونی‌های آنها ارائه می‌شود.
وی با بیان اینکه تعداد فقرا در میان کارتن‌خواب‌ها بسیار اندک و انگشت‌شمار است، خاطرنشان کرد: معمولاً مصرف مواد مخدر، هزینه‌های این افراد را بالابرده و به سمت کارتن‌خوابی در پیاده‌روها، کال‌ها و مناطق مخروبه می‌روند.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه در حوزه آسیب‌های اجتماعی روی هشت گروه فعالیت انجام می‌شود، گفت: معلولان جسمی و ذهنی مجهول‌الهویه، متکدی‌های حرفه‌ای و واقعی و ... دیگر گروه‌های تحت پوشش هستند و برای آن دسته که قابلیت آموزش دارند، فضای آموزشی مانند کارگاه خیاطی، تعمیرات مبل و ... دیده شده است.
وی ادامه داد: افراد کارتن‌خواب به دلیل اینکه میهمانان یک‌روزه و یک‌شبه این مرکز هستند، فقط از خدمات اسکان بهره‌مند می‌شوند تا از بلاتکلیفی نجات پیدا کنند اما افراد آسیب‌دیده‌ای که براساس حکم قضائی نگهداری می‌شوند، ماندگاری بیشتری دارند و زمینه برای توانمندسازی آنان فراهم است.
کم‌کاری دستگاه‌های ذی‌ربط و مظلومیت شهرداری مشهد
احمدزاده با انتقاد از کم‌کاری سایر دستگاه‌های ذی‌ربط در این حوزه به مظلومیت شهرداری مشهد اشاره کرد و گفت: دستگاه‌های ذی‌ربط تعهد لازم نسبت به مصوبه وزارت کشور را نداشته و خود را ملزم به اجرای قانون نمی‌دانند.
وی با بیان اینکه دانشگاه علوم پزشکی مشهد در حوزه بهداشت و درمان، خدمات موردنیاز را ارائه نمی‌دهد، اظهار کرد: بهزیستی نیز همکاری و همراهی دارد اما بسیار اندک است و باوجوداینکه نگهداری از معلولان جسمی با عمر بالای ٦٠ سال را باید بر عهده بگیرد، تعداد فراوانی از این افراد به مدت طولانی در مراکز ما نگهداری می‌شوند.
مدیر سرای توانمندسازی طلیعه زندگی (خانه سبز) از عملکرد اداره اتباع و صداوسیما نیز انتقاد کرد و یادآور شد: حتی فرمانداری نیز با اداره اتباع برای حضور نماینده این دستگاه در مرکز مکاتبه کرده است که باوجوداینکه پاسخ اداره مثبت بوده است اما نماینده آن در مرکز حضور نیافت؛ صداوسیما نیز باید برای پوشش خبری مناسب در راستای کاهش آسیب‌ها و جلوگیری از تکدی گری در مرکز حضور می‌یافت که تاکنون حضور مؤثری نداشته است.
