به گزارش تابناک خراسان رضوی به نقل از شهرآرا، مدیرکل مدیریت بحران خراسان‌رضوی اعلام کرد: در‌حال‌حاضر نود گسل فعال و لرزهزا در استان شناسایی شده است که بر این اساس ٦٥درصد مساحت خراسان‌رضوی در خطر نسبی لرزه‌خیزی بالا و ٣٥درصد در خطر متوسط قرار دارد.
حجت‌علی شایان‌فر افزود: همچنین ٣٥٠رودخانه و مسیل مهم سیل‌خیز در استان وجود دارد و می‌توان گفت دوسوم پهنه جغرافیایی خراسان‌رضوی دارای پتانسیل سیل‌خیزی است که نوع بارش‌ها و دخالت انسان در طبیعت از عوامل به‌وجود‌آمدن سیلاب است.
وی با اشاره به اینکه بالابودن میزان تلفات و خسارات و دارابودن گستره تأثیرگذاری بالا از ویژگی‌های بحران به‌شمار می‌آید، اظهار کرد: در سال جاری ٣هدف کلان، ١٥برنامه و ٦٤ فعالیت در سطح استان برای مدیریت بحران تعریف و برنامه‌ریزی شده است.
این مقام‌مسئول به ٢٤ نوع فعالیت در مقابله با یک بحران اشاره کرد و گفت: تخصص‌های زیادی در این حوزه فعالیت‌هایی مانند امدادی، اسکان اضطراری، امنیت، تأسیسات زیربنایی، بهداشت و درمان، کفن‌ودفن و... را انجام می‌دهند؛ اما برای برگشت به حالت اولیه پس از وقوع یک بحران زمان و هزینه زیادی صرف خواهد شد.
وی ادامه داد: حوادثی مثل سیل، زلزله و... جزء حوادث تند محسوب می‌شوند که موردتوجه همگان قرار گرفته، اما حوادث کُند و تدریجی مثل بیابان‌زایی، خشک‌سالی و فرسایش دیرتر موردتوجه قرار می‌گیرند.
گسل کشف‌رود، درونه و نیشابور اصلی‌ترین گسل‌های خطرزای استان هستند
دراین‌ارتباط کارشناس مخاطرات مرکز زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق- مشهد مقدس به شهرآرا گفت: در‌حال‌حاضر تعدادی گسل خطرزا در اطراف مشهد وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آنها گسل درونه در منطقه تربت و کاشمر است و اکثر زلزله‌های بزرگ استان از طریق این گسل اتفاق افتاده است.
هادی شریفی به گسل کشف‌رود در شمال مشهد به‌عنوان یکی دیگر از گسل‌های خطرزا اشاره کرد و یادآور شد: گسل طوس هم از گسل‌های خطرزایی است که داخل شهر واقع شده است و یک گسل هم در جنوب مشهد است که تاکنون لرزش آن در دستگاه ثبت نشده بود.
وی با بیان اینکه گسل شمال نیشابور و گسل بینالود نیز از گسل‌های خطرزای استان هستند، اظهار کرد: در محدوده سبزوار نیز یک گسل حوالی میامی وجود دارد.
این مقام مسئول با اشاره به آخرین لرزش‌های خطرزایی که ازسوی این گسل‌ها اتفاق افتاده است، خاطرنشان کرد: گسل کشف‌رود در آخرین لرزش خود که حدود شش‌ماه از وقوع آن می‌گذرد، ٤.٢ (چهار‌ودودهم) ریشتر لرزش داشته است و گسل بینالود در منطقه برف‌ریز حدود چهار ریشتر سال گذشته لرزیده است.
وی به لرزش ٤.٢(چهار و دودهم)ریشتری گسل درونه در منطقه بردسکن حدود یک ماه پیش اشاره کرد و گفت: گسل‌های اصلی و خطرزای استان سه گسل کشف‌رود، درونه و شمال نیشابور است و ٣٥درصد باقی‌مانده گسل‌های کوچک هستند که فعالیت‌های عمده‌ای نداشته و معمولا حدود ٣ تا ٣.٥ (سه‌ونیم) ریشتر بوده است.
ضرورت دقت در ساخت‌و‌سازهای حریم گسل‌ها
شریفی با بیان اینکه در‌حال‌حاضر خراسان‌رضوی از استان‌های دارای خطر نسبی متوسط رو به بالاست، اظهار کرد: این وضعیت براساس معیارهایی مانند طول گسل، فراوانی گسل و... مشخص میشود.
وی با اشاره به ضرورت دقت در ساختوسازها در محدوده حریم گسل‌ها، گفت: باید در ساختوسازها حریم گسل‌ها رعایت شود؛ زیرا اصول ساخت‌و‌ساز در حریم گسل‌ها با شرایط عادی متفاوت است و هرچه به حریم گسل نزدیک‌تر می‌شویم، باید ضریب اطمینان مصالح بالاتر و سازه مقاوم‌تر ساخته شود.
کارشناس مخاطرات مرکز زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی با بیان اینکه استانداردهای ساخت‌و‌ساز در حریم گسل درزمینه پی، عمق پی، آهن، مصالح و... متفاوت است، خاطرنشان کرد: در کل بهتر است که روی حریم گسل ساخت‌و‌ساز انجام نشود.وی با اشاره به وضعیت فعلی ساختوسازها روی حریم گسل‌ها، تصریح کرد: در‌حال‌حاضر روی گسل جنوب مشهد ساخت‌و‌ساز انجام شده است و در زمان انجام این ساختوسازها متولی نبوده که هشدار دهد یا حریم گسل را مشخص کند؛ زیرا فعالیت دستگاهی ثبت شده نداشته است، اما بخشی از غرب و شرق گسل هنوز باقی مانده که هشدار داده‌ایم یا روی ساخت‌و‌ساز تجدیدنظر شود یا مقاوم‌سازی انجام شود.
شریفی ادامه داد: متاسفانه روی گسل طوس هم که از قدیم فعالیت داشته، ساخت‌و‌ساز صورت گرفته است که این مسئله در محیط‌های شهری به‌دلیل پدیده آبرفت خطرناک‌تر است؛ زیرا وقتی موج زلزله به آبرفت‌ها برسد، چندبرابر افزایش پیدا می‌کند.
نقشه گسل‌های شهر مشهد منتظر مجوز شهرداری برای چاپ
وی به آماده‌سازی نقشه گسل‌های شهر مشهد برای چاپ اشاره کرد و گفت: در‌حال‌حاضر برای چاپ و انتشار این نقشه در دکه‌های مطبوعاتی، منتظر مجوز شهرداری هستیم تا مردم با آگاهی از وضعیت شهر و گسل‌های زلزله‌خیر در ساختوسازها، مقاوم‌سازی و خریدوفروش بتوانند بهتر تصمیم بگیرند؛ زیرا تاکنون هرچه منتشر شده تخصصی بوده است، اما این‌بار اطلاعات به‌صورت عمومی و قابل‌فهم برای عموم مردم منتشر میشود.
