به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی ایران در راهبرد خود در مواجهه با مواضع دولت ایالات متحده باید از دو دام و تله استراتژیک بپرهیزد و دو اقدام تاکتیکی را هم صورت عملی ببخشد.
به گزارش تابناک : با گذشت یک هفته از اظهارات جنجالی دونالد ترامپ علیه ملت ایران که در اصل اعلام استراتژی کلان جدید ایالات متحده در برابر جمهوری اسلامی ایران بود، خروجی واکنش مقامات و مسئولان کشورمان، بیشتر یک رجزخوانی سیاسی و تقابل با ادبیات موهن رئیس‌جمهور هتاک ایالات متحده بود که البته این واکنش‌ها در جای خود ضروری و بجا بود. اما واضح است که تنها تقابل با ادبیات ترامپ و تمسخر و تحقیر وی و تهییج احساسات ملی مردم ایران، منافع ایران را تامین نخواهد کرد. در حالی که مواضع ترامپ در همین مدت زمان کم، اثرات ملموس در بازارهای جهانی و قیمت ارز و طلا داشته است و البته در درازمدت هم می‌تواند اهداف و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران را متاثر کند. حال سوال این است؛ راهکار عملی و عینی دولت جمهوری اسلامی در برابر راهبرد جدید دولت آمریکا چیست؟ برای کاستن از عوارض و پیامدهای رویکردهای جدید دولت آمریکا چه باید کرد؟ آیا سکوت و جدی نگرفتن مواضع رئیس‌جمهور آمریکا در عمل می‌تواند از پیامدهای این تقابل بکاهد؟
به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی ایران در راهبرد خود در مواجهه با مواضع دولت ایالات متحده باید از دو دام و تله استراتژیک بپرهیزد و دو اقدام تاکتیکی را هم صورت عملی ببخشد.
پرهیز از دام‌های استراتژیکی: دام اول، پناه بردن به اروپا، برای فرار از نقض عهد ایالات متحده در برجام است؛ تفاوت برجام با دیگر مذاکرات هسته‌ای ایران با غربی‌ها، مربوط به حضور جدی و تاثیرگذار ایالات متحده در برجام می‌شود. تعبیر مشهور آقای روحانی در ایام تبلیغات انتخابات ریاست جهوری 92 که باید با خود کدخدا مذاکره کرد، در همین راستا بود. به عبارت دیگر، نقد جریان پیروز انتخابات 92 به تیم مذاکره‌کننده دولت قبلی این بود که چرا به جای آمریکا، با اروپا مذاکره می‌کنید؟ اکنون با نقض برجام توسط ایالات متحده، امید به تداوم برجام با حضور و مشارکت اروپاییان و در غیبت آمریکا، به نوعی نقض غرض محسوب می‌شود. از سوی دیگر، در تاریخ معاصر به تجربه اثبات شده است که پناه بردن به یک دولت غربی از ترس دولت غربی دیگر، اشتباه استراتژیکی است. به‌عنوان نمونه، مصدق تصور می‌کرد با نزدیکی به آمریکا می‌تواند از شر سیاست‌های استعماری انگلیس رهایی پیدا کند، اما با کودتای همان آمریکا از پای درآمد و نمونه‌های تاریخی دیگر.
دام دوم، برجسته کردن مواضع ترامپ علیه سپاه، نادیده انگاشتن اصل ماجرا، یعنی ایجاد خلل در برجام است. هجمه به سپاه اتفاق تازه‌ای نبود، از آن مهم‌تر اعلام صریح مبنی‌بر بازنگری برجام و حتی در صورت لزوم خروج از آن است، یعنی عملا ترامپ ایران را در دو راهی دشوار با ابهام استراتژیک قرار داده است؛ ادامه برجام با اروپاییان و بدون آمریکا که در این صورت در دام اول که ذکر شد گرفتار خواهد شد، یا خروج از برجام و مطرح شدن به‌عنوان ناقض برجام که در آن صورت هم با واکنش‌های جهانی مواجه خواهد شد.
ضرورت‌های تاکتیکی ایران: تاکتیک اول، اگر ایران در شرایط کنونی نمی‌تواند از برجام خارج شود و اساسا مقامات عالیرتبه کشور هم چنین نظری ندارند، ایران می‌تواند اقدام‌های عملی دیگری را انجام دهد، از جمله اینکه بخشی از تعهدات خود در برجام را موقتا تعلیق کند.
تاکتیک دوم، ایران در اقدام پیش‌دستانه و در چارچوب سازوکارهای پیش‌بینی شده برجام، از آمریکا به‌عنوان ناقض برجام به کمیته نظارت بر برجام شکایت کند و به این ترتیب افکار عمومی جهان را متوجه بدعهدی آمریکا بکند که در جای خود نوعی دیپلماسی عمومی محسوب می‌شود.
در بلندمدت هم جمهوری اسلامی ایران می‌تواند در سطح جهانی، با اتکا به قدرت نرم و تهییج افکار عمومی جهان علیه سیاست‌های تهاجمی ایالات متحده، نزدیکی و تعامل بیشتر با رقبای بالقوه آمریکا مثل چین و روسیه، تقویت و پررنگ کردن نقش منطقه‌ای ایران و در سطح داخلی، با تقویت انسجام داخلی و جدیت در اتکا به اقتصاد مقاومتی مانع تاثیر‌گذاری سیاست‌های تهاجمی ترامپ بر امنیت و منافع ملی ایران شود.
منبع : فرهیختگان
