تابناک رضوی: بورس را می‌توان پرنوسان‌ترین بازار کشور دانست. همچنین آمارها نشان می‌دهد که این بازار در بازه‌های زمانی بیش از سه سال، رشد بیشتری نسبت به دیگر بخش‌ها داشته است.
اما به دلایل مختلفی که مورد بررسی کارشناسان بوده و در یادداشت‌های گوناگون مطرح شده، بورس نزولی شد و اعتبار خود را بین عموم جامعه از دست داد. اکنون آیا همچنان وضع همان است و این بازار پرنوسان، صعود مطلوبی به چشم خود نخواهد دید؟
شاید با نیم‌نگاهی به شرایط موجود و ماهیت بازار بورس، بدون توجه به تاثیر زودگذری که خبر مثبت (احتمالی) برجام روی آن می‌گذارد بشود پاسخ بهتری دریافت کرد.
ابتدا بدانیم که تعداد کد بورسی در کشور ما حدود 10 برابر بیشتر از امریکا است! با توجه به جمعیت کشور امریکا و نیز حجم مبادلات بورس این کشور، این آمار به ظاهر باید برعکس باشد اما نکته مهم این است که رویه معاملات بورسی در آنجا دست کارگزاران و نماینده سرما‌گذار است. یعنی در شرایط عادی، مردم به صورت مستقیم خودشان دست به معامله نمی‌زنند.
تلاطم بورس کشورمان طی سال‌های گذشته، در نتیجه باعث شد تا شبیه چنین رفتاری را ما نیز درک کنیم. به نوعی کسانی که دست به سرمایه‌گذاری در بورس می‌زنند نسبت به ماهیت بازار، نحوه مدیریت شرایط اقتصادی و ریسک آن آگاه تر شدند.
آن‌طرف بازار را که می‌نگریم قیمت کامودیتی‌ها(کالاهای اساسی و اولیه که معمولا در دنیا ارزش یکسانی در تبادلات دارند) رو به افزایش است که به حتم در برخی از نمادهای مهم بورسی(در بورس آنلاین کشور) تاثیر خود را خواهد گذاشت.
قیمت دلار را نیز می‌توان همسو با برخی کارشناسان اقتصادی، همراه با اخبار برجام دانست؛ گرچه به زعم نویسنده این تاثیر هرچه باشد زودگذر است و این ارز قیمت واقعی خود را نشان خواهد و روی آن تا مدتی ثابت می‌ماند.
اما از جهت دیگر حجم نقدینگی، موردی است که همچنان رو به افزایش می‌باشد. کاهش قیمت دلار حتی به صورت مقطعی، یکی از عوامل رشد نقدینگی هست که در نهایت برای بورس مثبت خواهد بود و برای تورم در سال آینده دقیقا برعکس!(و باز احتمالا عده‌ای کارشناس معروف به اشتباه، بورس را عامل تورم خواهند دانست).
موضوع مهم دیگر، حجم معاملاتی است که به سمت شرکت‌های بزرگ و با پشتوانه می‌رود که در مقایسه با شرکت‌های کوچک و بعضا بدون ساختار و پشتوانه مناسب، بیشتر شده است. فرهنگ حضور در معاملات بورس به سمتی رفته است که عامه مخاطبان درک کرده‌اند خرید سهام شرکت‌های کوچک، کار افراد حرفه‌ای و معامله‌گران با سابقه بازار است نه آن‌ها. پس در شرایط عادی، سهام شرکت‌های شاخص ساز، انتخاب بهتری هست. همین مهم، می‌تواند از نوسانات ثابت و تنزل بورس بکاهد.
همچنین در ابتدای یادداشت اشاره شد که بازار بورس کشورمان در «بلند مدت» از دیگر بازارها و حتی تورم جلو زده که چنین دیدگاهی نیز در بین علاقه‌مندان به حضور در بازار سرمایه، شکل گرفته است.
به زعم نویسنده، بحران در بازار، افراد زیادی را متضرر می‌کند اما در بلند مدت باعث «تغییر فرهنگی مثبت» می‌شود. این تغییر در اذهان عمومی جامعه شکل گرفته است. بازار بورس کشور درگیر بحران شد که اعتماد و نگرش مخاطبانش را به چالش کشید. در همین راستا پویش‌های آموزشی و انتقادی خوبی نیز شکل گرفت و در مسیر دقیق‌تر شدن دیدگاه مردم بسیار موفق عمل کرد.
اکنون فرصتی برای مسئولان هست تا قدم نهایی را برداشته و سایه «نگاه دستوری» را از سر بازار سهام کشور کم کنند. با پیاده‌سازی این موضوع از سوی تصمیم‌گیران، می‌توان انتظار داشت که بورس سود خوبی را برای کسانی که اکنون با قیمت مناسب و دیدگاه بلندمدت سهام با پشتوانه خرید می‌کنند به ارمغان آورد.
محمد مولوی - کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی
