پنجشنبه هفته گذشته پس از بازگشت مسئولان ارشد وزارت رفاه از مناطق زلزله‌زده، يکي از بازماندگان زلزله در هواپيما مي‌گفت همه خانواده‌اش را از دست داده و براي يافتن کار و اسکان‌يافتن به تهران مي‌آيد.
به گزارش تابناک : او سؤال مي‌کرد چگونه مي‌توان با مسئولان مرتبط ارتباط برقرار کرد؟ معاون‌اول رئيس‌جمهور هم که روز گذشته به مناطق زلزله‌زده سفر کرده است، اظهار کرده است: «در ابتدا قرار بود براي اسکان موقت مردم وجوه نقد پرداخت شود تا آنها براي اسکان خانه اجاره کنند، با توجه به مشکلات موجود تصميم گرفته شد تا به کساني که تمايل دارند کانکس تحويل شود. درحال‌حاضر هر دو راهکار براي اسکان موقت زلزله‌زدگان پيش‌بيني شده است و مردم مي‌توانند در‌اين‌خصوص تصميم‌گيري کنند».
دادن حق انتخاب به مردم زلزله‌زده براي تصميم‌گيري يک سياست مدبرانه است اما سؤال اين است که چگونه و در کدام ساختار ارتباطي امکان گفت‌وگوي دوطرفه با آسيب‌ديدگان و شنيدن صداي آنها وجود دارد؟ بررسي تجارب بين‌المللي نهادهاي امدادي نشان مي‌دهد از سال ٢٠١٠ به اين‌سو سيستم ترا « Trilogy Emergency Response Application»، امکان ايجاد ارتباط دوسويه بين امدادگران و آسيب‌ديدگان را فراهم کرده است.
مطابق گزارش‌هاي سازمان صليب سرخ زمين‌لرزه دهشتناک هفت‌ريشتري هاييتي در سال ٢٠١٠ که موجب جان‌باختن بيش از ٣٠٠ هزار نفر و بي‌خانمان‌شدن حدود يک ميليون نفر شد و از آن به‌عنوان «مرگ‌آورترين فاجعه در تاريخ مدرن بشر ياد مي‌شود» يک نقطه عطف در نگرش گروه‌هاي امدادي به نحوه کمک به آسيب‌ديدگان بود. پل کانلي، یکی از امدادگراني که از همان ابتداي حادثه در پايتخت هاييتي بوده است، در يک سخنراني با عنوان «بشر‌دوستي ديجيتال» بيان مي‌کند: «از ميان ويرانه‌هاي شهر پورتو‌پرنس هزاران پيام کوتاه (SMS) بيرون آمد؛ مردمي که ملتمسانه تقاضايی داشتند، پيشنهاد ياري مي‌دادند، به‌دنبال عزيزانشان مي‌گشتند.
اين وضعيتي بود که آژانس‌هاي کمک‌رساني سنتي هرگز با آن مواجه نشده بودند. ما در يکي از فقيرترين کشورهاي دنيا بوديم اما ٨٠ درصد از مردم دستگاه‌هاي تلفن همراه در دست داشتند». تدبير و تأمل براي استفاده از منبعي به نام پيام کوتاه، باعث شد استفاده از موبايل و تکنولوژي براي سيستم امدادي مورد توجه قرار گيرد.
... ايجاد يک ارتباط دوطرفه با آسيب‌ديدگان بلاياي طبيعي و بحران‌ها هدف قرار گرفت؛ ارتباطي که هم امکان شنيده‌شدن صداي آسيب‌ديدگان را فراهم کند و هم قادر باشد صداي امدادگران را به‌صورت هدفمند و در مکان‌هاي خاص جغرافيايي به گوش بلازده‌ها برساند.
سيستم ترا « Trilogy Emergency Response Application» يا برنامه واکنش اضطراري سه‌گانه پاسخي سياستي به ضرورت استفاده از ظرفيت تکنولوژي موبايل در زمان وقوع زلزله بود.
«ترا» بر مبناي امکان ارسال پیام کوتاه، آن‌هم با حداقل ظرفيت شبکه ارتباطي طراحي شد. اين شبکه اس‌ام‌اسي امکان ايجاد ارتباط دوطرفه با آسيب‌ديدگان بلايا و بحران‌ها را فراهم مي‌کند و ارزيابي مستقل صورت‌گرفته درباره اين سيستم بيانگر کارايي آن بوده است. جمع‌بندي اينکه در مديريت پس از بحران و به‌منظور ساماندهي کمک‌ها، هدفمندکردن مداخلات ايجاد يک ارتباط دوطرفه با آسيب‌ديدگان زلزله و شنيدن صداي آنها ضروري است. در وزارت رفاه، سازمان بهزيستي کشور با استفاده از ظرفيت مددکاران خود اين ارتباط را با جامعه هدف خود برقرار کرده است و به‌طور مثال براي پاسخ به نيازهاي ١١٨ معلول و ١٨ ضايعه نخاعي حادثه اخير اقدام كرده است.
سازمان تأمين اجتماعي هم براي اعطاي تسهيلات مالي خود، اعم از بيمه بي‌کاري يا وام بدون بهره به مستمري‌بگيران، امکان ارتباط با جامعه هدف خود را دارد. اما پيشنهاد اين است که با استفاده از تجارب بين‌المللي و قابليت تلفن همراه که بيش از يک ميليون و ٦٠٠ هزار مشترک در استان کرمانشاه با ضريب نفوذ ٨١ درصد دارد، امکان ايجاد ارتباط امدادگران با آسيب‌ديدگان و حتي ارتباط آسيب‌ديدگان و ياري‌دهندگان در يک ساختار مناسب و لحاظ‌کردن همه ملاحظات فراهم شود.
منبع : روزنامه شرق
