تابناک رضوی: آدم بودن با آدم شدن، آدم ماندن و مثل آدم زندگي كردن چه فرقي دارد؟ همه ما انسان ها ، آدم هستيم اما چرا براي مان خيلي مهم است آدم بشويم و تقلا مي كنيم مثل آدم زندگي كنيم؟.
اين موضوع و رسيدن به چنين هدفي آن قدر مهم است كه ازگذشته هاي دور هركس در سفارش و نصيحت و ضرب المثلي برآدم شدن تاكيد داشته واز زبان خيلي ها كه دلتنگي و ناراحتي از فردي دارند نيزشنيده ايم :«فلاني آدم نيست...».
يك واقعيت براي آدم بودن ، آدم شدن ، آدم ماندن و مثل آدم زندگي كردن اين كه هر آدميزادي براي بودن ، شدن ، ماندن و زندگي كردن به «آه» و «دمي» بند است.
نكته ديگر اين كه شكل آدم بودن هم براي هر فردي مهم است حال آن كه هركسي از ظن خود يار خالقش مي شود و مساله، رسيدن به شناخت درست از معناي آدميت است كه در اين باره سعدي مي گويد:
تن آدمي شريف است به جان آدميت نه همين لباس زيباست نشان آدميت
اگر آدمي به چشم است و دهان و گوش و بيني چه ميان نقش ديوار و ميان آدميت
تشخيص راه آدم شدن از چاه آدم بودن كار سختي نيست.
خداوند در سوره شمس مي فرمايد: قسم به جان آدمي و آن كس كه آن را آفريد و منظم كرد و در‌آيه 10 سوره بلد نيزفرمود: خداوند آن چنان قدرت تشخيص و عقل و وجدان بيداري به انسان ها داده كه "فجور"- پستي و فسق و گناه - و "تقوي" را از راه "عقل" و "فطرت" دريابد.
شايد ضرب المثل هايي كه با كلمه آدم ساخته شده اند نيزبا شناخت اهميت همين موضوع ها و تاكيد بر تلاش براي آدم شدن بوده اند.
آدم زنده ، زندگي مي خواهد .
آدم چرا روزه شك دار بگيرد؟
آدم را تشنه مي برد سرچشمه و بر مي گرداند
آدم نمي داند به كدام سازش برقصد
آدم يك بار پايش توي چاله مي رود
آدم گدا و اين همه ادا ؟
آدم جايز الخطاست
آدم پولدار روي سبيل شاه نقاره مي زند
آدم گرسنه سنگ هم مي خورد
آدم پول را پيدا مي كند نه پول آدم را و ... .
جالب است با اندكي دقت اين كلمه آدم را در بطن ضرب المثل هاي ديگر نيز مستتر مي بينيم چرا كه نقطه هدف و مقصود همه گفته ها و سفارش ها و نصيحت ها وحرف ها و دستورها و تاكيد ها و حتي بيان مسائل عاطفي و عشقي و رويايي رسيدن به آدم شدن و مثل آدم زندگي كردن است.
با اين حساب مي توانيم بي شمار ضرب المثل و حرف و سفارش داشته باشيم.
آدم خوب مثل يك تابلوي هنري زيباست
آدم خوب هميشه در جيبش شكلات پيدا مي شود
آدم خوب هميشه لبخند برلب دارد
آدم خوب به ديگران فكر مي كند
آدم خوب براي ديگران ارزش قائل است
آدم خوب مثل درختي مهربان به بار مي نشيند
آدم خوب تنديس خودش را مي شكند، خنده ها را تقسيم و گريه ها را ترميم مي كند.
آدم خوب لب هاي تشنه گلدان پشت پنجره را مي بيند
آدم خوب آدم واقعي اش را از خودش طلب مي كند(من عرف نفسه فقد عرف ربه)
آدم خوب سكوت و آرامش به ديگران هديه مي دهد
آدم خوب محبت مي كند و محبت را مي فهمد
آدم خوب هم طاعت خداي خود مي كند و هم عبادتش
آدم خوب حس باران و دلتنگي كوير را در وجود ديگران حس مي كند
آدم خوب بخيل نيست ، حسود نيست.
آدم خوب داشته هايش را مي بيند
آدم خوب با كينه و دشمني، شترهاي پاك را بدنام نمي كند
آدم خوب با شرارت و زياده خواهي و تندخويي ، اسم گرگ هاي بي ريا را بد نمي كند
آدم خوب پرنده ه را از قفس آزاد مي كند و ... .
بهتر است در تمام حرف هايي كه مي خواهيم در باب سفارش و تاكيدبراي آدم شدن و مثل آدم زندگي كردن بسازيم و بخواهيم و مرور كنيم با تاكيد«آدم خوب» شروع بشوندچرا كه سعدي هم به همه آدم ها سفارش مي كند:
بني آدم اعضاي يكديگرند كه در آفرينش زيك گوهرند
و حرف آخر نصيحتي است كه پدر پيرم براي آدم شدن به زبان آورد . يك روز كه با هم تنها بوديم از او خواستم مرا نصيحتي كند. گفت : پسرم آدم باش و براي آدم شدن از 2 چيزدوري كن. اول غرور و تكبر كه هركس غرور كرد به زمين خورد (هرگز نخورد آب زميني كه بلند است) و دوم ناسپاسي از تمام داشته ها و نعمت ها و نداشته ها( شكر نعمت نعمتت افزون كند).
غلامرضا تديني راد- رئيس مركز اطلاع رساني فرماندهي انتظامي استان خراسان رضوي
